Kiedy kotka może zajść w ciążę?
Kilka razy do roku kotka jest w rui – w tym okresie może zajść w ciążę. Mimo tego, że kotka może być gotowa do zajścia w ciąże wcześnie (już około 6 miesiąca życia), to nie powinna płodzić potomstwa przed ukończeniem 18 miesięcy i osiągnięciem 2,5 kg masy ciała.
Jak rozpoznać ciążę u kota?
Rozpoznanie ciąży u kotki nie jest takie proste. Kocia ciąża podczas pierwszych trzech tygodni na ogół nie daje żadnych charakterystycznych objawów. Jeśli więc kotka jest wychodząca albo mieszka z niekastrowanym kocurem, to moment kiedy kotka zachodzi w ciążę możemy zwyczajnie przeoczyć.
Pierwsze objawy ciąży u kota
Ważnym objawem jest brak rui, jednak może on także świadczyć też o ciąży rzekomej – czyli takiej, która pojawiła się w wyniku owulacji, ale bez zapłodnienia. Taka pseudociąża (ciąża urojona) trwa około 30 dni, po których cykl płciowy wraca do normy.
Zmienia się wygląd kocich sutków – robią się bardziej różowe (około 15-18 dzień od zapłodnienia).
Kotka ma większy apetyt, choć niekiedy pojawiają się również mdłości i wymioty. Przy regularnych i częstych wymiotach trzeba jak najszybciej zabrać kotkę do weterynarza.
Po kilkunastu dniach od zapłodnienia ciążę u kotki można stwierdzić przez obserwację i dotyk – dzięki niewielkim gabarytom kociego ciała zmiany w brzuchu stają się dość szybko wyczuwalne – już po kilkunastu dniach od krycia. Brzuch robi się większy i da się w nim wyczuć tzw. ampuły płodowe, czyli swego rodzaju łańcuszek złożony z kulek, ciągnący się od jednego końca macicy do drugiego.
Czy moja kotka jest w ciąży? Zmiany w zachowaniu
Podczas ciąży zmienia się też zachowanie kotki. Staje się ona wyraźnie bardziej osowiała, ociężała, szybko się męczy i więcej śpi. Stan ten może być zróżnicowany w zależności od ogólnej kondycji kotki i liczby rozwijających się w niej płodów.
Kotka może też zacząć więcej mruczeń i być bardziej niż zwykle przyjacielska, lub odwrotnie – jeśli dotąd uwielbiała się przytulać, może zacząć unikać kontaktu (choć taka zmiana trafia się rzadziej).
Kotka w ciąży – badania medyczne
Po 20. dniu od krycia ciąża u kotki staje się wykrywalna na badaniu USG, a po 45. dniu – na badaniu RTG. Podczas badania RTG da się także oszacować liczbę płodów po widocznych na zdjęciu kręgosłupach. Zazwyczaj wynosi ona od 3 do 6. Badanie USG zaś pozwala stwierdzić, czy płody w organizmie kotki są żywe.
Ile trwa ciąża u kota?
Ciąża kota trwa od 52 do 74 dni, zaś średnia jej długość wynosi 66 dni.
Pierwsze trzy tygodnie na ogół nie dają żadnych objawów. Czwarty tydzień ciąży przynosi nabrzmienie i zaróżowienie sutków. Po piątym tygodniu ciąży płody zaczynają intensywnie rosnąć. W tym czasie w organizmie kotki zachodzi wiele zmian hormonalnych.
Około szóstego tygodnia ciąży można już stwierdzić w badaniu USG, ile kotka będzie mieć kociąt. W siódmym tygodniu może już zacząć szukać sobie bezpiecznego miejsca do porodu.
Jak opiekować się kotką w okresie ciąży?
Przede wszystkim należy zapewnić środowisko pozbawione (w miarę możliwości) stresu. Koty to zwierzęta, które cenią sobie rutynę, więc każda nagła zmiana w ich życiu powoduje u nich dyskomfort.
