Na rynku dostępny jest pełen wachlarz preparatów suplementujących poszczególne witaminy, produktów multiwitaminowych, przekąsek, tabletek do żucia. Ich podawanie może przynieść krótkotrwałe rezultaty, choć jeśli podajemy psu pełnoporcjową, zbilansowaną karmą naprawdę nie ma potrzeby podawania dodatkowych witamin.
Kiedy warto zdecydować się na dodatkową suplementację?
- w wieku szczenięcym, aby wspomóc rozwój kości i stawów,
- w okresie okołoporodowym związanym z laktacją i karmieniem szczeniąt,
- w czasie rekonwalescencji po chorobie,
- w okresie starości, kiedy organizm psa jest osłabiony.
Suplement diety pod żadnym pozorem nie jest lekiem. Mimo to, można go przedawkować i może spowodować skutki uboczne. Dlatego suplementacji lepiej nie stosować na własną rękę. Przed podaniem jakiegokolwiek preparatu należy skonsultować z lekarzem weterynarii, który dobie-rze odpowiedni produkt i ustali zgodnie z potrzebami psa.
Warto też pamiętać, że podstawowym „suplementem“ diety dla starszego psa jest po prostu woda, która w podeszłym wieku jest szczegól-nie ważna.
Dlatego w każdym przypadku suplementacja powinna być konsultowana z lekarzem.
Wapń dla psa
Wapń to bardzo ważny pierwiastek biorący udział w budowaniu kości, krzepnięciu krwi i wie-lu innych funkcjach organizmu. Jego rola w organizmie psa jest istotna, ale nadmiar może być nierzadko bardziej szkodliwy niż niedobór. Wbrew intuicji, nie powinno się dodatkowo suplementować wapnia u szczeniaków – szczególnie, gdy piją one mleko. Młody psi organizm nie wydala nadmiaru wapnia, tylko wchłania każdą przyjętą ilość. Istnieje więc ryzyko nadmiernej suplementacji, co w konsekwencji może prowadzić do zwyrodnień kości.
W diecie psa bardzo ważny jest stosunek podawanego wapnia do fosforu. Zależnie od źródeł waha się on od 1:1 do 1,5:1, jest to uzależnione między innymi od masy psa. Niestety suplementując wapń (lub fosfor) na własną rękę, z łatwością możemy przedobrzyć z którymś ze składników. O suplementacji wapnia warto pomyśleć, gdy pies spożywa głównie mięso.
Należy jednak unikać preparatów zawierających fosforan wapnia, ponieważ bardzo zwiększa on zawartość fosforu. Odpowiedniejsze w tym przypadku będą węglan wapnia lub chlorek wapnia. Warto też wspomnieć, że dieta składająca się głównie z mięsa, nie jest odpowiednio zbilansowaną dietą dla psa (pies nie jest, np. w przeciwieństwie do kota, bezwzględnym mięsożercą!) i może prowadzić do licznych niedoborów.
Witamina C dla psa
Witamina C odgrywa kluczową rolę w organizmach psów, jednak potrafią one same ją syntezować. Oznacza to, że organizm nie ma zapotrzebowania na dostarczanie jej z zewnątrz – za wyjątkiem sytuacji, kiedy zwiększa się zapotrzebowanie organizmu. Należą do niech między innymi urazy i niektóre choroby. Warto też mieć na uwadze, że podana w składzie karmy wartość witaminy C spada wraz z czasem jej przechowywania.
Witamina C dla psa jest jednak witaminą bezpieczną i dobrze tolerowaną przez organizm nawet w dużych dawkach (nieprzekraczających 5g na kilogram masy ciała), dlatego można ją stosować w terapii dietą. Wykazuje działanie antyoksydacyjne, czyli neutralizujące działanie szkodliwych skutków metabolizmu w organizmie.
