Jak rozpoznać krzywicę łap u psa?
Najczęstszą przyczyną występowania krzywicy u psa są zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforowej, które pojawiają się w następstwie niedoboru witaminy D. W niektórych przypadkach choroba może być także spowodowana wrodzoną lub nabytą odpornością na działanie tej witaminy – jest to rodzaj krzywicy witamino-D-odpornej, która występuje w kilku odmianach. Nierzadko zmiany krzywiczne spowodowane są także dostatecznym brakiem ruchu, niedostatkiem światła słonecznego, nieprawidłową dietą i warunkami, w jakich wychowywane są szczenięta, a także zbyt wczesnym odstawieniem szczeniąt od matki. Jako czynnik ułatwiający rozwój choroby wymienia się także zarobaczenie zwierzęcia oraz schorzenia, którym towarzyszą zaburzenia wchłaniania witaminy D3.
Pierwsze objaw krzywicy u psa można zaobserwować już pomiędzy 2 a 8 miesiącem życia zwierzęcia. Choroba rozwija się jednak bardzo powoli, przez co czasami może być trudna do zaobserwowania. W niektórych przypadkach jej pierwsze symptomy mogą pojawić się dopiero po kilku miesiącach. Zwykle krzywica u psa objawia się początkowo powiększeniem nasady kości długich w stawach skokowych i nadgarstkowych, a także różańcowe zgrubienie na końcach żeber.
Wśród najczęstszych objawów tej choroby należy wymienić:
• bolesność i kulawiznę kończyn;
• łukowate wygięcie kości kończyn, co prowadzi do tego, że pies porusza się nie na łapach, ale na nadgarstkach;
• pojawienie się tzw. „różańca krzywicznego u psa”, czyli wyczuwalnych i widocznych pogrubień połączeń chrzęstno-kostnych żeber;
• pojawienie się tzw. „bransolet krzywicznych”, czyli wyraźnie szerszych obrysów przynasadowych kości przedramiennych i podudowych;
• rozmiękanie kości potylicy (craniotabes);
• odkształcenie linii kręgosłupa i ostatnich żeber;
• zniekształcenie miednicy;
• koślawość lub szpotawość kończyn;
• osłabienie mięśni brzucha i pojawienie się tzw. „żabiego brzucha”, który sprawia wrażenie obwisłego;
• zaburzenia wyrzynania się zębów oraz wymiany zębów mlecznych na stałe, a także uszkodzenia szkliwa;
• znaczne osłabienie zdolności ruchowych zwierzęcia;
• niechęć do ruchu;
• brak apetytu;
• osłabienie odporności organizmu.
W bardziej zaawansowanym stadium krzywicy u psa obserwuje się wykrzywienie trzonków kości długich, w skutek czego łapy psa zaczynają przypominać odchylone do strony zewnętrznej łapy jamnika. Przy próbie obmacywania zmienionych części łap obserwuje się wyraźną bolesność kości oraz upośledzenie motoryki dotyczące głównie kończyn tylnych.
W przypadku zaobserwowania niepokojących objawów, warto jak najszybciej udać się do lekarza weterynarii, który zleci odpowiednią diagnostykę. Nie należy jednak zapominać, że zgrubienia kości powyżej nadgarstków i przekrzywiające się łapy u psa nie zawsze muszą być objawem krzywicy – zmiany o tym charakterze są charakterystyczne dla ras dużych psów i szybkorosnących, które pojawiają się w okresie wzrostu i z czasem wracają do normy. Podobnie jest w przypadku różańcowatego zgrubienia na końcach żeber, które mogą występować u szczeniąt niektórych ras i nie powinny być źródłem niepokoju.
Czy krzywicę u psa można wyleczyć?
Krzywicę u psa może potwierdzić lub wykluczyć jedynie lekarz weterynarii, który z pewnością zleci wykonanie badań krwi i badania rentgenowskiego. Rentgen umożliwi wskazanie przyczyny zaistniałych kłopotów ortopedycznych i wykluczy inne schorzenia narządów ruchu. W przypadku stwierdzenia krzywicy u psa, konieczne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia, które opierać się będzie nie tylko na przyjmowaniu koniecznych leków, ale także zmianie stylu życia zwierzęcia. Zalecana jest duża ilość ruchu i przebywania na świeżym powietrzu, jak również zapewnienie psu zbilansowanej i dobrej jakościowo diety.
Należy mieć świadomość, że odpowiednia terapia i leczenie są konieczne w przypadku stwierdzenia krzywicy u naszego czworonoga – im wcześniej zaczniemy leczenie, tym większa szansa na zatrzymanie rozwoju choroby i niedopuszczenie do poważnych uszkodzeń oraz deformacji kości, które zwykle uniemożliwiają całkowity powrót do zdrowia.
U niektórych ras psów objawy krzywicy są na tyle charakterystyczne, że można rozpoznać chorobę jeszcze przed pojawieniem się typowych zmian krzywicznych. U ras dużych psów widoczne jest osłabienie ścięgien i więzadeł, co może spowodować deformację zwaną „niedźwiedzią łapą” – śródręcze i śródstopie, które powinny być ustawione w sposób prostopadły do podłoża, nie mogą utrzymać się w prawidłowej pozycji, przez co schodzą do poziomu, stykając się tym samym z podłożem. Tego rodzaju zmiany nie są niestety możliwe do wyleczenia.
Choć na krzywicę narażone są szczególnie szczenięta dużych ras psów, należy stosować odpowiednią profilaktykę także u pozostałych czworonogów. Kluczowa będzie szczególnie właściwa dieta i sprostanie wymaganiom żywieniowym rozwijających się szczeniąt oraz suk przed pokryciem i w ciąży. Niedostateczna ilość wapnia, fosforu, witaminy D i składników mineralnych mogą spowodować niedobory prowadzące do rozwoju krzywicy – nie należy bowiem zapominać, że podstawą prawidłowego wykształcenia się kości jest dostarczenie organizmowi odpowiedniej ilości wapnia.
Istotne jest dobranie zwierzęciu odpowiedniej karmy, zawierającą konieczną ilość potrzebnych składników odżywczych oraz dbanie o codzienną dawkę ruchu na świeżym powietrzu. Specjalistyczna karma, przebywanie w jasnym pomieszczeniu i korzystanie ze słońca odgrywają dużą rolę w profilaktyce krzywicy i mogą skutecznie zminimalizować ryzyko jej wystąpienia u naszego czworonoga.
Konsultacja: lekarz weterynarii Dorota Dołęga Kozierowska
