Złudne jest przekonanie, że skoro dana karma psu smakuje, to znaczy, że jest dla niego najlepsza. A zatem czym charakteryzuje się „najlepsza karma dla psa” i jak wybrać produkt, który dostarczy psu wszystkich niezbędnych wartości odżywczych?
Jaki powinien być skład dobrej karmy dla psa?
Dobra, zbilansowana karma dla psa zapewnia mu wszystkie niezbędne składniki odżywcze, co oznacza, że nie trzeba ich dodatkowo suplementować. Pies jest z natury względnym mięsożercą (w przeciwieństwie do kota, który jest bezwzględnym mięsożercą). Oznacza to, że jego organizm jest w stanie przyswajać składniki odżywcze z innych pokarmów, ale głównym i optymalnym ich źródłem jest właśnie mięso.
Dodatkowo karma powinna być dobrana do jego indywidualnych potrzeb żywieniowych, wieku, stanu zdrowia i ewentualnych alergii. Rynek karm dla psów jest ogromny, a możliwość wyboru produktów wciąż rośnie. Jak więc wybrać odpowiednią karmę dla psów? Czym się kierować?
Pierwszym krokiem do uzyskania odpowiedzi na pytanie o to, jaką karmę wybrać dla psa, jest czytanie etykiet i składu karmy.
Skład karmy powinien być przejrzysty
Zgodnie z prawem popularne „mięso oraz produkty pochodzenia zwierzęcego“ to bardzo szerokie pojęcie, oznaczające takie składniki jak pazury czy kopyta – innymi słowy, bezwartościowe odpady. Podobnie rzecz się ma ze sformułowaniami typu „świeży kurczak“, które z pozoru brzmią lepiej, ale w praktyce oznaczają to samo.
Niepożądane składniki karmy dla psa - wypełniacze, sztuczne barwniki i konserwanty
Kolejnym, na co powinniśmy zwrócić naszą uwagę, są zbożowe wypełniacze, które pełnią rolę zwiększacza objętości karmy, ale z punktu widzenia psiego organizmu są całkiem bezwartościowe i mogą przyczyniać się do otyłości psa, ponieważ są to głównie węglowodany.
Nie bez znaczenia jest obecność sztucznych barwników, wzmacniaczy smaku i konserwantów dodawanych do żywności, które co prawda jednorazowo nie zaszkodzą psu, ale spożywane regularnie i w dużych ilościach wywołują poważne choroby, w tym raka. Do naturalnych konserwantów należą witamina C, kwas cytrynowy i witamina E.
Sucha karma dla psa - składniki i właściwości
Jeśli decydujemy się na suchą karmę dla psa, musimy pamiętać, że ma ona bardzo niską wilgotność. Należy zwrócić uwagę na to, aby pies miał stały dostęp do świeżej wody pitnej. W przeciwnym razie będzie ona obciążać nerki.
Po drugie, sucha karma jest bardzo kaloryczna w stosunku do jej masy. Wielu właścicieli ma odruch podawania psu takiej ilości suchej karmy, aby zawsze miał pełną miskę. To błąd, który prostą drogą wiedzie do otyłości, ponieważ psy z natury nie są przystosowane do dawkowania sobie pokarmu.
Mając do niego stały dostęp, będą go spożywać za dużo. To ważne, aby podawać psu taką ilość, jaka jest zalecana na opakowaniu przez producenta – nawet, jeśli wydaje nam się ona za mała.
Oto przykładowy skład karmy marketowej dla psa:
- zboża (min. 4%),
- mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego (min. 4% wołowiny),
- oleje i tłuszcze,
- warzywa (min. 4% marchewki i min. 4% groszku),
- substancje mineralne.
Jak widzimy, na pierwszym miejscu znajdują się zboża, co oznacza, że są one głównym składnikiem tej karmy. W następnej kolejności widzimy mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego, przy czym zaznaczone jest, że 4% z tego to wołowina. Niestety, producent pisząc „wołowina“ zamiast „mięso wołowe“, może w praktyce mieć na myśli również wspomniane „produkty pochodzenia zwierzęcego“.
Całość pozwala zatem sugerować, że mięsa w karmie nie ma albo wcale, albo są jego śladowe ilości Oleje i tłuszcze to kolejny punkt, który pozostawia wiele do życzenia. Jakie oleje, jakie tłuszcze? Nie ma o tym ani słowa. Równie dobrze mogą być to kiepskiej jakości oleje i tłuszcze roślinne.
Skład dobrej, pełnowartościowej karmy suchej dla psa:
- surowa jagnięcina (8%),
- świeże mięso z kaczki (8%),
- świeże całe jaja (8%),
- suszona jagnięcina (8%),
- suszony śledź (7%),
- suszone mięso z indyka (7%),
- cały groch zielony,
- soczewica czerwona,
- ciecierzyca,
- świeży morszczuk północny (4%),
- surowa wątroba jagnięca (4%),
- świeże podroby z kaczki (wątroba, serce, nerki) (4%),
- świeże mięso z indyka (4%),
- tłuszcz jagnięcy (4%),
- soczewica zielona,
- fasola plamista,
- cały groch żółty,
- lucerna suszona na słońcu,
- olej z łososia (2%),
- włókna z soczewicy,
- suszona chrząstka jagnięca (1%),
- surowe żwacze jagnięce (1%),
- algi brązowe,
- świeża dynia,
- świeża dynia butternut,
- świeży pasternak,
- świeża kapusta,
- świeży szpinak,
- świeża musztarda brązowa,
- świeże liście kapusty,
- świeża marchew,
- świeże jabłka „Red Delicious”,
- świeże gruszki „Bartlett”,
- liofilizowana wątroba (z kurczaka i kaczki) (0,1%),
- świeża żurawina,
- świeża borówka,
- korzeń cykorii,
- kurkuma,
- ostropest plamisty,
- korzeń łopianu,
- lawenda,
- prawdziwy korzeń ślazu,
- owoc dzikiej róży.
