Choć zasadniczo highland cieszy się dobrym zdrowiem, mogą mu doskwierać te same dolegliwości, co wszystkim innym kotom. Jeśli wychodzi na dwór, warto go zaszczepić przeciw kociemu katarowi, leukozie, wściekliźnie i tyfusowi, zgodnie z opinią weterynarza.
Odmianie „straight” nie grożą żadne choroby dziedziczne.
Odmiana zwisłoucha może cierpieć na choroby dziedziczne, ponieważ jest nosicielem genu „fold”. W związku z tym, przede wszystkim trzeba znać rodziców naszego kotka i upewnić się, że pochodzi ze skrzyżowania osobnika „fold” (zwisłouchy) z osobnikiem „straight” (prostouchy). Skrzyżowanie dwóch kotów typu „fold” prowadzi do anomalii genetycznych (a zatem dziedzicznych) innych niż złamanie małżowiny usznej:
- osteochondrodysplazja
- PKD czyli wielotorbielowatość nerek
- HCM czyli kardiomiopatia przerostowa
Osteochondrodysplazja jest typowa dla kotów fold i przejawia się zapaleniami kości i stawów, które prowadzą do usztywnienia dolnej części kręgosłupa i ogona, oraz ciężkiej kulawizny. W związku z tym kojarzenie dwóch foldów jest zabronione.
PKD, czyli wielotorbielowatość nerek, prowadzi do niewydolności tych organów, która może się przejawiać w bardzo różny sposób. Choroba dotyczy różnych ras kotów, takich jak kot brytyjski, czy perski, które uczestniczą w procesie hodowlanym rasy highland. Na tę chorobę nie ma lekarstwa. Dlatego zdecydowanie zaleca się poddanie osobników hodowlanych badaniom genetycznym, aby upewnić się, że nie są nosicielami PKD.
HCM, czyli kardiomiopatia przerostowa, to choroba która dotyka też innych ras kotów, np. brytyjczyka i persa. Polega na stopniowym zgrubieniu tkanki mięśnia sercowego, co prowadzi do problemów z oddychaniem. Koty cierpiące na HCM również nie powinny uczestniczyć w procesie hodowlanym.
Mioty liczą średnio 3 kociąta.
Ze względu na to, że gen „fold” może prowadzić do wyżej wspomnianych, niepożądanych zdrowotnych następstw, krzyżowanie dwóch osobników „fold” jest zabronione, a ponieważ jest to gen dominujący, jedno z rodziców koniecznie musi mieć proste uszy.
Udoskonalanie grupy przeznaczonej do hodowli, poprzez rygorystyczną kontrolę osobników, aby w jak największym stopniu wyeliminować choroby związane z genem „fold”, stanowi główny przedmiot działań hodowców.
W latach 2002 do 2008, francuski związek felinologiczny LOOF zezwalał na krzyżowanie „foldów” wyłącznie z osobnikami rasy British Shorthair. W 2008 roku, za sprawą krzyżówek z osobnikami amerykańskimi, kanadyjskimi i rosyjskimi, powstały nowe linie. Od 2015 roku koty zwisłouche można kojarzyć również z rasą kot amerykański krótkowłosy.
Jedyne dozwolone krzyżówki to: Scottish/Highland Fold ze Scottish/Highland Straight, Scottish/Highland z British (Shorthair/Longhair) oraz Scottish/Highland z American Shorthair (od 2015 roku).