Rosnące skażenie środowiska wywiera coraz większy, negatywny wpływ na nasze zdrowie. I nie tylko nasze. Z tego samego powodu cierpią również domowe zwierzęta, w tym oczywiście koty.
Wysokie zanieczyszczenie powietrza, którym my i nasi pupile musimy oddychać, jest ogromnym problemem. W nim tkwi źródło takich chorób, jak astma.
Czym jest astma u kota?
Kocia astma należy do najczęstszych dolegliwości układu oddechowego trapiących mruczące czworonogi. Jest to przewlekłe schorzenie dolnych dróg oddechowych o charakterze zapalnym.
Astma kotów jest powiązana z reakcją alergiczną w obszarze układu oddechowego, która prowadzi do eozynofilowego zapalenia dróg oddechowych oraz skurczu oskrzeli.
Chorobie towarzyszy zwężanie się oskrzeli. Obkurczanie się dróg oddechowych, czyli zwężenie dróg przepływu powietrza w połączeniu z nadmierną aktywnością komórek śluzowych skutkuje charakterystycznym kaszlem.
Astma kotów może wystąpić w każdym wieku i u wszystkich ras. Najczęściej jednak pierwsze objawy pojawiają się u osobników w wieku od 2 do 8 lat. Szacuje się, że na astmę choruje 1-5% populacji kotów.
Astma u kota - objawy
Najbardziej charakterystycznym objawem astmy u kotów jest przewlekły kaszel, który niedoświadczony opiekun może pomylić z odruchem wymiotnym.
Do innych typowych symptomów tej choroby zaliczamy:
- duszności u kota,
- świszczący oddech,
- sapanie
- i nietolerancję wysiłkową (tę obserwujemy przede wszystkim u kotów młodych i aktywnych).
Nasilenie tych klinicznych objawów kociej astmy jest zmienna. U niektórych osobników są ledwie dostrzegalne. Zdarzają się też przypadki sezonowego pojawiania się oznak dychawicy, jak również to schorzenie bywa nazywane.
W badaniach klinicznych u chorego kota stwierdzamy wysiłek oddechowy, zwierzę sapie. Osłuchowo stwierdza się silne trzeszczenie w klatce piersiowej oraz świsty. Kot oddycha z wydłużeniem fazy wydechu, który jest wyraźnie zaznaczony. W badaniu RTG klatki piersiowej stwierdzamy nadmierną powietrzność płuc z bardziej zaznaczonym rysunkiem oskrzelowym, ale u niektórych kotów chorych na astmę nie stwierdzamy zmian w obrębie RTG klatki piersiowej.
– Lek. Wet. Jarosław Balcerak: Astma. Magazyn dla miłośników kotów KOT, nr 7-8(23-24) Lipiec-Sierpień 2007. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź.
Przedstawione powyżej oznaki duszności u kota to skutek stanu zapalnego w płucach i związanych z nim zmian fizycznych, zaburzających funkcjonowanie tego narządu: obrzęku śluzówek oskrzeli i nadmiernego wytwarzania śluzu, co utrudnia wymianę gazową.
Naturalnym odruchem w takiej sytuacji jest kaszel, będący konsekwencją gwałtownych skurczów mięśni gładkich płuc. W ten sposób narząd ten „próbuje” pozbyć się nadmiaru śluzu i poprawić proces oddychania.
.jpg)
Przyczyny astmy u kota
Astma u kota jest chorobą o podłożu alergicznym. Dokładniej mówiąc, chodzi tu przede wszystkim o alergeny unoszące się w powietrzu, które w takcie oddychania dostają się do płuc.
Uważa się iż spektrum substancji, które mogą wywoływać stan zapalny oskrzeli jest bardzo szeroki. Spośród nich wymienić możemy chociażby:
- smog, dym papierosowy,
- preparaty w sprayu, których używamy na co dzień,
- pył pochodzący ze ściółek, które stosujemy w kocich kuwetach
- kurz
- i oczywiście roztocza.
Uważa się również, iż niektóre choroby, jak na przykład infekcje układu oddechowego, mogą sprzyjać rozwojowi astmy u kotów.
Wspomina się również o negatywnych wpływie alergenów zawartych w pokarmie.
