Kot perski

Dopuszcza się niemal wszystkie maści i ich odmiany. Niemniej jednak niektóre stowarzyszenia felinologiczne nadają poszczególnym maściom własne nazwy lub niektóre maści traktują wręcz jako oddzielną rasę.

Dopuszcza się niemal wszystkie typy umaszczeń.

Długa

Kolor oczu zależy od maści okrywy włosowej. 

Kota perskiego nie da się pomylić z żadną inną rasą. Pers typu cobby jest krępy i masywny, o mocnym kośćcu i potężnej muskulaturze. Z profilu jego ciało tworzy kwadrat – ale jest to krągły kwadrat! Kot ma krótkie, proste i mocne nogi. Jego ogon jest raczej krótki, proporcjonalny do reszty ciała i wyjątkowo gęsto owłosiony. Pers ma najdłuższą okrywę włosową spośród wszystkich długowłosych kotów – włosy okrywowe mogą mieć do 20 cm długości! Jego futro jest długie na całym ciele, a na szyi tworzy kołnierz, który przechodzi aż do brzucha, co w połączeniu z obfitym podszerstkiem sprawia, że cienki i jedwabisty włos okrywowy nabiera objętości.

Głowa persa jest bardzo charakterystyczna – mocno osadzona między ramionami, na krótkiej i masywnej szyi. Okrągła i ciężka czaszka tworzy kopułę. Pers ma bardzo silnie zaznaczone kości policzkowe, wystającą szczękę i podbródek oraz spłaszczony nos z mocnym stopem. Małe, okrągłe i szeroko rozstawione uszy są porośnięte kępkami włosów po wewnętrznej stronie. Oczy persa są okrągłe, bardzo duże i szeroko rozstawione, o błyszczącym i wyrazistym kolorze.  

Ze względu na budowę czaszki, możemy wyodrębnić dwa typy kota perskiego. Mamy więc typ tradycyjny nazywany „doll-face”, bardziej zaokrąglony z profilu, który jest najbardziej zbliżony do pierwszych przedstawicieli rasy. Drugi typ to „peke-face”, który powstał w późniejszych latach w Stanach Zjednoczonych. Jego kufa jest znacznie bardziej spłaszczona, a broda, nos i czoło leżą w jednej pionowej linii.

To kot, który mógłby godzinami wylegiwać się na kolanach albo obok opiekuna. Persy uwielbiają przytulanie i bardzo przywiązują się do swoich właścicieli.

Lubi się bawić, ale budowa ciała mocno ogranicza jego umiejętności doświadczonego myśliwego. Przez to jest jeszcze bardziej rozbrajający, gdy pociesznie porusza się podczas zabawy!

Hodowcy kota perskiego pracowali nad jego spokojnym temperamentem od początku tworzenia rasy. Persy zdecydowanie od polowań wolą wylegiwanie się na kanapie i nie przeszkadza im życie na zamkniętej przestrzeni. Tę cechę charakteru wzmacnia niedostosowana do intensywnego ruchu budowa ciała.

Bardzo inteligentny kot. Dużo analizuje i czasami zdaje się wręcz oceniać opiekuna, który nie zawsze wie, o co kotu chodzi.

Ponieważ pers czasami lubi trzymać się na dystans, może się wydawać, że boi się obcych. Tymczasem jest to kot towarzyski, ceniący sobie obecność człowieka i źle czujący się w samotności. Nie starajmy się jednak go do czegokolwiek zmuszać, w tym do przebywania z gośćmi czy do nadmiernego kontaktu.

Choć bardzo potrzebuje obecności opiekuna, lubi chodzić własnymi drogami i niekoniecznie musi uczestniczyć w rodzinnych zajęciach.

Kot perski rzadko miauczy. Porozumiewa się za pomocą spojrzenia.

Potrzebuje codziennych zabaw ruchowych, ale krótkich i średnio intensywnych. Bawi się raczej na „parterze” – większość persów nie przepada na wspinaczkami czy skakaniem. Jednak persy, tak jak wszystkie koty,  powinny mieć w domu możliwość wspinania się, zabaw i ukrycia się w zakamarkach domu. 

Pers to typ domatora. Jest bardzo przywiązany do swoich opiekunów.

