Co mogą oznaczać brudne uszy u kota? Jak i czym je czyścić?

Problemy uszne pojawiają się u kotów dosyć często – i równie często opiekunowie mylnie interpretują ich objawy.

Czasem prowadzi to do błędów w leczeniu (bądź braku leczenia, gdy jest ono potrzebne) i przedłuża dyskomfort zwierzęcia, a nawet prowadzi do kolejnych, poważniejszych problemów.

Brudne uszy u kota – przyczyny

Zdrowo wyglądająca kocia małżowina uszna jest bladoróżowa, bez śladu woskowiny lub z niewielką jej ilością, nie wydziela też nieprzyjemnego zapachu.

Większa ilość woskowiny nie musi być objawem niepokojącym. Czasem jest to efekt… nadmiernie gorliwej pielęgnacji uszu pupila.

Nie jest to objaw choroby – raczej sygnał, że warto nieco powstrzymać swoje pedantyczne zapędy – przynajmniej jeśli chodzi o kocie uszy.

U zdrowego kota całkowicie wystarczy kontrola stanu małżowin raz w miesiącu. Sprawdź wówczas przy pomocy suchego wacika lub patyczka do czyszczenia uszu dla dzieci, czy w uszach nie ma niczego niepokojącego. Pamiętaj, żeby nie wkładać nigdy patyczka zbyt głęboko.

Nie zawsze wydzielina w uszach to zwykła nadprodukcja woskowiny. Brudne uszy mogą także świadczyć o:

• obecności świerzbowców usznych,
• zmianach zapalnych,
• infekcji bakteryjnej,
• infekcji grzybiczej,
• reakcji alergicznej, np. na preparat podany dousznie, na pyłki itd.

Do infekcji ucha kota może dojść z różnych przyczyn. Należą do nich chociażby:

• obecność ciała obcego w kanale słuchowym,
• nadmiar nieusuwanej woskowiny,
• choroby autoimmunologiczne,
• utknięcie większej ilości włosów w kanale słuchowym,
• polipy w uchu itd.

Brudne uszy a choroby uszu kota. Co powinno zwrócić naszą uwagę?

Twój niepokój powinien wzbudzić inny niż zwykle kolor wydzieliny bądź jej duża ilość gromadząca się w uchu. Ponadto zwróć uwagę na następujące objawy:

• ziemista konsystencja wydzieliny,
• nieprzyjemny zapach z ucha,
• złe samopoczucie kota (irytacja lub apatia),
• uporczywe drapanie ucha, ranki we wnętrzu małżowiny i na tylnej części uszu,
• zaczerwienienie małżowiny,
• potrząsanie głową.

Lekarz stawia diagnozę na podstawie oględzin ucha i znajdującej się w nim wydzieliny, oraz wywiadu z opiekunem. Często wykonuje się dodatkowo badanie otoskopowe oraz wymaz. Najczęściej stawianą diagnozą jest świerzb (o czym poniżej), ale nie jest to jedyny problem uszny występujący u kotów.

Jeśli zmiana nie jest charakterystyczna dla świerzbowca lub zastosowana kuracja przeciwpasożytnicza nie przynosi efektów, lekarz powinien zlecić badanie wymazu pobranego z ucha. Wyniki badania mogą wykazać np. obecność bakterii bądź drożdżaków. Wówczas należy zastosować leczenie odpowiednimi preparatami.

Higiena uszu kota a świerzb uszny

Najczęściej diagnozowanym problemem usznym u kotów jest inwazja świerzbowca usznego. To mikroskopijny pasożyt należący do roztoczy, który żywi się woskowiną oraz martwymi komórkami skóry.

Kocie uszy mogą zaatakować trzy gatunki tych pasożytów. Najczęściej sprawcą problemów jest Otodectes cynotis. Oprócz niego kot narażony jest na inwazję Sarcoptes scabiei i Notoedres cati. Kot zaraża się świerzbowcem poprzez kontakt z chorym zwierzęciem bądź samą wydzieliną z zajętego przez pasożyta ucha.

