3 listopada 1957 roku Łajka odbyła długą podróż na pokładzie Sputnika II. Sprawdzamy kim był pierwszy pies w kosmosie i jak rozpoczęła się ta niezwykła podróż.
Przypadkowa bohaterka
W okresie zimnej wojny, w 1957 r. rozpoczął się kosmiczny wyścig między ZSRR a Stanami Zjednoczonymi. 4 października pierwszy sztuczny satelita został umieszczony na orbicie przez Sowietów. A już po miesiącu, 3 listopada, pierwszy pies został wysłany w kosmos. Była nim Łajka, suczka o niebywałej odwadze i pierwszy astronauta w historii!
Łajka, skrzyżowaniem husky'ego i teriera, została znaleziona na ulicach Moskwy. Przypadkowo trafiła do radzieckiego programu podróży kosmicznych. Miała zaledwie 2 lata i ważyła jedynie 6 kilogramów. Była posłuszna i jednocześnie otwarta, tym samym spełniała podstawowe wymagania programu kosmicznego.
Podczas treningów suczka przyzwyczajana była do coraz mniejszych przestrzeni, które symulowały wąskość statku kosmicznego. Mimo, że było to dla Łajki bardzo stresujące, przez całe szkolenie pozostała w pełni skoncentrowana na zadaniu.
Po zakończeniu intensywnego treningu, 3 listopada 1957 roku na pokład Sputnika II wyruszyła w kosmos, niestety nigdy nie wróciła na Ziemię. Sputnik II z Łajką na pokładzie spłonął w atmosferze 14 kwietnia 1958 po 2570 okrążeniach Ziemi. Suczka kosmonautka przeżyła ich zaledwie cztery.
Co się stało z Łajką?
Przez długi czas ZSRR nie ujawniało informacji na temat tego, co naprawdę wydarzyło się na pokładzie Sputnika II. Dziś wiadomo, że Łajka zmarła już pierwszego dnia misji. Co więcej, nigdy nie przewidywano, że czworonóg powróci na Ziemię.
Łajka została wyposażona nie tylko w kombinezon kosmiczny, ale także w czujniki rejestrujące tętno, ciśnienie krwi i inne funkcje życiowe. Szybko stało się jasne, że suczka na początku bardzo się bała. Jej serce biło trzy razy szybciej niż zwykle!
Pies uspokoił się trochę, gdy trzy godziny później statek kosmiczny wszedł na orbitę Ziemi, ale to nie wystarczyło. Kapsuła kosmiczna szybko osiągnęła temperaturę 41°C, ponieważ powierzchnia zewnętrzna nie była wystarczająco chroniona przed ciepłem. Prawdziwy koszmar dla małego psa! Łajka nie była w stanie wytrzymać ciśnienia, wysokiej temperatury i stresu. Zmarła zaledwie siedem godzin po uruchomieniu kapsuły kosmicznej.
Inżynierowie odpowiedzialni za misję pozostawili ciało psa w przestrzeni kosmicznej 162 dni, zanim spłonęło w atmosferze. Sowieci z czasem przyznali, że po siedmiu lub dziesięciu dniach planowano nakarmić Łajkę zatrutym pokarmem, aby w ten sposób uchronić ją przed bolesną śmiercią.
Zespół odpowiedzialny za misję Sputnika II podczas całej podróży przekazywał fałszywe informacji o stanie zdrowia psa, mimo że zmarł on już w pierwszym dniu misji. Dopiero w 2002 roku ujawniono prawdziwą historię tragicznej śmierci Łajki. Od 1964 roku Łajka figuruje na Pomniku Zdobywców Kosmosu w Moskwie. W 2008 Łajka została uhonorowana dwumetrowym pomnikiem przedstawiającym rakietę kosmiczną przechodzącą w ludzką dłoń.
Łajka przetarła szlaki
Co prawda, Łajka była pierwszym psem w kosmosie, ale nie jedynym. Czworonogami, które przetrwały loty kosmiczne były Belka i Strelka. Po spędzeniu dnia w kosmosie na pokładzie Sputnika 5 w 1960 roku z szarym królikiem, dwoma szczurami, czterdziestoma myszami i roślinami, grzybami i muchami, Belka i Strelka przeszły do historii, wracając na Ziemię całe i zdrowe.
Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że podboju kosmosu udało się tego dokonać również dzięki bohaterskiej Łajce. W końcu, suczka została wysłana w kosmos, aby zbadać jej czynności życiowe w tak ekstremalnych warunkach.
Wyniki miały pomóc przy planowaniu wyprawy statku kosmicznego z człowiekiem na pokładzie. Zaledwie 4 lata po misji Sputnika II, Yuri Gagarin jako pierwszy człowiek w przestrzeni kosmicznej okrążył Ziemię w 108 minut!
Obecnie, Łajka wciąż żyje w ludzkiej pamięci. Stała się nie tylko słynnym symbolem radzieckiej ekspansji kosmicznej, ale też przedmiotem wielu odniesień w popkulturze.
