Psy pracujące, czyli jakie?
Do czworonogów pracujących można zaliczyć m.in. rasy psów myśliwskich, stróżujących, pasterskich, ratowniczych, zaprzęgowych. Są to psy, które zgodnie ze swoimi możliwościami i predyspozycjami wykonują określoną pracę dla człowieka.
I tak np. psy ras myśliwskich od wieków towarzyszą ludziom w trakcie polowań, psy stworzone do stróżowania pilnują stada i bronią ludzkich domów, zaś psy pasterskie mają wrodzone zdolności do zaganiania bydła, etc.
Z drugiej strony nie jest wyjątkową sytuacją ta, w której pies wykonuje zupełnie inny zawód niż ten, do którego został stworzony. Wiele psów myśliwskich czy pasterskich pełni np. rolę stróżów domu. Świetnie w tej roli sprawdzają się też niektóre teriery.
Rolę psich stróżów mogą pełnić nawet psy do towarzystwa! Ze względu na swój pocieszny wygląd i niewielkie rozmiary raczej nie spłoszą potencjalnego intruza, mogą natomiast służyć za swego rodzaju "alarm", bo z pewnością głośno wyrażą niepokój i zaobserwowane nietypowe zmiany w otoczeniu.
Ponadto warto mieć świadomość tego, że wciąż powstają nowe zawody dla psów. Wykonują je rasy, które pierwotnie pełniły zupełnie inną funkcję. Jako psy policyjnie świetnie sprawdzają się owczarki niemieckie (pierwotnie psy pasterskie i stróżujące!).
Z kolei w roli psów asystujących osobom niepełnosprawnym bardzo często pojawiają się labradory (pierwotnie psy myśliwskie, aportujące z wody), golden retrievery (myśliwskie, aportery), a także np. berneńskie psy pasterskie – jak sama nazwa wskazuje, psy pasterskie, stróże stad.
Przyjrzyjmy się nieco bliżej kilku wybranym grupom psów pracujących.
Psy pracujące – myśliwskie
Psy myśliwskie to rasy użytkowe, które są wykorzystywane podczas polowań przez myśliwych. W trakcie polowania, w zależności od predyspozycji, pełnią różne role. I tak niektóre psy wykorzystywane są jako aportery, norowce, gończe, posokowce, a jeszcze inne jako dzikarze, tropowce czy płochacze.
Aportery
Jak łatwo się domyślić, aportery to psy, których zadaniem jest aportowanie zestrzelonej zwierzyny. Wśród najlepszych aporterów można wymienić m.in. goldeny, labradory czy flat coated retrievery.
Norowce
Norowce to psy, które mają za zadanie wypłaszać drobne zwierzęta z nor (jak króliki czy lisy). Do najlepszych norowców (odpowiednio przystosowanych do tej funkcji nie tylko pod względem charakteru, ale też wyglądu) są jamniki oraz teriery.
Gończe
Psy gończe, które mają wybitny węch i to na nim polegają podczas pracy, służą do pogoni za zwierzyną. Cechą charakterystyczną psów gończych są zwisające uszy. Do grupy tej należą m.in. polskie rasy, jak polski gończy czy ogar polski.
Posokowce
Z kolei posokowce (jednocześnie należące do gończych) tropią zwierzynę po zapachu krwi (posoki). Świetnymi posokowcami są m.in. posokowiec bawarski i hanowerski.
Dzikarze
Dzikarze, jak nietrudno się domyślić, są czworonogami wyspecjalizowanymi w polowaniu na dziki. Zazwyczaj do roli tej wybierane są psy nieduże, ale zacięte i wytrwałe. Pracę dzikarza może wykonywać odpowiednio wyszkolony pies nierasowy. Z rasowych najczęściej szkoli się natomiast m.in.: beagle, jamniki i teriery (np. foksteriery, teriery walijskie, teriery szkockie).
Płochacze
Płochacze - jak i tu podpowiada nazwa - mają za zadanie wypłaszać zwierzynę (głównie drobną, ptactwo) z zarośli i krzewów, wystawiając ją tym samym myśliwym. W tej roli doskonale sprawdzają się m.in. cocker spaniele i springer spaniele.
Tropowce
Tropowce także należą do psów gończych. Ich zadaniem jest tropienie i pogoń za zwierzyną.
Jak można zauważyć, wszystkie wyżej wymienione rasy obecnie pełnią nie tylko rolę myśliwych, ale przede wszystkim domowych pupili. Jeśli ich naturalne potrzeby są zaspokajane, świetnie w owej roli się odnajdują. Decydując się na psa, w którego żyłach płynie krew myśliwego, trzeba mieć na uwadze, że jest to specyficzna grupa psów wymagająca odpowiedniego szkolenia i aktywności.
Psy pracujące – stróże stad i domostw
Psy stróżujące to kolejna wyjątkowa grupa czworonogów, których zadaniem jest strzeżenie powierzonego mienia - stada, domu, czy innych obiektów.
W tej roli najlepiej sprawdzają się psy sporych rozmiarów, cechujące się bardzo silnym instynktem stróżującym i terytorialnością. Jednocześnie są to zazwyczaj czworonogi o słabym instynkcie łowieckim, dlatego też - zamiast gnać za interesującym tropem - wolą pozostać na posterunku i pilnować.
Do najpopularniejszych ras stróżujących należą m.in. rottweiler, mastif tybetański, owczarek środkowoazjatycki, pirenejski pies górski, dog argentyński, czarny terier rosyjski.
Psy pracujące – pasterze
Rolę psów pasterskich często pełnią psy należące do grupy stróżujących. Doskonałymi psami pasterskimi są natomiast np. owczarek niemiecki, polski owczarek podhalański i polski owczarek nizinny, a także border collie.
W zależności od stylu pracy wyróżnia się psy pasące przy głowie (np. border collie) oraz pasące przy nodze (np. corgie). Pierwsze z nich zaganiają zwierzęta bez fizycznego kontaktu z nimi. Z kolei pasące przy nodze, wykorzystywane głównie do większego bydła, "sterują" zwierzętami, m.in. podgryzając je w pęciny podczas zaganiania.
Psy pracujące – do czego jeszcze są wykorzystywane?
Wyżej wymienione to tylko niektóre psie zadania, jakie czworonogi pełniły i pełnią już od wieków. Wykorzystywane są one jednak do wielu innych celów. Jakich?
Psy świetnie sprawdzają się w pracy w policji - np. wspomniane owczarki niemieckie. Pracują także w wojsku, tropią ludzi, narkotyki, ładunki wybuchowe. Do tego rodzaju zadań wykorzystywane są rasy o wybitnym węchu.
Czworonogi pracują także jako asystenci osób niepełnosprawnych i terapeuci (dogoterapia, rehabilitacja), a nawet jako... cyrkowcy! W tej ostatniej roli wprost wybitnie sprawdzają się pudle - jedne z najinteligentniejszych czworonogów. Dawniej w cyrku pracowały także m.in. maleńkie pieski rasy bichon frise.
Śmiało można powiedzieć, że pies naprawdę jest najlepszym przyjacielem człowieka. Towarzyszy nam od wieków i jest niezrównany w wielu różnych zawodach.
Wykonując swoją pracę, pomaga i ułatwia naszą własną, a także niejednokrotnie ratuje życie! Psy to niesłychanie inteligentne i oddane zwierzęta, którym należą się wielkie podziękowania od gatunku ludzkiego!
