Maleńki kot to nowo odkryty gatunek Prionailurus kurteni, który naukowcy opisali w artykule opublikowanym 19 listopada 2024 r. w czasopiśmie „Annales Zoologici Fennici”.
Badacze uważają, że ten wymarły drapieżnik może być najmniejszym kotem, jakiego kiedykolwiek odkryto.
Niezwykłe odkrycie
Naukowcy z chińskiego Instytutu Paleontologii Kręgowców i Paleoantropologii (IVPP) prowadzili badania w jaskini Hualongdong we wschodnich Chinach, którą zamieszkiwali nasi przodkowie – odkryto tam szczątki ludzi sprzed 300 000 lat.
W trakcie prac natknęli się jednak na niespodziewane znalezisko – skamieniały fragment żuchwy nieznanego do tej pory gatunku kota.
Po dokładniejszych oględzinach sklasyfikowano szczątki jako należące do nieopisanego jeszcze, wymarłego gatunku kotka (w systematyce zoologicznej kotek to rodzaj w obrębie rodziny kotowatych, a należą do niego m.in. kotki bengalskie czy taraje).
Gatunkowi nadano nazwę Prionailurus kurteni. Na podstawie przypuszczalnej rekonstrukcji wiadomo, że z pewnością był znacznie mniejszy od kota domowego, a być może mniejszy od najmniejszych współczesnych kotowatych – kotka rudego i kota czarnołapego.
Oszacowano, że pradawny kot mógł mieć od 35 do maksymalnie 50 cm długości i ważyć ok. 1 kg.
Najmniejszy kot na świecie
Obecnie najmniejszym znanym gatunkiem kota na świecie jest zamieszkujące Indie kotek rudy (Prionailurus rubiginosus). Długość jego ciała (bez ogona) to ok. 35–48 cm, długość ogona 15–30 cm. Samice ważą ok. 1 kg, samce ok. 1,5–1,6 kg. Kotek rudy jest spokrewniony z kotem bengalskim.
Znalezisko jest ważne z jeszcze jednego powodu. Kąt nachylenia jednego z zębów kotka jest dowodem na istnienie wspólnego przodka kotków (Prionailurus), kota domowego i innych gatunków z rodzaju Felis oraz manula.
Chociaż już wcześniej na podstawie badań genetycznych określono, że te rodzaje są blisko spokrewnione, odkrycie z jaskini Hualongdong stanowi pierwszy kopalny dowód na to powiązanie.
Dlaczego skamielina kotka jest tak rzadko spotykana?
Jiangzuo Qigao, który badał skamielinę, powiedział, że skamieniałości kotków są rzadkim znaleziskiem, ponieważ ich szczątki szybko rozkładają się w środowisku leśnym.
Tę skamielinę ocaliły jednak inne warunki środowiskowe, jakie panowały w jaskini. Identyfikacja P. kurteni sugeruje potencjalnie dużą różnorodność kotków w czasach prehistorycznych.
A czego mały drapieżnik poszukiwał w jaskini?
Jiangzuo Qigao przypuszcza, że resztki jedzenia pozostawione przez praludzi na stanowisku Hualongdong mogły zwabić szczury, a te z kolei zwabiły kotki Prionailurus kurteni.
Okazuje się więc, że małe koty poszukiwały pożywienia w pobliżu siedzib ludzkich już od pradziejów!