Może być bardzo łakomy. Należy nadzorować wagę kota i zapewniać mu codzienną, umiarkowaną aktywność, aby uniknąć otyłości!

Obecność innego, hałaśliwego czy żywiołowego kota, może mu się nie spodobać. Ale równie dobrze może zaakceptować nowego towarzysza, o ile damy mu czas na adaptację i prawidłowo przeprowadzimy socjalizację zwierząt.

Nie chodzi o to, że pers ich nie lubi, ale istnieje ryzyko, że jego spokojny temperament nie będzie szedł w parze z wylewną osobowością wielu psów. Dlatego wybór psa powinien być bardzo przemyślany, a zapoznanie z kotem przeprowadzone zgodnie z wszelkimi zasadami mającymi na względzie komfort zwierząt. Niech nowi koledzy poznają się stopniowo. Kot powinien mieć zapewnione miejsca, w których odpocznie czy spokojnie zje posiłek bez psiego towarzystwa.

Jeśli dzieci uszanują czas jego drzemki i będą się z nim delikatnie obchodzić, kot perski może polubić ich towarzystwo, a nawet bardzo chętnie bawić się z nimi – pod warunkiem, że zabawa nie będzie zbyt gwałtowna.

Pers jak najbardziej nadaje się dla spokojnej osoby, a wręcz jest wskazany! Ale nie wolno zapominać, że wymaga on codziennej pielęgnacji okrywy włosowej i każdy, kto zdecyduje się na kota tej rasy, musi znaleźć na to czas.

To naturalne, że przy tak bujnym futrze na kanapie zostaje dużo włosów! Regularne czesanie pozwoli ograniczyć ten problem, a także zapobiec połykaniu przez kota nadmiaru sierści i tworzeniu się kul włosowych.

Długość życia persów jest bardzo zmienna ze względu na delikatne zdrowie wielu osobników. Średnia wynosi około 12-15 lat.

Źle znosi zimno, wilgotność czy śnieg, a jeszcze gorzej silne upały. Jego futro łatwo się plącze, trzyma też zbyt dużo ciepła, małe nozdrza nie są w stanie wystarczająco ogrzać zimnego powietrza, niezbyt dobrze dają sobie radę także z filtrowaniem zanieczyszczeń powietrza. Duże oczy są wrażliwe na wiatr i na suche powietrze… Jak widzimy, miejsce kota perskiego jest zdecydowanie w domu, w kontrolowanej temperaturze.

Z powodu budowy ciała, cech genetycznych oraz mało żywiołowego temperamentu, pers może mieć skłonność do nadwagi. Dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na jego dietę.

Koty perskie mają dziedziczną skłonność do niektórych chorób, inne natomiast przytrafiają im się częściej niż innym kotom chociażby ze względu na specyficzną anatomię. Nie znaczy to, że pers jako rasa nie jest kotem zdrowym. Warto jednak mieć na uwadze, że pewne schorzenia mogą występować u naszego persa częściej niż u przeciętnego mruczka i być wyczulonym na pierwsze objawy.