Świąd, który oprócz wydzieliny jest głównym objawem świerzbu, to efekt przemieszczania się pasożytów wewnątrz ucha bądź skórnej reakcji alergicznej.

Charakterystycznym objawem inwazji świerzbowców jest ciemnobrązowa, sucha wydzielina o ziemistej strukturze. Może występować w uchu obficie.

Świerzb leczy się preparatami przeciwpasożytniczymi. Preparaty te mogą mieć postać kropli dousznych, bądź zakraplanych na kark.

Jeśli zaobserwujesz brudne uszy u małego kotka, w większości przypadków jest to właśnie świerzb. Młode koty są szczególnie podatne na zarażenie się świerzbowcem. Pasożyt ten atakuje też chętnie zwierzęta przebywające w grupach.

Zapalenie ucha u kota

Zignorowanie obecności pasożytów bądź infekcji w uchu kota, a także innych problemów, takich jak obecność ciała obcego w uchu, niewłaściwe leczenie bądź czyszczenie uszu (reakcja alergiczna na użyte preparaty), mogą przyczynić się do rozwoju zapalenia ucha u zwierzęcia. 

Oprócz nadmiernej produkcji woskowiny, do symptomów zapalenia ucha u kota należą:

• silny ból – kot może być z tego powodu apatyczny, a także reagować ucieczką lub agresją na próbę dotknięcia ucha; może być ono bowiem bardzo tkliwe;
• zaczerwienienie ucha,
• ucho gorące w dotyku,
• intensywne drapanie się w ucho,
• potrząsanie głową lub przekrzywianie głowy w stronę ucha objętego stanem zapalnym,
• nieprzyjemny zapach z ucha – w przypadku zapalenia, którego pierwotną przyczyną są drożdżaki lub infekcja bakteryjna.

Jeśli zaobserwujesz u kota symptomy zapalenia ucha, nie zwlekaj z wizytą u lekarza weterynarii. Choroba ta jest bardzo nieprzyjemna i bolesna – należy ulżyć kotu jak najszybciej! Nieleczone zmiany zapalne w uchu prowadzą do dalszego rozwoju problemu i zajęcia ucha środkowego. Może to skutkować uszkodzeniem słuchu.

Pielęgnacja uszu u kota — najważniejsze zasady

Kocie uszy warto co pewien czas czyścić z nadmiaru woskowiny, i przy okazji sprawdzić, czy w małżowinie nie dzieje się nic niepokojącego. A jak czyścić uszy kota? Możesz do tego użyć płatków kosmetycznych lub patyczków do uszu dla dzieci (z grubszą końcówką, uniemożliwiającą włożenie go zbyt głęboko).

Do czyszczenia kocich uszu nigdy nie stosuj wody utlenionej, oliwy z oliwek, żadnego preparatu na bazie alkoholu. Idealna będzie natomiast płynna parafina lub oliwka dla dzieci. 

Możesz kupić także specjalny preparat do czyszczenia uszu. Zawarte w tych specjalistycznych środkach substancje usuwają nadmiar woskowiny, działają antybakteryjnie i przeciwgrzybiczo.

Pamiętaj, aby zawsze postępować zgodnie z zaleceniami producenta preparatu, a jeśli masz wątpliwości, jak prawidłowo wyczyścić kocie uszy, poproś lekarza weterynarii, aby Ci pokazał.

Czyszczenie uszu kota krok po kroku

• Zazwyczaj aplikuje się niewielką ilość preparatu bezpośrednio do ucha, po czym masuje się małżowinę u podstawy, aby go rozprowadzić.
• Po krótkim czasie delikatnie usuń nadmiar preparatu.
• Nigdy nie używaj patyczka do usunięcia preparatu z kanału słuchowego – wyczyść nim tylko tę część małżowiny, która jest widoczna.
• Nie zapomnij nagrodzić kota za cierpliwość!

Odpowiednia pielęgnacja uszu kota, profilaktyka i regularna kontrola stanu uszu przynajmniej raz w miesiącu pomogą uniknąć schorzeń, na które narażone są uszy mruczka. Jeśli zauważysz u swojego pupila jakiekolwiek niepokojące objawy, udaj się do weterynarza!