Jest kilka ras, które wykazują predyspozycje do zachorowania na niedoczynność tarczycy. Należą do nich między innymi: golden retriever, chow chow, labrador retriever, jamnik, bokser, beagle czy owczarek niemiecki. Należy pamiętać jednak, że predyspozycja nie oznacza, że na pewno przedstawiciel danej rasy zachoruje na to schorzenie i odwrotnie – brak predyspozycji nie oznacza całkowitego zdrowia. Zawsze należy obserwować psa i z podejrzanymi objawami zgłosić się na diagnozę do lekarza weterynarii.
Nie należy mylić niedoczynności z nadczynnością tarczycy. Nadczynność tarczycy u psa występuje bardzo rzadko. Polega na zwiększonej produkcji hormonów tarczycowych. Jej objawami są: zwiększony apetyt przy spadającej masie ciała, wymioty, biegunka i zwiększona aktywność zwierzęcia.
Przyczyny niedoczynności tarczycy u psów
Możliwych przyczyn niedoczynności tarczycy u psa jest całe mnóstwo, nie sposób wymienić tutaj wszystkich. Najczęstszymi są: limfocytarne zapalenie tarczycy oraz idiopatyczne zmiany wsteczne, takie jak zwyrodnienia czy martwica. Nierzadko jednak przyczyna leży gdzie indziej.
Może nią być na przykład rak tarczycy u psa lub wiążąca się z nim radioterapia, leki przeciwtarczycowe oraz chirurgiczne usunięcie gruczołu tarczycowego. Czasem też pies rodzi się z chorą, niedorozwiniętą tarczycą. Z niedoczynnością tarczycy może się wiązać ponadto zespół niedorozwoju przysadki mózgowej, czyli inaczej karłowatość przysadkowa. Innymi możliwymi przyczynami są różnorakie zaburzenia hormonalne.
Objawy niedoczynności tarczycy
Niedoczynność tarczycy u psa to choroba, której objawy pojawiają się najczęściej w okolicach 4-6 roku życia. Głównym efektem niedoboru hormonów tarczycowych jest zmniejszenie metabolizmu, tym samym najprostszymi do zaobserwowania objawami są właśnie te związane z metabolizmem. Należą do nich:
- przybieranie na wadze, mimo zbilansowanej diety, i idąca za tym otyłość oraz jej skutki,
- brak energii i zainteresowania otoczeniem,
- spowolnienie.
Kolejnymi specyficznymi objawami są objawy skórne w postaci wyłysień, w szczególności na tułowiu i końcówce ogona, przebarwień, łojotoku i łuszczycy. Sierść jest wysuszona i wolniej odrasta. Możemy też zaobserwować objawy ze strony układu sercowo-naczyniowego spowodowane zmniejszoną kurczliwością serca. Należą do nich bradykardia, czyli spowolnione bicie serca, oraz jego niewydolność. Spada ponadto tolerancja psa na zimno, zaczyna się trząść. W parze z niedoczynnością tarczycy u psa często idą: zaburzenie popędu płciowego, bezpłodność, brak rui i zanik jąder.
Czasem, choć niezwykle rzadko, jedynymi objawami niedoczynności tarczycy u psa są objawy neurologiczne. Może to być mylące, ponieważ przy braku innych typowych dla tego schorzenia objawów niedoczynność tarczycy może zwyczajnie nie przyjść do głowy lekarzowi weterynarii. Podstawą do zrobienia badań ku niedoczynności tarczycy u psa będą więc: niedowład kończyn, porażenie nerwu twarzowego, które objawia się brakiem mimiki, oraz skręcenie głowy.
Niedoczynność tarczycy u szczeniąt jest rzadko spotykana.
Leczenie niedoczynności tarczycy
W leczeniu niedoczynności tarczycy u psa kluczowa jest poprawna diagnoza. Lekarz weterynarii powinien wykonać oznaczenie poziomu hormonów tarczycowych oraz uzupełniająco morfologię wraz z biochemią krwi. Sama choroba daje dobre rokowania. Przy odpowiednio dobranym leczeniu może się zatrzymać a nawet cofnąć. Co istotne, długość życia psa z niedoczynnością tarczycy nie różni się od długości życia psa zdrowego.
Leczenie niedoczynności tarczycy u psa polega na suplementacji hormonów tarczycowych. Można wspierać je suplementacją jodu. W związku z tym, że hormony to bardzo osobnicza kwestia, dobór odpowiedniej ich dawki może potrwać dłuższy czas. Należy więc po 4-6 tygodniach od wstępnej dawki wykonać badania kontrolne, mające na celu sprawdzenie, czy została dobrana odpowiednio.
Wyraźna poprawa funkcjonowania i większa ilość energii powinna być zauważalna już po tygodniu. Waga zacznie się zmniejszać po 2-4 tygodniach, a zmiany skórne po 4-6. Przebarwienia na skórze potrafią się jednak utrzymać nawet kilka miesięcy, a na początku suplementacji mogą też wzrosnąć objawy z układu sercowo-naczyniowego, powinny jednak ustąpić po około 8 tygodniach.
Podsumowanie
Niedoczynność tarczycy to nie wyrok. Leczenie jest co prawda długotrwałe, nierzadko dożywotnie, ale przy odpowiednio dobranych lekach suplementujących niedobory hormonów tarczycowych objawy zostają zredukowane do minimum, a długość życia psa nie ulega skróceniu. Objawy niedoczynności tarczycy u psa łatwo można pomylić ze starzeniem się zwierzęcia, dlatego jak tylko zaobserwujemy niekontrolowany wzrost wagi, osłabienie i wyłysienia na jego ciele – warto profilaktycznie zrobić badania poziomu hormonów tarczycowych oraz morfologię i biochemię krwi.
Konsultacja: lekarz weterynarii Franek Paśko
Bibliografia:
1. Niedoczynność tarczycy u psa: objawy, dieta i leczenie choroby. Lek. wet. Jarosław Sałek
2. Niedoczynność tarczycy u psów. Dr n. wet. Jarosław Popiel, lek. wet. Agnieszka Cekiera
3. Zaburzenia neurologiczne u psów z niedoczynnością tarczycy. Lek. wet. Karolina Hryniewicka, dr hab. Andrzej Pomianowski prof. UWM
