Kocur czy kotka? Wydaje się, że nic prostszego – wystarczy zajrzeć pod ogon… Nie zawsze jednak sprawa jest tak oczywista, zwłaszcza gdy mamy do czynienia z malutkimi kociętami.
Jak odróżnić kota od kotki?
Występowanie różnic morfologicznych pomiędzy samcem a samicą danego gatunku (czyli tzw. dymorfizm płciowy), nie jest niczym niezwykłym w świecie zwierząt.
Podstawową cechą pozwalającą odróżnić płeć męską od żeńskiej jest obecność odpowiednich dla danej płci gonad (u samic to jajniki, a u samców jądra) oraz narządów płciowych samicy i samca. Są to pierwszorzędowe i drugorzędowe cechy płciowe.
Trzeciorzędowe cechy płciowe obejmują różnice w wyglądzie zewnętrznym – i tutaj u kotów zaczynają się schody. Co prawda ogólna zasada mówi, że kocury są zwykle większe i mocniej zbudowane niż kotki, mają też większe głowy, ale… może zdarzyć się przecież wyrośnięta kotka czy też niepozornie zbudowany kocur.
Niestety koty nie mają tak wyrazistych cech rozróżniających płeć męską od żeńskiej jak lwy. A już w przypadku kociąt rozróżnienie kocurków od kotek na podstawie samego wyglądu jest praktycznie niemożliwe. Aby sprawdzić płeć kota, najłatwiej zrobić to poprzez zajrzenie pod ogon.
Jak rozpoznać płeć małego kota, czyli średnik i dwukropek
Rozpoznanie płci u dorosłego kota nie jest problematyczne, o ile tylko uda nam się zajrzeć mu pod ogon. U dorosłego, niewykastrowanego kocura najwyraźniejszą oznaką płci są jądra.
U małego kotka oczywiście próżno ich szukać – nie są jeszcze widoczne, a zdarza się też, że nie zagnieździły się jeszcze w mosznie. Dopiero po kilku tygodniach będziemy w stanie rozpoznać płeć na tej podstawie — wówczas jądra u kocurka zaczynają się wyraźnie rysować i są znacznie łatwiejsze do rozpoznania. Czy wiadomo jednak, jak rozpoznać płeć kota po narodzinach?
U nowo narodzonych kociąt rozpoznanie płci nie jest takie proste – oczywiście możemy porównać pupy maluchów, jeśli mamy u siebie cały miot kociąt. Jednak nawet doświadczeni hodowcy nie zawsze trafnie zgadują, czy mają do czynienia z maleńką kocią damą, czy z chłopakiem.
U noworodka ciało jest jeszcze obrzmiałe – dopiero po kilku dniach okolice odbytu oraz ujścia układu moczowo-płciowego wygładzają się i są nieco bardziej „czytelne”.
Podczas „inspekcji” kociaka (oczywiście robimy to delikatnie, nie stresujemy malucha) od razu zauważymy odbyt, znajdujący się tuż pod ogonkiem. Następnie szukamy drugiego otworu – ujścia układu moczowo-płciowego. Kluczowa będzie tu odległość między jednym a drugim otworem oraz ich wygląd.
- U kotki odległość między odbytem a ujściem układu moczowo-płciowego jest bardzo niewielka, a szpara sromowa jest podłużna, pionowa i przypomina kształtem przecinek. Stąd też często mówi się, że u kotek rozmieszczenie obu otworów przypomina średnik ( ; ) bądź odwrócony wykrzyknik.
- U kocura natomiast odległość między odbytem a ujściem cewki moczowej jest znacznie większa – od ok. 1,3 cm u kociąt do 2,5 cm u dorosłych kotów. Kształt i ułożenie obu otworów u kota przypominają dwukropek ( : ). Pomiędzy owymi kropkami u niewykastrowanych dorosłych kocurów znajdują się jądra.
Jak rozpoznawać płeć kota na podstawie wyglądu? Czy kolor sierści i inne cechy pomogą rozróżnić płeć?