W niektórych źródłach wymienia się jeszcze genetyczną skłonność do tej choroby, którą mogą przejawiać przedstawiciele niektórych kocich ras.
Astma u kota — diagnostyka
Diagnostyka astmy oskrzelowej u kota obejmuje przede wszystkim szczegółowy wywiad lekarski, analizę objawów klinicznych i zdjęć RTG klatki piersiowej oraz badanie popłuczyn oskrzelowo-pęcherzykowych wraz z badaniem cytologicznym i mikrobiologicznym
Rozpoznanie, jaki alergen jest w konkretnym przypadku wyzwalaczem astmy, jest kłopotliwe. Jest to zresztą powszechny problem, z którym spotykamy się w leczeniu chorób o podłożu alergicznym, a to ze względu na mnogość możliwych substancji uczulających.
A trzeba wiedzieć, że ważnym posunięciem w terapii chorób alergicznych jest wyeliminowanie ich bezpośredniej przyczyny. Z kocią astmą jest jednak taki problem, iż trudno usunąć wszystkie alergeny z otoczenia zwierzaka.
Leczenie astmy u kota
Leczenie astmy polega przede wszystkim na umieszczeniu kota w klatce tlenowej. Lekarz może podać środki rozszerzające oskrzela oraz sterydowe leki przeciwzapalne. Jeżeli astma ma przebieg lekki, zazwyczaj wystarcza zastosowanie glikokortykosteroidów oraz aminofiliny.
Zaostrzenie astmy niezagrażające bezpośrednio życiu można leczyć w warunkach domowych.
Jeśli zwierzę ma kontakt z czynnikiem wyzwalającym, alergenem, może wystąpić u niego kaszel napadowy oraz zwiększony wysiłek oddechowy w fazie wydechu.
Opiekun powinien zostać przeszkolony w podawaniu leków rozszerzających oskrzela podczas epizodów zaostrzeniowych.
Do takich leków należy np. albuterol w postaci aerozolu do inhalacji, który podaje się poprzez komorę inhalacyjną. Kot powinien być jednak przyzwyczajony do komory i akceptować ją, ponieważ dodatkowy stres w takiej sytuacji jest przeciwskazany. Inną drogą podania leku jest droga podskórna. Opiekun może nauczyć się podawać w ten sposób terbutalinę.
Jak dbać o kociego astmatyka?
Mimo wszystko, żyjąc pod jednym dachem z kotem astmatykiem powinniśmy starać się zapewnić mu jak najbardziej higieniczne warunki życia. Obejmuje to między innymi utrzymywanie czystości w mieszkaniu, by zmniejszać zawartość kurzu i roztoczy w powietrzu.
Unikajmy też wystawiania pupila na działanie dymów, w tym oczywiście dymu z papierosów. A do kuwety wybierajmy żwirki, które jak najmniej się pylą.
Przyjrzyjmy się również diecie pupila i – jeśli to konieczne – zmieńmy ją na taką, która jest dla zwierzaka zdrowsza.
Wykazano, że podawanie wielonienasyconego długołańcuchowego kwasu tłuszczowego omega-3 (PUFA) w połączeniu z luteoliną prowadzi do obniżenia nadwrażliwości dróg oddechowych, choć nie łagodzi procesów zapalnych układu oddechowego u kotów. Niemniej suplementacja PUFA może przynieść niewątpliwe korzyści u pacjenta i warto ją uwzględnić w leczeniu.
Astma kotów - postępowanie w nagłych przypadkach
Tak samo jak u ludzi, u chorych kotów również może nastąpić nagłe zaostrzenie astmy, które w przypadku wystąpienia duszności jest stanem zagrożenia życia. Kot z objawami duszności powinien być natychmiast przewieziony do kliniki weterynaryjnej.
Lekarz weterynarii ustabilizuje stan zwierzęcia poprzez tlenoterapię oraz zastosowanie łagodnej sedacji w celu wyciszenia pacjenta. Z kolei leki rozszerzające oskrzela w stanach nagłych podawane są za pomocą inhalatora lub dożylnie.
Rokowania przy leczeniu kociej astmy są zwykle dobre. Niektóre koty muszą jednak przyjmować leki do końca życia.
Choroby kotów
