Jeszcze kilkadziesiąt lat temu każdy opiekun domowego kota musiał wypuszczać swojego pupila „za potrzebą” na zewnątrz bądź też sypać do kuwety piasek dla kota – naturalne, dostępne wszędzie podłoże, które jednak nastręczało problemów podczas sprzątania i było roznoszone na kocich łapkach po całym domu. Wszystko zmienił wynalazek amerykańskiego biznesmena, Eda Lowe’a, czyli żwirek dla kota.
Pewnego bardzo mroźnego dnia w 1947 r. sąsiadka Lowe’a przyszła z prośbą o użyczenie jej piasku dla kota, jako że sterta piachu, z której korzystała, zamarzła, i nie miała czego wsypać do kuwety. Zamiast piasku Lowe dał jej trochę ziemi fulerskiej – chłonnej glinki składającej się m.in. z bentonitu…. I jeszcze tego samego roku przedsiębiorca rozpoczął sprzedaż glinki w workach – z przeznaczeniem do kocich kuwet. Żwirki bentonitowe kupujemy zresztą do dziś, ale glinka nie jest już jedynym materiałem na podłoże higieniczne dla naszych pupili. Jaki więc żwirek dla kota wybrać?
Wybieramy żwirek
Shutterstock
Wybór żwirku to kompromis między potrzebami właściciela odnośnie estetyki przestrzeni wokół kuwety a upodobaniami kota. Są koty, które akceptują każde podłoże – byle by mogły w nim zamaszyście pogrzebać. Inne jednak mają ściśle sprecyzowane oczekiwania. Zwłaszcza koty, które po raz pierwszy zawitały w progi ludzkiego domostwa w wieku dorosłym, mogą już mieć swoje przyzwyczajenia odnośnie jak najbardziej naturalnych materiałów na „koci piasek”. Na zewnątrz bowiem załatwiały się do ziemi, piachu bądź w liście. Takiego zwierzaka można „przestawić” na żwirek dla kotów, najpierw sypiąc do kuwety piasek, a następnie zastępując go w coraz większej części żwirkiem.
Kot, który zacznie załatwiać się do kuwety, będzie kojarzył ją jako swoją toaletę. Jeśli natomiast będzie załatwiał się do piasku, ale odmówi korzystania z kuwety, gdy znajdzie się w niej żwirek, oznacza to, że nie odpowiada mu wybrane przez nas podłoże. Nie pozostaje nic innego, jak je zmienić. Na szczęście do wyboru mamy kilka opcji.
Pierwszą z nich jest tradycyjny żwirek bentonitowy. Bentonit jest znakomitym absorbentem – pochłania płyny, jak również nieprzyjemne zapachy. Żwirki bentonitowe występują zarówno w wersji zbrylającej, jak i niezbrylającej się. Żwirki zbrylające pod wpływem wilgoci zbijają się w zwartą kulę, którą bardzo łatwo można usunąć łopatką z kuwety. Żwirku bentonitowego nie można wrzucać do toalety – grozi to zapchaniem kanalizacji. Są to żwirki niedrogie, choć i tu zauważyć można widełki cenowe.
Cena żwirku przekłada się na jego jakość – te tańsze nie będą się zbrylały w formie kuli, lecz przykleją się wraz z moczem do dna kuwety. Żwirki bentonitowe występują zarówno jako większy granulat, jak i maleńkie granulki. Gruboziarnisty żwir mniej nosi się na łapkach po mieszkaniu, ale szybciej się zużywa. Drugi typ jest znacznie bardziej ekonomiczny, ale ma taki mankament, iż kot może wynieść go daleko poza kuwetę. Żwirek bentonitowy jest bardzo dobrym „pierwszym żwirkiem” dla małego kotka. Niektóre kociaki mają bowiem tendencję do zjadania żwirku, warto więc dobrać taki, który w razie czego nie zaszkodzi maluchowi.
