Kardiomiopatia przerostowa, zwana również kardiomiopatią rozstrzeniową , znacznie częściej występuje u kotów (jest właściwie najczęściej występującą chorobą serca u kotów) niż u psów. Niestety do gabinetów weterynaryjnych zwierzęta trafiają zazwyczaj dopiero wtedy, kiedy wyraźne objawy wywołają niepokój właścicieli, a wtedy choroba jest już znacznie rozwinięta.
Cechą charakterystyczną choroby jest bowiem bezobjawowy przebieg. Choć objawy kliniczne są niewidoczne, w ogranizmie psa zachodzą procesy patologiczne, w wyniku których dochodzi do upośledzenia funkcji mięśnia sercowego.
Kardiomiopatia przerostowa u psa – przyczyny
Nie jest znana przyczyna tego schorzenia, jednak podejrzewa się, że ta choroba serca ma podłoże genetyczne. Innymi powodami mogą być:
- niedobory aminokwasów – tauryny i karnityny;
- zaburzenia immunologiczne;
- zatrucia związkami chemicznymi lub lekami;
- choroby wirusowe, które pies przeszedł jako szczeniak.
Kardiomiopatia przerostowa u psa – objawy i przebieg choroby
W przebiegu HCM dochodzi do zgrubienia mięśnia sercowego u psa, co prowadzi do sztywności komór serca i niesprawności ich czynności rozkurczowej. Przerost lewej komory zwykle jest symetryczny. W sytuacji, gdy przerost komory jest duży, zostaje utrudniony przepływ krwi w naczyniach wieńcowych.
Konsekwencją tego jest niedokrwienie mięśnia sercowego, a co za tym idzie – nasilenie zaburzeń rytmu serca i pogorszenie napełniania komór krwią. Jeśli komory będą napełniane krwią z dużym ciśnieniem, może to doprowadzić do zastoju krwi w żyłach płucnych i obrzęku płuc. Zaburzenia pracy serca przybierają na sile, gdy serce pracuje ze zwiększoną częstotliwością.
Choroba może przebiegać nieco inaczej u każdego zwierzęcia, dlatego zauważalne dla opiekunów objawy będą się różnić i występować w bardzo różnym wieku. U jednego psa HCM rozwinie się na tyle szybko, że w wieku 5 lat trafi do gabinetu weterynaryjnego, inny w takim stanie będzie dopiero w wieku 14 lat. Symptomy kardiomiopatii przerostowej u psa są podobne do zastoinowej niewydolności serca (ang. congestive heart failure – CHF). Są nimi:
- wodobrzusze,
- omdlenia,
- nietolerancja wysiłkowa,
- zaburzenia rytmu serca,
- poszerzenie żył szyjnych zewnętrznych,
- dodatnie tętno żylne.
Poza tym mogą występować objawy takie jak sine błony śluzowe, utrata masy ciała, gromadzenie płynu w worku osierdziowym, osłabienie, a w niektórych przypadkach nawet nagła śmierć. Podczas osłuchiwania pracy serca można usłyszeć szmer skurczowy.
Jak wykryć kardiomiopatię przerostową u psa?
Najlepszym badaniem, dzięki któremu można potwierdzić kardiomiopatię przerostową u psów jest echokardiografia, czyli USG serca, echo serca lub ultrasonokardiografia (UKG). W badaniu widoczne będzie zgrubienie wolnej ściany lewej komory ze zwężeniem drogi odpływu lub bez niego, a także nierównomierny przerost przegrody międzykomorowej i powiększenie lewego przedsionka.
W badaniu dopplerowskim można zauważyć niedomykalność zastawki dwudzielnej i wiele innych objawów. Zdjęcie RTG klatki piersiowej może wykazać powiększenie lewego przedsionka i lewej komory, jednak nie zawsze, dlatego nie można polegać wyłącznie na tym badaniu. Lekarz weterynarii może zlecić także badanie EKG, na którym może stwierdzić m. in. tachyarytmie komorowe (czyli tachykardię, częstoskurcz serca).
Kardiomiopatia przerostowa u psa – leczenie
Leczenie HCM będzie polegało na zwiększeniu stopnia relaksacji mięśnia sercowego oraz na poprawie stanu stopnia napełniania komór, opanowaniu ewentualnego obrzęku płuc i kontroli zaburzeń rytmu serca.
W leczeniu kardiomiopatii przerostowej u psów stosuje się β – blokery oraz blokery kanałów wapniowych, które wpływają na zmniejszenie częstotliwości pracy serca, a także wydłużają czas napełniania komór. Zmniejszają także kurczliwość mięśnia sercowego, dzięki czemu zmniejsza się jego zapotrzebowanie na tlen. β – blokery redukują zaburzenia rytmu serca spowodowane nadmierną stymulacją układu współczulnego. Blokery kanałów wapniowych wspomagają proces relaksacji mięśnia sercowego. W niektórych przypadkach oba środki będą jednak odradzane, jeśli u psa występują zaburzenia przewodnictwa.
Stosuje się także leki moczopędne i ACEI, jeśli występują objawy zastoinowej niewydolności serca. Koniecznością jest ograniczenie wysiłku fizycznego. Pod okiem psiego dietetyka możemy wspomóc naszego zwierzaka zbilansowaną dietą – dobrze zadziałają tutaj: tauryna, arginina, kreatyna, l-karnityna oraz duże dawki kwasów omega 3.
Kardiomiopatia przerostowa u psa - profilaktyka
Ponieważ podejrzewa się tło genetyczne HCM, warto co roku wykonywać u swojego psa badanie echokardiograficzne, jeśli znajduje się on w grupie ryzyka. Nawet, jeśli u psiaka nie wystąpiły jeszcze żadne dla nas widoczne objawy, lekarz weterynarii może stwierdzić wszelkie nieprawidłowości we wcześniejszym, mniej zaawansowanym stadium kardiomiopatii przerostowej.
Im szybciej choroba zostanie zdiagnozowana, tym szybciej można podjąć leczenie i wprowadzić zmiany w stylu życia naszego pupila. Dzięki temu poprawimy jego komfort i wydłużymy czas, jaki z nami spędzi!
Jeśli chodzi o rasy psów predysponowanych do tej choroby, są to psy ras dużych i olbrzymich, takie jak dobermany, charty szkockie, dogi niemieckie, owczarki niemieckie, czy setery irlandzkie, ale może wystąpić i u psów małych ras. Zwykle HCM jest diagnozowane u samców, a także psów młodych lub w średnim wieku
Źródła:
1. R. W. Nelson, C. Guillermo Couto, Choroby wewnętrzne małych zwierząt, Tom 1, Wydawnictwo Edra Urban&Partner, Wydanie 5, Wrocław 2016.