• Wielotorbielowatość nerek: autosomalna choroba genetyczna, do której koty perskie mają skłonność większą niż przeciętny kot domowy. Choroba ta atakuje nerki i stopniowo prowadzi do niewydolności tych organów w wieku około 7 lat. Wielotorbielowatość nerek można wykryć dzięki badaniu genetycznemu, które pozwala wykluczyć z dalszej hodowli chore osobniki oraz upewnić przyszłych opiekunów, że nabywane w hodowli kocię jest zdrowe.
• Kardiomiopatia przerostowa: choroba prowadząca do niewydolności serca.
• Przepuklina przeponowa: przemieszczenie trzewi do jamy, w której znajduje się serce, czyli osierdzia.
• Stopniowy zanik siatkówki: choroba dziedziczna, przejawia się bardzo szybką utratą widzenia, począwszy od wczesnych miesięcy życia kota. Obecnie trwają badania mające na celu odkrycie genu lub genów odpowiedzialnych za to schorzenie, dzięki czemu będzie można opracować badanie przesiewowe. 
• Sekwestracja rogówki: choroba rogówki swoista dla kotów, szczególnie rasy perskiej.
• Zapalenie pęcherza i kamienie pęcherza moczowego: choroba dolnego odcinka układu moczowego.
• Przeciek wrotno-systemowy: choroba związana z dopływem krwi do wątroby, polegająca na tym, że toksyny normalnie metabolizowane przez wątrobę, nie mogą się do niej dostać i  gromadzą się we krwi.
• Wielotorbielowatość wątroby: wiąże się z wielotorbielowatością nerek.
• Choroby skórne: idiopatyczne zapalenie skóry twarzy, dermatofitoza (grzybica), łojotok pierwotny.
• Zespół Chediak-Higashi: choroba niemalże reprezentatywna dla kota perskiego dymnych niebieskich, polegająca na tym, że melanina nie gromadzi się w lizosomach, a płytki krwi i białe krwinki funkcjonują niewłaściwie.
• Polipy nosowo-gardłowe: łagodne guzy występujące w nosie, zatokach, uszach lub gardle.
• Wnętrostwo: niezstąpienie jąder do moszny podczas dojrzewania narządów płciowych.
• Choroby przyzębia: występująca u ras brachycefalicznych zbyt krótka szczęka powoduje nieprawidłowe chwytanie i gryzienie pokarmu oraz niewłaściwe ułożenie zębów (liczba zębów jest taka sama jak u innych kotów), co prowadzi do problemów z kamieniem nazębnym, do zapalenia dziąseł, a nawet problemów trawiennych.
• Problemy z oddychaniem spowodowane brachycefalią. 

Pierwsza ruja występuje u kotek perskich statystycznie później niż u kotek innych ras. Również liczba kociąt w miocie kotek perskich jest niższa niż przeciętnie. Porodom często towarzyszą dystocje z powodu dużej czaszki kociąt. U kotów perskich istnieje więc duże prawdopodobieństwo konieczności wykonania cesarskiego cięcia oraz zwiększony odsetek śmiertelności okołoporodowej. 

Poza własną rasą, dopuszcza się krzyżowanie z osobnikami rasy egzotycznej krótkowłosej, które w rzeczywistości są krótkowłosymi persami.
 

Jego dokładne pochodzenie rozmyło się z upływem czasu. Wiemy, że rasa jest stara i że była już obecna na pierwszych pokazach kotów rasowych. Niektórzy uważają, że przodkiem persa jest turecka angora lub że przynajmniej te dwie rasy były ze sobą blisko spokrewnione. Długowłose koty o jedwabistej sierści faktycznie przybyły do Europy w XVII wieku z terenów Iranu (czyli dawnej Persji) oraz Turcji. Koty nazwane wówczas perskimi różniły się ogromnie od persów, które znamy obecnie, i były w typie podobne raczej właśnie do tureckiej angory. To dziewiętnastowieczni brytyjscy hodowcy wyselekcjonowali najwspanialsze okazy kotów o długiej sierści (które w Anglii w tym czasie nazywano po prostu „długowłosymi”), aby skrzyżować je z kotem brytyjskim krótkowłosym, a także innymi rasami europejskimi. Celem było otrzymanie kota o bardzo długiej, jedwabistej sierści, ale o krągłej sylwetce, a nie wysmukłej, jak u angory. Rasa zrodziła się więc ze ścisłej selekcji przeprowadzonej przez hodowców, której celem było uzyskanie określonej budowy ciała kota – nowej i zupełnie wyjątkowej jak na tamte czasy. Dlatego kota perskiego nie uważa się za rasę naturalną.

Pomimo że standardy rasy prawie nie zmieniły się od momentu oficjalnej rejestracji, dzisiejszy pers jest niepodobny do swojego przodka z XIX wieku. Wraz z biegiem lat i za sprawą selekcji dokonywanej przez hodowców rasy, cechy charakterystyczne persa zostały uwydatnione do maksimum. Głowa stawała się coraz bardziej okrągła, uszy coraz mniejsze, oczy coraz większe, nos coraz bardziej płaski… W USA poszło to jeszcze dalej. W 1930 roku Amerykanie stworzyli persa „peke-face” (pers o pyszczku pekińczyka), odmianę o ekstremalnie płaskiej kufie, która niestety jest jeszcze bardziej narażona na problemy z oddychaniem i łzawiącymi oczami. Spór pomiędzy hodowcami odmiany europejskiej i amerykańskiej trwa po dziś dzień.