Zazwyczaj nowotwory biustu dotykają suki starsze, powyżej 10 roku życia, jednak, jak to jest ze słowem „zazwyczaj” – nie oznacza ono „zawsze”.
Zdecydowanie rzadziej, ale guzy gruczołu mlekowego mogą przytrafić się także suczkom dużo młodszym. Badania przeprowadzane przez lata wykazały, że rasa psa nie ma istotnego wpływu na częstotliwość występowania tej choroby. To co ma na to wpływ, to zabieg kastracji…ale o tym nieco później.
Przyczyny nowotworu gruczołu mlekowego u psa
Nowotwory gruczołu mlekowego są hormonozależne. Oznacza to, że ich rozwój jest uzależniony od wydzielania estrogenów i progesteronu. Ryzyko wystąpienia guzów gruczołu mlekowego u kastrowanych suczek przed pierwszą cieczką wynosi, wedle badań, 0,05%. Wraz z opóźnieniem wykonania zabiegu: po pierwszej i po drugiej rujce, ryzyko to wzrasta, odpowiednio do 8% i 26%.
Potem, moment wykonania zabiegu kastracji u psa nie wpływa na ryzyko rozwoju choroby nowotworowej gruczołu mlekowego.
Ponieważ w komórkach gruczołu mlekowego suk jest bardzo dużo receptorów dla hormonów płciowych, oznacza to, że stosowanie preparatów przeznaczonych do antykoncepcji hormonalnej suk, wpływa znacząco na częstotliwość rozwoju nowotworów biustu.
Guzy gruczołu mlekowego suk bardzo często należą do nowotworów łagodnych, nie dających przerzutów do innych narządów, jednak nigdy nie można tego całkowicie wykluczyć jedynie po badaniu klinicznym.
U suk jest skłonność do występowania mnogich zmian nowotworowych w wielu gruczołach mlekowych i po usunięciu pojedynczego guzka, zwykle występuje wznowa, lub rozwój zmian nowotworowych w sąsiednich pakietach tkanki gruczołowej.
Rak sutka u psa - rozpoznanie
Nowotwory złośliwe, zazwyczaj są to raki, mogą zachowywać się bardzo różnie. Od powolnego wzrostu i rozwoju, do bardzo agresywnej ekspansji na okoliczne tkanki.
To, w jakim stopniu zmiana nowotworowa odgraniczona jest od okolicznych tkanek, pozwala ocenić dalsze jej zachowanie. Nowotwory naciekające na sąsiadujące tkanki szybko dają przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych (pachwinowych powierzchownych dla pakietu IV i V, oraz pachowe, dla pakietów I, II, i III) a także innych narządów (płuc, narządów jamy brzusznej i kości).
Nowotwory gruczołu mlekowego mogą makroskopowy wyglądać różnie: od pojedynczych, dobrze odgraniczonych drobnych guzków, poprzez zmiany mnogie, rozsiane, do naciekających. W każdym przypadku jest to mniejszego, lub większego stopnia deformacja okolicy biustu.
Guzy mogą być związane ze skórą i tkanką mięśniową,a ich powierzchnia, może ulegać owrzodzeniom. Zmiany łagodne, niewielkich rozmiarów bardzo często znajduje się przypadkowo, podczas badania klinicznego.
Może zdarzyć się również sytuacja, w której nie wyczujemy deformacji przy gruczole mlekowym, ale bez kłopotu rozpoznamy powiększony regionalny węzeł chłonny. Zmiany złośliwe mogą powodować wystąpienie stanu zapalnego i guzom nowotworowym towarzyszyć będzie obfity obrzęk zapalny oraz owrzodzenie.
Rozpoznanie raczej nie stanowi problemu dla lekarza weterynarii, choć zawsze zmiany kształtu biustu należy różnicować z procesem zapalnym nienowotworowym lub z przerostem gruczołu mlekowego.
Badania laboratoryjne mają bardzo ograniczone znaczenie w diagnozowaniu choroby nowotworowej biustu. Badanie radiologiczne ogniska pierwotnego choroby nowotworowej gruczołu mlekowego nie jest konieczne, ale zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej jest niezbędne do oceny występowania przerzutów w przebiegu procesów złośliwych.
Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa jest bardzo prosta do przeprowadzenia, ale pozyskany w ten sposób materiał nie jest łatwy w interpretacji. Badanie BAC powinno dać odpowiedź na pytanie, czy zmiana ma charakter nowotworowy, oraz z powinno obejmować okoliczne węzły chłonne, w celu odpowiedzi na pytanie, czy są one objęte procesem przerzutowym.
Leczenie nowotworu sutka u suczki
Postępowanie lekarskie, w przypadku stwierdzenia guzów gruczołu mlekowego jest bardzo proste. Ponieważ nowotwory biustu nie poddają się chemioterapii, radioterapia nie wydaje się być efektywną metodą leczenia tego typu nowotworów, a leki antynowotworowe stosowane z sukcesem u kobiet nie sprawdzają się w leczeniu suk, jedyną skuteczną metodą jest postępowanie operacyjne.
Zakres postępowania chirurgicznego jest zależny od zastanej sytuacji. Może być to nodulektomia, czyli usunięcie samego guza. Jest to technika zarezerwowana dla usuwania drobnych, ruchomych zmian.
Mammektomia, czyli usunięcie dotkniętego rozrostem nowotworowym pakietu gruczołu mlekowego, wystarcza do usunięcia zmian ruchomych, lub ułożonych centralnie w gruczole mlekowym.
Jednak większość guzów, dużych i mnogich wymaga przeprowadzenia mastektomii częściowej czyli usunięciu pakietu, dotkniętego procesem rozrostowym wraz z pakietami, mającymi z nim wspólne unaczynienie żylne i limfatyczne. Mastektomia całkowita, czyli usunięcie wszystkich pakietów tkanki gruczołowej po jednej stronie jest zarezerwowana dla procesów rozsianych. W uzasadnionych przypadkach usunięte powinny zostać regionalne węzły chłonne, w celu powstrzymania powstawania przerzutów.
Rak sutka u psa - rokowania
W przypadku procesów łagodnych, niezłośliwych, całkowite usunięcie zmian daje rokowanie pomyślne, chociaż nie wyklucza w przyszłości rozwoju choroby w innych, pozostałych pakietach tkanki gruczołowej pakietach. W przypadku zmian złośliwych rokowanie jest już ostrożne, a czas przeżycia od usunięci a zmian z biustu może oscylować wokół 2 lat.
Mimo rosnącej świadomości wśród opiekunów zwierząt, niestety wciąż przytrafiają się teorie, mówiące o tym, żeby absolutnie nie ruszać guzów biustu. „Jest to jest i tak już musi być”. Bzdura!
Wraz z upływem czasu wzrasta ryzyko powstawania przerzutów do innych narządów, a co za tym idzie, rokowanie zmienia się w kierunku niepomyślnego.
Oddając zdrowie Waszego psa w ręce lekarza weterynarii zaufajcie mu w całości. My, lekarze, naprawdę chcemy dla Waszego pupila jak najlepiej.