Żwirek drewniany dla kota
Żwirek drewniany, inaczej żwirek roślinny, jest żwirkiem ekologicznym. Jest przyjazny środowisku, całkowicie biodegradowalny, a jego dodatkową zaletą jest to, że możesz go usunąć, wrzucając do toalety (bez ryzyka jej zapchania). Żwirki drewniane, podobnie jak bentonitowe, mogą być zbrylające bądź niezbrylające. Te drugie rozsypują się pod wpływem wilgoci. Żwirki zbrylające pęcznieją i tworzą kule. Ze względu na te właściwości żwirek drewniany zbrylający nie jest dobrym wyborem dla małego kotka, który ma tendencję do zjadania żwirku. Granulki mogą napęcznieć w jego żołądku i stworzyć zator w przewodzie pokarmowym – grozi on nawet śmiercią zwierzęcia. Spokojnie możesz zakupić taki żwirek dla kota dorosłego lub kociaka, który nie uznał nigdy żwirku za produkt potencjalnie spożywczy.
Do zalet żwirków drewnianych należą też ich niska pylność oraz dobra absorpcja nieprzyjemnych zapachów. Większość tych żwirków ma także bardzo atrakcyjną cenę. Ich wadą jest to, że noszą się na łapkach i mogą przyklejać się do sierści – zwłaszcza chodzi tu o koty długowłose. Rozwiązaniem jest w tym wypadku żwirek w formie zbitych drewnianych pałeczek (brykiecików).
Żwirek silikonowy dla kota
Żwirek silikonowy, a poprawniej – silikatowy, wykonany jest z uwodnionej krzemionki. Jest to chłonna substancja, należąca do najwygodniejszych rodzajów podłoża z punktu widzenia opiekuna. Kuwety wypełnionej żwirkiem silikatowym nie trzeba za każdym razem sprzątać z moczu. Kryształki pochłaniają mocz, a następnie wiążą wewnątrz mocznik, podczas gdy woda odparowuje. Dobrej jakości żwirki świetnie chłoną także brzydki zapach moczu – oczywiście do momentu, gdy ich potencjał absorpcyjny się wyczerpie. Żwirek, który trzeba wymienić, zmienia kolor z przezroczystego na żółty.
Jest to podłoże bardzo wydajne. Aby tę wydajność zwiększyć, warto postawić kuwetę w przewiewnym miejscu, które pozwoli na jak najlepsze odparowanie wody. Żwirki silikonowe dostępne są w formie większych kryształków, drobnych perełek oraz silikatowego pyłu. Duże kryształki nie przyczepiają się tak łatwo do kocich łapek. Do ich wad należy to, że nie każdy kot akceptuje to podłoże.
Kotu może przeszkadzać zarówno tekstura kryształków (nieprzyjemna dla łapek), jak i charakterystyczny szelest podczas kopania. Żwirek w formie perełek jest znacznie delikatniejszy dla łapek i może być znakomitą alternatywą dla kocich „księżniczek na ziarnku grochu”. Wysypane z kuwety perełki łatwo toczą się natomiast po podłodze i mogą zawędrować dość daleko poza kuwetę. Silikatowy pył z kolei jest bardzo delikatny dla łapek, natomiast ze wszystkich żwirków tego rodzaju najbardziej nosi się po mieszkaniu.
Zarówno żwirki silikatowe, jak i drewniane polecane są dla kotów alergicznych, ponieważ nie pylą tak jak żwirek bentonitowy. Są idealne także wówczas, gdy domownikom przeszkadza pył unoszący się znad kuwety. Żwirki silikonowe zapobiegają ponadto namnażaniu się bakterii.
Który żwirek w takim razie wybrać? Jeśli zależy ci, aby jak najmniej nosił się po mieszkaniu, wybieraj żwirki zbrylające się lub mające formę dużych granulek. Możesz także dokupić wycieraczkę przed kuwetę, która ograniczy wynoszenie żwirku na łapkach poza obszar kociej toalety. Zarówno żwirek drewniany, jak i silikonowy mają swoje zalety i wady – ostateczna decyzja należy do ciebie i twojego pupila.