Zapobiega w ten sposób chorobom skóry oraz jest polecana jako element profilaktyki przeciwnowotworowej. Zwiększa też wchłanianie żelaza. Badania wykazały, że może łagodzić stan zapalny jelit przy przewlekłych biegunkach, ale nie należy jej traktować w kategoriach leku na biegunkę, tylko wspólnie z lekarzem weterynarii ustalić źródło dolegliwości! Witamina C może być elementem wspierającym, nie leczniczym.
Według badań suplementowanie witaminy C, połączone z aktywnością psychomotoryczną psa, spowalnia pogarszanie jego zdolności poznawczych w podeszłym wieku. Witamina C jest dobrze rozpuszczalna w wodzie i wydalana prawie całkowicie wraz z moczem, dlatego jest witaminą względnie bezpieczną.
Przekroczenie zalecanych dawek może jednak wywołać efekty uboczne. Jednym z nich jest biegun-ka. W przypadku przedawkowywania witaminy C jej efekt antyoksydacyjny się odwraca i zaczyna ona wspierać powstawanie wolnych rodników, zamiast hamować je. W razie przedawkowania moż-na podjąć próbę zminimalizowania skutków ubocznych poprzez zwiększenie podaży witaminy E.
Witamina C w zbyt dużych dawkach nasila również wydalanie szczawianów i zwiększa ryzyko ka-mienicy szczawianowo-wapniowej. Lepiej przyswajana przez organizm psa jest naturalna witamina C, podawana mu w jabłkach czy marchewce, niż syntetyczna w postaci tabletek.
Witamina E dla psa
Witamina E jest jedną z witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, więc należy zadbać o to, żeby była podawana wraz z pokarmem zawierającym tłuszcz. W innym przypadku nie będzie mogła wchłonąć się przez organizm. Witamina E, podobnie jak wyżej wymieniona witamina C, pełni funkcję antyoksydacyjną. Jest zalecana w profilaktyce antynowotworowej i stosowana wspomagająco przy terapiach nowotworu.
Witamina E zwiększa żywotność plemników i poprawia pracę układu immunologicznego. Często jest dodawana do karmy celem wydłużenia jej terminu przydatności. Warto wzbogacić dietę o witaminę E, kiedy mamy do czynienia z trudno gojącymi się ranami, grzybicą i stanem zapalnym stawów. Witamina ta może także wspierać leczenie chorób nerek i, podobnie jak witamina C, wykazuje łagodzenie zaburzeń poznawczych w podeszłym wieku psa. Niedobory witaminy E często wynikają z tego, że właściciele podają psu uzupełniająco ludzkie jedzenie.
Podsumowanie
Podsumowując – podstawą psiej diety powinna być dobrze zbilansowana, pełnoporcjowa karma. Psia dieta nie powinna składać się wyłącznie z mięsa, pies nie powinien także dostawać resztek ze stołu. Witaminy i suplementy mogą wykazywać działanie wspierające przy niektórych schorzeniach, ale z całą pewnością nie zastąpią diagnozy i odpowiednio dobranego przez lekarza weterynarii le-czenia.
Bibliografia:
1. Żywienie psów sportowych. Cz. III. Białko, witaminy i składniki mineralne, lek. wet. mgr inż. zoot., mgr biol. Adam Mirowski
2. Żywienie w profilaktyce i leczeniu chorób nowotworowych psów i kotów. Cz. III. Witaminy,
lek. wet. mgr inż. zoot., mgr biol. Adam Mirowski
3. Witamina E w żywieniu psów i kotów. lek. wet. mgr inż. zoot., mgr biol. Adam Mirowski
4. Witamina C w żywieniu psów i kotów. cz. 1 i 2 lek. wet. mgr inż. zoot., mgr biol. Adam Mirow-ski
5. O suplementacji diety szczeniąt i kociąt raz jeszcze, dr n. wet. Michał Jank
6. Suplementacja diety starszych psów, dr hab. Michał Jank
7. Suplementy dla psa: kiedy warto je stosować i jak działają?, lek. wet. Paulina Kowalik dla cowsierscipiszczy.pl
