Jak powstaje kamień nazębny u psów?
W jamie ustnej psa każdego dnia odkładają się resztki pokarmów. W połączeniu z bakteriami, które naturalnie bytują w pysku, tworzą one płytką nazębną. Jej powstawanie jest w pełni normalnym procesem, który ma miejsce u każdego psa, przez cały całe jego życie.
Problem pojawia się wtedy, gdy płytka nazębna nie jest regularnie usuwana z jamy ustnej. Osad ma tendencję to odkładania się na powierzchni zębów, zwłaszcza w trudnodostępnych miejscach, na przykład przestrzeniach między zębowych. Pod wpływem składników mineralnych, jakie znajdują się w ślinie psa, płytka twardnieje i przemienia się w kamień nazębny. U psów kamień nazębny często pojawia się też na kłach górnych, co wynika z umiejscowienia gruczołów ślinowych.
Zarówno płytka, jak i kamień nazębny stanowią doskonałą pożywkę dla bakterii, które namnażają się w psim pysku. W wyniku ich działania w obrębie dziąseł może rozwinąć się stan zapalny.
Jeśli zapalenie rozprzestrzeni się na przyzębie, może rozwinąć się paradontoza, która może doprowadzić do zepsucia lub nawet utraty zęba.
Oczywiście pamiętać należy o tym, że bakterie namnażające się w jamie ustnej, podczas każdego przełknięcia śliny przez psa, przedostają się w głąb organizmu. Stan ten zagraża sercu, nerkom czy wątrobie psa.
Warto wiedzieć, że psy o krótkiej kufie (tzw. rasy brachycefaliczne, np. buldogi francuskie czy mopsy) oraz czworonogi z wadami zgryzu, są szczególnie narażone na odkładanie się kamienia. U tych psów zęby zwykle umiejscowione są w szczęce bardzo gęsto i są pokrzywione, przez co osad przylega jeszcze bardziej.
Kamień nazębny u psa – rozpoznanie
Każdy opiekun powinien kontrolować stan jamy ustnej swojego psa co najmniej raz w tygodniu. Kamień nazębny posiada szarawy lub brązowy kolor i twardą strukturę. Najczęściej występuje na brzegach dziąseł, częściowo także pod nimi. Kamień nazębny może skrywać się też po wewnętrznej stronie zębów.
Szczególną uwagę należy zwrócić na następujące objawy:
- Nalot na zębach – szczególnie niepokojący jest nalot o żółtym lub brązowym kolorze, widoczny tuż przy linii dziąseł.
- Stan zapalny dziąseł – zaczerwienienie, opuchlizna lub krwawienie dziąseł.
- Zapach z pyska – nieprzyjemna woń może świadczyć o obecności bakterii.
- Ilość śliny – zwiększona produkcja śliny powinna wzbudzić niepokój.
Oprócz powyższego warto zwrócić uwagę, czy u psa nie pojawia się jeden z mniej typowych objawów:
- Obniżenie apetytu, utrata wagi, problemy w gryzieniu.
- Ropa wydostająca się z pyska lub nosa.
- Wybrzuszenie pod okiem (może być to objaw ropnia).
W przypadku zdrowych psów raz w roku należy przeprowadzić kontrolę jamy ustnej w gabinecie weterynarza. Psy cierpiące na przewlekłe choroby (np. niewydolność nerek) oraz w podeszłym wieku, powinny pojawiać się u lecznicy częściej – 2-3 razy w roku.
Kamień nazębny u psa – domowe sposoby
Kiedy w jamie ustnej psa pojawi się kamień i stan zapalny dziąseł, pomóc może jedynie weterynarz. Aby jednak nie dopuścić do tego stanu, warto zadbać o profilaktykę. Zaleca się przede wszystkim:
- Podawanie suchej karmy – twarde granulki karmy mniej osadzają się na zębach niż karma mokra. Choć sama sucha karma nie ma właściwości “czyszczących”, jest mniej szkodliwa dla zębów niż karma mokra lub miękki, gotowany w domu pokarm, który osadza się na zębach. Oprócz suchej karmy psu podawać można specjalne gryzaki i smakołyki do żucia, których zadaniem jest usuwanie płytki nazębnej i zapobieganie rozwojowi kamienia.
- Szczotkowanie zębów psa – to najskuteczniejszy sposób na utrzymanie higieny psiej jamy ustnej, który najefektywniej usuwa płytkę bakteryjną. Pasta do zębów i szczoteczki przeznaczone dla ludzi nie nadają się do czyszczenia zębów psa (fluor zawarty w paście do zębów jest dla psa toksyczny). Produkty przeznaczone dla naszych pupili kupić można w sklepach zoologicznych lub w gabinetach weterynaryjnych. Często są to np. pasty dla psa i kota o smaku mięsa. Psie zęby należy myć kilka razy w tygodniu.
- Stosowanie preparatów do higieny jamy ustnej – produkty, które pomagają usuwać bakteryjny osad z psich zębów.
Kamień nazębny u psa – preparaty
Środki na kamień nazębny dostępne w sklepach zoologicznych nie usuwają kamienia. Ich rolą jest usuwanie osadu bakteryjnego, co przyczynia się do wolniejszego jego odkładania. Warto pamiętać, że nawet pomimo ich stosowania i regularnego czyszczenia zębów może dojść do powstania kamienia, ale będzie to trwało znacznie dłużej.
- Preparaty na kamień nazębny u psa pomagające w redukcji osadu to między innymi:
- Pianka do zębów – mają zastępować szczotkowanie. Nakłada się ją na zęby i dziąsła,
- Spray do zębów – działa podobnie jak pianka,
- Płyn do płukania ust (a w zasadzie paszczy) – dodawany do wody do picia,
- Granulaty - dodawane do karmy lub wody,
- Tabletki na kamień nazębny u psa - redukują osad oraz odświeżają psi oddech.
Kamień na zębach u psa – usuwanie w gabinecie
Kiedy w jamie ustnej psa pojawi się kamień i stany zapalne, zwykle jest już zbyt późno na działanie zachowawcze. Należy wówczas udać się do lekarza weterynarii na usuwanie kamienia nazębnego.
Najpopularniejszym zabiegiem, mającym na celu wyeliminowanie kamienia nazębnego, jest sanacja jamy ustnej. Zabieg przeprowadzany jest pod narkozą i polega na usunięciu płytki i kamienia nazębnego przy użyciu ultradźwiękowego skalera. Podczas zabiegu oczyszczane są również kieszonki zębodołowe. Zęby, których nie da się uratować, są usuwane.
Lepiej zapobiegać niż leczyć – to zasada, którą powinni zapamiętać wszyscy opiekunowie psów. Dzięki odpowiedniej profilaktyce oraz regularnej kontroli stanu zdrowia pyska możliwe jest znaczne ograniczenie ilości płytki nazębnej i zminimalizowanie ryzyka pojawienia się kamienia. W przypadku, gdy nie uda się go uniknąć, konieczne będzie podjęcie inwazyjnego i dość kosztownego leczenia weterynaryjnego.
