Wiele ras psów stróżujących wykorzystywano (i wykorzystuje się nadal) nie tylko do pilnowania domu, ale także m.in. do strzeżenia i obrony stad zwierząt.
Czym się charakteryzują psy do pilnowania posesji i dobytku?
Psy stróżujące, jak sama nazwa wskazuje, mają za zadanie pilnować i bronić powierzonego im mienia oraz ostrzegać właściciela przed jakimikolwiek niepokojącymi zmianami w otoczeniu.
Co do zasady psy stróżujące powinny być zatem lojalne w stosunku do opiekuna i cechować się dużym stopniem nieufności wobec obcych. „Nieufne” nie oznacza jednak bojaźliwe.
Psy mające za zadanie stróżować, muszą być:
- odważne,
- czujne,
- w dużej mierze szybkie
- i samodzielne w działaniu.
Czworonogi te nie mogą być agresywne – powinny atakować intruza w ostateczności.
Większość psich stróżów to rasy o pokaźnych rozmiarach. Już sam ich wygląd i donośny głos (psy te głośno alarmują o nietypowych zmianach) często budzą respekt i zniechęcają potencjalnego włamywacza czy innego nieproszonego gościa.
Psy stróżujące - najpopularniejsze rasy
Oto lista wybranych psów stróżujących, które także dawniej pełniły tę funkcję lub zostały do niej przystosowane z czasem, gdy dostrzeżono ich potencjał w tym kierunku.
Obok stróżowania powierzano im niejednokrotnie inne ważne zadania. Wiele z poniżej przestawionych czworonogów to wszechstronne psy pracujące. Naszą listę otwieramy rasami pochodzącymi z rodzimego podwórka.
Polski owczarek podhalański
- Pierwotne przeznaczenie: pies pasterski
- Obecnie wykorzystywany jako: pies stróżujący i pasterski
Kilka faktów i ciekawostek o rasie: z racji swojego przeznaczenia polski owczarek podhalański spotykany jest przede wszystkim w Tatrach i Beskidach, gdzie po dziś dzień wykorzystywany jest jako pasterz i stróż stad owiec. Choć coraz częściej pojawia się a tym obszarem, nadal nie jest popularnym psem rodzinnym.
Trudno jednoznacznie ustalić pochodzenie psa, ale istnieją teorie mówiące o tym, że wśród swych przodków może on mieć mastifa tybetańskiego. Na pewno natomiast spokrewniony jest m.in. z czuwaczem słowackim i węgierskim kuvaszem.
Polski owczarek podhalański jest bardzo dużym psem. Może on osiągać wysokość do 70 cm w kłębie i ważyć do 60 kg. Jedne dopuszczalne umaszczenie podhalana to jednolicie białe.
Polski owczarek nizinny
- Pierwotne przeznaczenie: pies pasterski, zaganiający
- Obecnie wykorzystywany jako: pies pasterski, stróżujący, ratowniczy, do towarzystwa, sportowy (głównie agility)
Kilka faktów i ciekawostek o rasie: zakres zadań polskiego owczarka nizinnego został znacznie rozszerzony. Choć pierwotnie służył przede wszystkim do zaganiania stad, dostrzeżono jego potencjał i wspaniałe predyspozycje do wielu innych „zawodów”, w tym do roli stróża, ratownika (jako pies ratowniczy wykorzystywany jest w Skandynawii) czy po prostu przyjaciela rodziny.
Pies tej rasy bardzo pojętny, wesoły i energiczny. PON podobny jest w pewnym stopniu do teriera tybetańskiego, z którym z całą pewnością ma wspólnych przodków.
Airedale terrier
- Pierwotne przeznaczenie: pies myśliwski
- Obecnie wykorzystywany jako: pies policyjny i stróżujący
Kilka faktów i ciekawostek o rasie: airedale terrier nie należy do popularnych w Polsce psów. Rasa powstała w XIX wieku w Wielkiej Brytanii. Nazwa rasy pochodzi od rzeki Aire znajdującej się w Yorkshire. Jak większość terierów, także ten jest bardzo wesołym i energicznym zwierzakiem
. Potrzebuje dużo ruchu i uwagi właściciela. Pomimo tego, że uważany jest za najspokojniejszego i najbardziej zrównoważonego z terierów, bywa uparty i trudny w szkoleniu.