Wraz z postępem ciąży, ciężarna kotka będzie coraz bardziej ograniczona ruchowo, ociężała i będzie się szybko męczyć. Warto wtedy spróbować chociaż ograniczyć jej aktywność fizyczną, w tym skakanie, żeby nie dostała przepukliny. Nie powinno to sprawiać trudności, ponieważ kotka w ciąży robi się często spokojniejsza, bardziej chętna do pieszczot i dużo śpi.
Jak karmić kotkę w ciąży?
Wraz z rozwojem ciąży rośnie też zapotrzebowanie kaloryczne oraz na białko, witaminy i związki mineralne.
Kotka w zaawansowanej ciąży spożywa czasem nawet dwukrotnie więcej pokarmu, niż na co dzień. Warto zwrócić na to uwagę podczas dobierania odpowiednio zbilansowanej karmy zaspokajającej jej potrzeby.
Dobrze jest karmić kotkę małymi porcjami, ale często. Nie zaleca się stałego dostępu kotki w ciąży do karmy, ponieważ przez zwiększone zapotrzebowanie może to doprowadzić do otyłości, która nie dość, że jest szkodliwa sama w sobie dla zwierzęcia, to jeszcze może powodować komplikacje w trakcie porodu.
Jak wygląda poród u kota?
W ostatniej fazie ciąży (od około 7. tygodnia) kotka szuka zazwyczaj spokojnego, zacisznego miejsca na odbycie porodu. Właściciele mają w zwyczaju przygotowywać legowisko specjalnie na poród, ale ciężarna kotka zazwyczaj sama wybiera miejsce, w którym czuje się najbardziej komfortowo. Nierzadko jest to szafa, torba, czy inne najmniej spodziewane miejsca.
Zbliżający się poród można poznać po tym, że kotka jest niespokojna, nierzadko zaczyna wokalizować i wylizuje sobie okolice krocza. Innym objawem jest też ulewanie się mleka z sutek, które są bardzo nabrzmiałe. W dniu porodu, kotka może też nie chcieć się już przemieszczać.
Normalny poród nie wymaga żadnej interwencji ze strony człowieka. Trwa on zazwyczaj kilkanaście godzin i jest bardzo bolesny dla kotki. Pierwszy kociak pojawia się w około pól godziny od rozpoczęcia akcji porodowej.
W przypadku zauważenia jakichkolwiek trudności, takich jak nagłe przerwanie akcji porodowej, podejrzenie, że nie wszystkie kocięta się urodziły czy brak skurczów, dobrze jest wybrać się do lekarza weterynarii, ponieważ taka sytuacja jest dla kociąt bardzo niebezpieczna (więcej o porodzie kotki przeczytasz tutaj).
Kotka w ciąży aż do samego porodu nie czuje instynktu macierzyńskiego i nie ma świadomości tego, co się z nią dzieje. Zaczyna on działać dopiero w momencie przyjścia miotu na świat. Dlatego bardzo szkodliwym i nieprawdziwym mitem jest to, że każda kotka musi mieć choć jeden miot, ponieważ w przeciwnym razie będzie nieszczęśliwa.
Mając w domu kotkę i kocura niepoddanych zabiegowi sterylizacji, albo wypuszczając płodną kotkę samopas, łatwo jest dopuścić do niekontrolowanego rozrodu.
Ponadto polskie prawo reguluje kwestie handlu zwierzętami i rozmnażania zwierząt dla zysku – nie jest ono legalne poza zarejestrowanymi hodowlami kotów rasowych.
Tak więc choć jak najbardziej rozumiemy chęć posiadania małych kociaków, istnieją na to inne sposoby niż dopuszczenie do zapłodnienia kotki.
Okocone kocice lub kotki w zaawansowanej ciąży można znaleźć w rozmaitych fundacjach na porządku dziennym – można przygarnąć je do siebie jako dom tymczasowy, odchować i znaleźć kociakom porządne, odpowiedzialne domy. Można też adoptować jedno z wielu kociąt znajdujących się pod opieką takich fundacji bądź w schroniskach.
Bibliografia:
"Fizjologia i endokrynologia ciąży u kotów. Regulacja hormonalna podczas ciąży." Lek. Wet. Marta Siemieniuch
"Wykrywanie ciąży u kotek." Lek. Wet Marta Siemieniuch
"Opieka nad kotką w ciąży." Lek. Wet Marta Siemieniuch