Kastracja psów jest tematem kontrowersyjnym. Wielu właścicieli psów zastanawia się, czy w ogóle należy poddawać pupila takiemu zabiegowi. Na czym polega kastracja psa?
Kastracja psa to zabieg chirurgicznego usunięcia jąder u psów lub jajników u suki. Kastracja psa jest sposobem na skuteczną i trwałą antykoncepcję, ponieważ pozbawia psa lub sukę możliwości rozrodczych, a skutek ten jest nieodwracalny.
Przed zabiegiem przeprowadzane jest kontrolne badanie krwi, lekarz osłuchuje serce psa, a w razie wątpliwości kardiolog przeprowadza wnikliwsze badanie. Zabieg wykonuje się pod pełną narkozą.
Kastracja suczki
Kastracja u suczek polega na usunięciu jajników lub (częściej) macicy poprzez nacięcie jamy brzusznej. Po przebudzeniu się z narkozy i podaniu leków przeciwbólowych można zabrać suczkę do domu.
U suk coraz częściej stosuje się szew śródskórny i coraz rzadziej konieczne są kubraki ochronne, chociaż u suk nadpobudliwych - rzeczywiście - przynoszą korzyści.
Kastracja psa
U samców usuwane są jądra poprzez cięcie przedmosznowe lub cięcie na mosznie. Pies budzi się z narkozy maksymalnie po dwóch godzinach po zabiegu (w zależności od zastosowanej narkozy, tempa metabolizmu psa, i ew. użytych leków do wybudzenia). Aby nie lizał rany, należy założyć mu kołnierz ochronny.
Przez dwa tygodnie po zabiegu należy ograniczać aktywność psa - unikać zbyt forsownych spacerów i intensywnych zabaw w domu. Po 10 - 14 dniach szwy zostają zdjęte, a pies może wrócić do normalnej aktywności.
Kiedy przeprowadzić zabieg kastracji psa?
Aby wybrać najlepszy moment do przeprowadzenia zabiegu kastracji, trzeba przyjrzeć się nieco dokładniej procesowi dojrzewania psów. Testosteron ma szczególnie silny wpływ na zmianę zachowania zwierzęcia w dwóch etapach jego życia: w okresie prenatalnym oraz w okresie dojrzewania płciowego.
Ponieważ testosteron może przenikać do płodu, hormon wpływa na przyszłe zachowanie psa jeszcze przed jego narodzinami. To ważny argument przemawiający za tym, by nie przeprowadzać kastracji psa zbyt wcześnie – i tak „nie uchronimy” w ten sposób pupila przed zachowaniami typowymi dla jego gatunku i płci.
W okresie dojrzewania płciowego poziom testosteronu przyczynia się zarówno do zwiększenia częstotliwości i natężenia zachowań charakterystycznych dla samców, jak i do zmian anatomicznych.
Stężenie testosteronu zaczyna wzrastać około 4 miesiąca życia psa, by maksymalny poziom osiągnąć, gdy pies skończy 10 miesięcy. Następnie poziom testosteronu powoli opada, by w chwili, gdy pies ma 18 miesięcy, osiągnąć poziom typowy dla dorosłych osobników.
Zbyt wczesne poddanie psa kastracji spowodować może problemy ze wzrostem kości, zaburzenia psychiczne, problemy behawioralne.
Dlatego zabieg kastracji należy przeprowadzić po osiągnięciu przez psa dojrzałości płciowej. U psów ras małych może być to już po ukończeniu pierwszego roku życia, a u psów ras dużych po ukończeniu 2 lat.
U suk za bezpieczny uważa się moment po zakończeniu pierwszej cieczki.
Ile kosztuje kastracja psa?
- lokalizacji wybranego gabinetu weterynaryjnego (znaczenie ma zarówno województwo, jak i wielkość miasta, w którym wykonywany jest zabieg),
- renomy gabinetu weterynaryjnego,
- wielkości psa (im większy pies, tym większą trzeba mu dać dawkę znieczulenia, zużywa się również więcej materiałów opatrunkowych),
- stopnia skomplikowania zabiegu (kastracja starego psa czy zabieg przeprowadzany u schorowanego zwierzęcia może wymagać większej ostrożności, specjalnego rodzaju znieczulenia, wykonania dodatkowych badań przed zabiegiem, itd.).
Cena kastracji psa wynosi średnio od 200 do nawet 750 zł, przy czym najniższa kwota dotyczy niedużych, zdrowych psów oraz zabiegów przeprowadzanych w podmiejskich klinikach weterynaryjnych. Z kolei górna granica ceny za usługę dotyczy zabiegu przeprowadzanego na dużym psie w lecznicy w Warszawie lub w innych dużych miastach.