Różnica jest widoczna na pierwszy rzut oka.
Mokra karma dla psa - składniki i właściwości
Mokra karma jest znacznie mniej kaloryczna, więc siłą rzeczy pies w ciągu dnia zje jej objętościowo więcej. Karmy mokre zawierają sporo wody, co sprzyja prawidłowemu nawodnieniu organizmu.
Ze względu na proces przygotowania, mokre karmy są mniej chemiczne i lepiej przyswajalne przez organizm niż suche. Dzięki intensywnemu zapachowi zdają się też być smaczniejsze i bardziej atrakcyjne dla psa.
Skład morkrej karmy dla psa z niższej półki
Przykładowy skład popularnej, mokrej karmy marketowej dla psa:
- mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego 45% (w tym 4% wołowiny),
- oleje i tłuszcze,
- produkty pochodzenia roślinnego, substancje mineralne.
Zasadniczo analiza składu suchej karmy powyżej wyczerpała temat ponieważ, choć są to karmy innych producentów, ich skład wygląda niemalże identycznie.
Skład dobrej mokrej karmy dla psa
- 66% składa się z serc kaczych,
- wątroby kaczej,
- szyj kaczych,
- 28,8% bulionu z mięsa,
- 2% jagody,
- 2% maliny,
- 1% składniki mineralne,
- 0,2% dzikie zioła (korzeń mniszka, pokrzywa, babka lancetowata, krwawnik).
Karmy specjalistyczne dla psów
Karmy specjalistyczne dla psów, czyli tak zwane karmy weterynaryjne, z założenia wspomagają leczenie choroby, na którą zachorował nasz pies, nierzadko przewlekłej. Odpowiednio dobrana karma przyspiesza proces leczenia lub minimalizuje objawy, a także przyspiesza rekonwalescencję.
Nie zastępuje leków, ale może powodować mniejsze zapotrzebowanie na nie i poprawiać komfort życia psa. Aby była jednak zbilansowana, wymaga od strony producenta bardzo rzetelnej wiedzy na temat konkretnej jednostki chorobowej i interakcji, w które wejść mogą między sobą składniki danej karmy.
Karma weterynaryjna nie powinna być stosowana na własną rękę – tylko lekarz weterynarii jest w stanie odpowiednio ją dobrać do jednostki chorobowej.
Wokół tematu zasadności stosowania karm specjalistycznych narosło dużo kontrowersji. Większość z tych karm zawiera sporo węglowodanów i tylko śladowe ilości mięsa – i to najczęściej niewiadomego pochodzenia oraz w nieznanych proporcjach.
Przykładowy skład karmy weterynaryjnej dla psa
Oto przykładowy skład karmy jednego z wiodących producentów karm weterynaryjnych na rynku:
- „ryż,
- mąka kukurydziana,
- tłuszcz zwierzęcy,
- wysuszone białko drobiowe,
- gluten kukurydziany,
- minerały,
- hydrolizat białka zwierzęcego,
- lignoceluloza,
- jaja w proszku,
- olej sojowy,
- tran,
- fruktooligosacharydy,
- mąka z płatków aksamitki (źródło luteiny)“.
Jak możemy zobaczyć, w składzie jest bardzo dużo węglowodanów, głównym składnikiem jest ryż, który co prawda nie jest szkodliwy dla psa w małych ilościach, ale nie jest potrzebny w psiej diecie, ponieważ jest on względnym mięsożercą.
Produkty pochodzenia zwierzęcego występują jednak w śladowych ilościach, a ponadto zostały opisane bardzo ogólnikowo, co nie daje nam gwarancji tego, co w tej karmie tak naprawdę się znajduje.
Oczywiście są specjaliści, którzy uważają, iż odpowiednio dobrana karma weterynaryjna może wspierać proces leczenia bądź rekonwalescencji. Z drugiej strony istnieje równie wielu specjalistów, którzy są zdania, że podstawą powinna być mięsna, dobra karma dla psa, a choroby powinno leczyć się lekami.
Skład karmy dla psa - podsumowanie
Najważniejsze w wyborze dobrej karmy dla psa jest dokładne czytanie etykiet. Nie warto dawać się zwodzić łatwej dostępności karm czy doświadczeniu sąsiadki, ponieważ nieprawidłowo dobraną dietą można zaszkodzić psu.
Kolejnym kluczowym punktem jest obserwacja tego, jak organizm psa reaguje na daną karmę, czy nie ma reakcji alergicznych, jak wygląda jego sierść, figura i ile ma energii.
Na koniec warto wspomnieć, że na żywieniu psa nie warto oszczędzać. Zaoszczędzone parę groszy na zakupie kiepskiej jakości karmy sprawi, że w perspektywie paru lat wydamy dużo więcej pieniędzy na leczenie w gabinecie weterynaryjnym. Warto mieć to z tyłu głowy.
Bibliografia:
1. Wybrane mity i fakty w żywieniu psów i kotów, dr n. Wet. Agnieszka Kurosad
2. Skład karmy: jak go czytać i jaki skład ma dobra karma?, lek. wet. Piotr Krzysztof Smentek
3. Karma weterynaryjna dla psa i kota: co to jest i którą wybrać?, lek. wet. Piotr Krzysztof Smentek