W identyfikacji płci kota pomóc mogą także inne jego cechy. Niektóre będą dość wyraźnie wskazywały na płeć, inne pozwolą przynajmniej na określenie jej z pewnym prawdopodobieństwem.
Jest to przydatne, chociażby w przypadku dokarmianych kotów-dzikusów, którym nie zawsze łatwo jest zajrzeć pod ogon!
Czy umaszczenie ma związek z płcią kota?
Tak! Najłatwiej odgadnąć płeć u osobników maści szylkretowej, ponieważ prawie zawsze są to samice (jednoczesne występowanie kolorów rudego i czarnego jest u kotów cechą sprzężoną z płcią).
Z kolei wśród kotów o rudej sierści statystycznie znacznie więcej trafia się kocurów (co jest również zdeterminowane genetycznie; średnio samce to 75–80% „rudzielców”), ale nie jest to już prawidłowość. Rude kotki rodzą się i nie są genetycznym ewenementem.
Płeć kota a rozmiary
Najczęściej kocury są nieco większe od kotek, cięższe, mocniej zbudowane. Kocur może mieć też większą i szerszą głowę.
W przypadku niektórych ras ta różnica bywa znaczna – chodzi tu zwłaszcza o rasy duże, takie jak:
- Maine coon,
- kot norweski leśny,
- kot syberyjski,
- czy brytyjski krótkowłosy.
Zwłaszcza w przypadku trzech pierwszych ras kocury często mogą się poszczycić bardziej okazałą kryzą (dłuższą sierścią na szyi i piersi), dłuższymi kępkami włosów na uszach, większymi łapami oraz oczywiście znacznie większą niż u przeciętnych kotów domowych dysproporcją jeśli chodzi o rozmiary i masę ciała.
Warto dodać, że kocury tych ras osiągają dojrzałość później niż przeciętny kot domowy i dłużej rosną.
Kocur czy kotka?
Utarły się różne stereotypy dotyczące cech charakteru związanych z płcią u kotów. Nie mają one przełożenia na rzeczywistość. Kotka nie musi być bardziej grzeczna, a kocur (również kastrowany) niekoniecznie będzie kanapowym leniem.
Nie oznacza to, że u kotów nie istnieje podział na zachowania bardziej typowe dla płci męskiej lub żeńskiej. Najbardziej wyrazistymi różnicami w zachowaniu, które związane są z płcią, a nie z cechami osobniczymi, są zachowania związane z okresem godowym (przede wszystkim ruja u kotki) oraz zachowania terytorialne.
Kocury niekastrowane znacznie częściej znaczą teren moczem niż niewykastrowane kotki, patrolują także większe terytoria. Z oczywistych względów zabieg kastracji kocura jest prostszy i mniej kosztowny niż kastracja kotki.
Samiec a samica - czy różnią się cechami charakteru?
Charakterologicznie jednak… co kot, to osobowość! Nie da się postawić grubej kreski i rozdzielić widoczne u kotów cechy osobowości ze względu na to, jakiej płci jest dany osobnik. Istnieją natomiast badania wskazujące na pewne predyspozycje - silniejsze u kotek niż u kocurów bądź odwrotnie.
Jakie są wnioski z przeprowadzonych do tej pory badań? Po pierwsze kotki statystycznie są bardziej łowne i wykazują większą potrzebę polowania - a więc i częstszych zabaw niż kocury. Po drugie, to kotki zazwyczaj chętniej interesowały się nowymi przedmiotami w domu, włącznie z urozmaiceniami przeznaczonymi właśnie dla nich w celu wzbogacenia ich środowiska.
Z kolei wśród kocurów częściej trafiają się "przylepy" - w przypadku kotów płci męskiej nabranie zaufania do człowieka zajmuje statystycznie mniej czasu. Kocury mają większą tendencję do domagania się pieszczot, a ich potrzeba pozostawania blisko człowieka może być silniejsza. Pamiętajmy jednak, że na charakter kota składa się znacznie więcej czynników - od genetycznych po wychowanie we wczesnej młodości.
Anatomia kota