Sposobem na obniżenie kosztów zabiegu, nawet o kilkadziesiąt złotych, może być udział w organizowanych przez różne stowarzyszenia (lub władze samorządowe) akcjach masowej kastracji psów. Wówczas operacja jest częściowo refundowana przez organizatora.
Czy kastracja wpływa na zachowanie psa?
Nie ulega wątpliwości, że zachowanie psa po kastracji ulegnie zmianie, nie zawsze natomiast będzie to taka zmiana, jakiej oczekuje właściciel.
Niewątpliwie po zabiegu kastracji ograniczone zostaną zachowania związane z popędem płciowym, takie jak ciągłe skowycie, ujadanie czy próby ucieczek.
Powszechnie uważa się również, że kastracja psa jest najprostszym, a zarazem najskuteczniejszym sposobem na poradzenie sobie z agresją psa wobec innych psów oraz ludzi. W rzeczywistości zabieg będzie pomocny tylko w sytuacji, gdy podłożem niewłaściwego zachowania zwierzęcia jest naturalny popęd seksualny i związana z seksualnością potrzeba rywalizacji z innymi samcami tego samego gatunku.
U psa z problemami natury wychowawczej kastracja może w ogóle nie wpłynąć na poziom agresji. Z pewnością kastracja może być niebezpieczna, jeśli przeprowadza się ją u psa z problemami natury behawioralnej. Testosteron ma za zadanie m.in. hamować lęk i odpowiada za pewność siebie zwierzęcia.
Lękliwy pies po kastracji może stać się jeszcze bardziej wycofany albo przejawiać większą skłonność do agresji wynikającej ze strachu i nerwowości.
Czy zabieg kastracji jest bezpieczny dla psa?
Jeśli zadamy sobie pytanie, czy kastracja psa jest bezpieczna, to z punktu widzenia czysto zabiegowego należy odpowiedzieć, że tak – pod warunkiem, że poddawany narkozie i operacji pies jest zdrowy.
U psów z chorobami serca, cukrzycą, problemami z krzepliwością krwi zabieg obarczony jest pewnym ryzykiem, ale nie jest ono związane bezpośrednio z usunięciem jąder, a z koniecznością zastosowania znieczulenia ogólnego.
Kastracja psa – za i przeciw
Bezpłodność nie jest jednak jedynym rezultatem przeprowadzonej kastracji. Ingerencja w gospodarkę hormonalną psa niesie ze sobą wiele różnorakich skutków, nie zawsze możliwych do przewidzenia przed przeprowadzeniem zabiegu.
Zastanawiając się, czy kastrować psa, należy wziąć pod uwagę wszystkie zalety i wady tego rozwiązania.
Za kastracją zwierzęcia przemawiają następujące argumenty:
- Wyeliminowanie potrzeb seksualnych psa, których udomowione zwierzę zazwyczaj nie może realizować (chyba że na naszych zasadach, gdy sami dopuścimy psa do rozrodu), co jest przyczyną frustracji i napięcia pupila.
- Ograniczenie terytorializmu i zachowań rywalizacyjnych - pies rzadziej ucieka, wykazuje mniejszą agresję wobec innych psów.
- Do najważniejszych zalet zabiegu kastracji u psów należy znaczące ograniczenie ryzyka raka prostaty i guzów gruczołów odbytowych.
- U suczek kastracja pozwala znacząco ograniczyć ryzyko wystąpienia ropomacicza i nowotworów gruczołu mlekowego, oraz schorzeń jajników (torbieli jajnikowych) i jajowodów.
- Eliminacja problematycznych zachowań związanych z próbami rozładowania napięcia seksualnego, np. prób kopulacji nóg właściciela lub różnych przedmiotów.
- Kastracja psa lub suki to rutynowy, zwykle bezpieczny zabieg.
- Kastracja zapobiega niekontrolowanym rozrodom i ogranicza liczbę bezdomnych psów.
Kastracja psa nie jest decyzją wolną od wad. Wśród nich najczęściej wymieniane są:
- Ingerencja w gospodarkę hormonalną zwierzęcia, możliwy wpływ (także negatywny) na psychikę psa i jego zachowanie.
- Wzrost ryzyka wystąpienia raka kości, jeśli zabieg jest wykonany zanim pies skończy 2 lata.
- Wzrost ryzyka wystąpienia otyłości u psa.
Decyzja o zabiegu musi być dobrze przemyślana przez opiekunów i podjęta z pełną świadomością, iż mogą wystąpić skutki uboczne. Mimo wszystko zalet płynących z wykonania zabiegu jest znacznie więcej niż wad.