Airedele terrier to świetny stróż – odważny, czujny, nieufny wobec obcych. Jest też szybki i zwinny, ma doskonały węch, dlatego nadal może pełnić rolę myśliwego – szczególnie aportera i tropowca.
Mastif tybetański
- Pierwotne przeznaczenie: pies stróżujący i pasterski
- Obecnie wykorzystywany jako: pies stróżujący, wystawowy, do towarzystwa
Kilka faktów i ciekawostek o rasie: mastif tybetański to bardzo stara i nieco tajemnicza rasa. Jak sama nazwa wskazuje, wywodzi się z Tybetu. Nie do końca wiadomo, jak powstała. Wiadomo natomiast, że mastif tybetański dał początek większości mastifów europejskich.
Tybetan to bardzo spokojna rasa o zrównoważonym temperamencie, cechująca się wielką odwagą i silnym instynktem terytorialnym. Ze względu na swój wyjątkowy charakter pies ten coraz częściej pełni rolę towarzysza rodziny. Jest nie tylko wspaniałym stróżem domu, ale wykazuje też dużą cierpliwość w stosunku do najmłodszych.
Nie zawaha się stanąć w obronie swojego właściciela. Sprawdzi się jako pies rodzinny, ale wyłącznie u doświadczonych, świadomych i stanowczych właścicieli.
Wokół rasy narosło wiele legend. Jedna z nich głosi, że charakterystyczne podpalenia nad oczami to tak naprawdę druga para oczu, która strzeże nawet wówczas, gdy pies śpi.
Owczarek niemiecki
- Pierwotne przeznaczenie: pies pasterski i stróżujący
- Obecnie wykorzystywany jako: pies stróżujący, obronny, policyjny, ratowniczy, asystujący, do towarzystwa
Kilka faktów i ciekawostek o rasie: owczarek niemiecki jest wszechstronnym psem pracującym o silnym charakterze, instynkcie obronnym i terytorialnym.
Bez względu na to, w jakiej roli miałby wystąpić, zapewne w każdej sprawdzi się doskonale! Choć obecnie kojarzy się głównie jako pies policyjny i do towarzystwa (jest bodaj najpopularniejszą rasą w Polsce!), został stworzony w XIX wieku właśnie jako stróż stada i pasterz.
To pies przyjazny i łagodny, jeśli jest dobrze wychowany. Rasa, choć tak popularna, wymaga doświadczonego, konsekwentnego i aktywnego przewodnika. Wbrew pozorom wcale nie jest bardzo podatna na szkolenie – szczególnie, gdy rozpocznie się je w późniejszym okresie.
Doberman
- Pierwotne przeznaczenie: pies obronny
- Obecnie wykorzystywany jako: pies obronny, stróżujący, policyjny, ratowniczy
Kilka faktów i ciekawostek o rasie: z racji tego, że rasa ta została stworzona w XIX wieku w Niemczech w celach obronnych, taki też pokutuje wizerunek tego czworonoga – jako niedostępnego, agresywnego i niebezpiecznego.
Oczywiście to nieprawda. Odpowiednio socjalizowany i wychowywany doberman będzie cudownym towarzyszem i stróżem, bowiem jest bardzo czujny i terytorialny.
Doberman wymaga spokojnego, opanowanego i konsekwentnego przewodnika. Jego zapotrzebowanie na ruch jest spore, więc opiekun powinien być osobą aktywną fizycznie, która chętnie poświęci psu sporo czasu.
Moskiewski pies stróżujący
- Pierwotne przeznaczenie: pies patrolowy, konwojent
- Obecnie wykorzystywany jako: pies obronny i stróżujący
Kilka faktów i ciekawostek o rasie: pomimo tego, że moskiewski pies stróżujący jest coraz bardziej popularną rasą, nie jest ona uznawana przez FCI.
Choć odstrasza już samym wyglądem i w Polsce widnieje w wykazie ras uznawanych za niebezpieczne, tak naprawdę to łagodny pies o spokojnym usposobieniu – oczywiście do czasu i tylko w stosunku do swojej rodziny.
Moskiewski pies stróżujący powstał ze skrzyżowania m.in. bernardyna i owczarka kaukaskiego. Jest bardzo inteligentny, podatny na szkolenie, czujny, odważny i cierpliwy dla dzieci. Po bernardynie zdecydowanie odziedziczył wspomnianą łagodność i zrównoważony charakter.
Shar pei
- Pierwotne przeznaczenie: pies stróżujący, wykorzystywany do polowań, a także do walk
- Obecnie wykorzystywany jako: pies stróżujący i do towarzystwa
Kilka faktów i ciekawostek o rasie: shar pei to chińska rasa psa, której początki datuje się już na XIII wiek – tzn. od tego momentu istnieją źródła na temat rasy, a mogła ona istnieć już znacznie wcześniej. Nikogo nie powinien zwieść uroczy wygląd tego czworonoga.
Choć wygląda on jak typowa „maskotka” i pies do towarzystwa, jest psem o bardzo silnym instynkcie stróżującym. Cechą charakterystyczną shar pei jest niebieski język.
Jak każdy stróż shar pei jest psem dość niezależnym i samodzielnym, ale uwielbia towarzystwo swoich najbliższych i na pewno nie pogardzi solidną porcją pieszczot.
Rottweiler
- Pierwotnie wykorzystywane jako psy pasterskie i stróżujące
- Obecnie pełnią przede wszystkim rolę psów obronnych, a także w niektórych krajach psów pracujących w policji
Rottweilery to silne czworonogi, nieufne wobec obcych i dość agresywne w stosunku do intruzów. Wymagają doświadczonego, konsekwentnego i spokojnego opiekuna.
Niestety, ze względu na swój charakterystyczny, „groźny” wygląd czworonogi te niestety często trafiają w ręce nieodpowiednich osób…
Ten odważny, spokojny pies, w stosunku do bliskich jest łagodny, przyjazny, lojalny i wierny, do obcych podchodzi z dystansem i powściągliwością. Silnie przywiązuje się do rodziny, będzie bronić jej za wszelką cenę, tak samo jak domu czy gospodarstwa przed potencjalnymi intruzami.
Dogue de Bordeaux
.jpg)
- Pierwotne przeznaczenie: pies bojowy, stróżujący, do towarzystwa
- Obecnie wykorzystywany jako: pies stróżujący i do towarzystwa
Kilka faktów i ciekawostek o rasie: dog z Bordeaux jest potężnym psem należącym do grupy molosów. Zyskał popularność w Polsce dzięki serialowi Rodzina zastępcza, w której pupil rodziny – uroczy Śliniak – był przedstawicielem właśnie tej rasy.
Pies ten, zwany też mastifem francuskim, jest bardzo zrównoważony, spokojny i cierpliwy, łagodny wobec dzieci. Jednocześnie to doskonały stróż – nieufny wobec obcych, ale nigdy agresywny.
Pomimo tego, że dogue de Bordeaux to wielki czworonóg, jest prawdziwym pieszczochem, który najchętniej spędzałby czas na kolanach opiekuna. Wymaga niewielkiej aktywności, więc częste i intensywne spacery nie są dla niego. Na pewno nie może być psem dla sportowca, których chciałby, aby pupil towarzyszył mu w wyczerpujących aktywnościach.
Wyżej przedstawione rasy psów stróżujących to oczywiście zaledwie kilka przykładów. Inne psy stróżujące to m.in.:
- entlebucher,
- hovawart,
- owczarek środkowoazjatycki,
- dog niemiecki,
- czy… niepozorny chow-chow!
Pamiętaj o tym, aby podczas poszukiwań psa nie sugerować się wyłacznie jego wyglądem. Dokładnie poznaj wybraną rasę, zanim zdecydujesz się na zakup!
Psy obronne i stróżujące - podsumowanie
Psy stróżujące, wbrew pozorom, są niejednokrotnie naprawdę doskonałymi towarzyszami rodzin z dziećmi. Stanowczo staną w obronie swoich bliskich i będą bronić terenu posesji, ale to rasy wykorzystywane nie tylko do pilnowania. To również rewelacyjne psy ratownicze, policyjne, a nawet psi terapeuci.
Mimo sporych rozmiarów nadają się do mieszkania w bloku i nie potrzebują bardzo dużo miejsca. Nie mogą jednak być trzymane na uwięzi. Bezwzględnie należy zapewnić im odpowiednią dawkę aktywności fizycznej i regularne spacery dla dobrego samopoczucia i równowagi psychicznej.
