Zęby mleczne u kota, czyli jak ząbkują kocie maluchy
Kocie dzieci przychodzą na świat całkowicie pozbawione zębów, czyli dokładnie tak samo, jak to się dzieje w przypadku ludzkich noworodków. Jako że nasi pupile znacznie szybciej dorastają od ludzi, pierwsze zęby mleczne zaczynają im wyrastać bardzo wcześnie – gdy osiągną mniej więcej 3 tydzień życia.
Najpierw, między 3 a 4 tygodniem, naszym pupilom wyrzynają się siekacze i kły, później, w 5-6 tygodniu zęby przedtrzonowe. Garnitur mlecznych zębów u młodocianych futrzaków składa się łącznie z 26 sztuk: 6 siekaczy, 2 kłów, 4 przedtrzonowców w żuchwie (znanej nieprawidłowo dolną szczęką) oraz 6 siekaczy, 2 kłów i 6 przedtrzonowców w szczęce (na którą potocznie mówimy górna szczęka – oczywiście nieprawidłowo).
Zęby mleczne u kota wyrastają w okresie, w którym jego dieta zaczyna zmieniać się z mleka matki na stałe pokarmy. Co oczywiście odbywa się stopniowo, by układ trawienny zdołał się przystosować do trawienia nowego menu. Niektórzy hodowcy podają kociętom mięso i inne pokarmy rozdrobnione na papkę. Nie trzeba tego robić, a jeśli już to tylko w pierwszych dniach. Maluchy całkiem nieźle radzą sobie z większymi kawałkami, a gdy wyrosną im już przedtrzonowce potrafią nawet rozgryzać ziarenka suchej karmy dla kociąt.
Wymiana zębów mlecznych u kota. Kiedy kot ma pełne uzębienie stałe?
Mleczne uzębienie kota pozostaje w jego pyszczku zbyt długo. Już w wieku 14 tygodni maluch zaczyna wymieniać mleczne zęby na zęby stałe. I tak najwcześniej wyrastały, tak teraz jako pierwsze wypadają mleczne siekacze, stopniowo zastępowane przez ich „dorosłe” odpowiedniki, począwszy od środkowych, a na zewnętrznych skończywszy.
Między 4 a 5 miesiącem życia zwierzak wymienia przedtrzonowce, a gdy skończy 5 miesięcy kły. Kociakowi, który osiągnął 5 miesiąc życia wyrastają też stałe zęby trzonowe – jedyne, które nie mają swoich odpowiedników w uzębieniu mlecznym.
Kot, który ukończył 6 miesięcy powinien mieć już wszystkie zęby stale. A jest ich łącznie 30 sztuk: 6 siekaczy, 2 kły, 4 przedtrzonowce i 2 trzonowce w żuchwie oraz 6 siekaczy, 2 kły i 6 przedtrzonowców i 2 trzonowce w szczęce.
Wypadanie zębów u kota dorosłego
Na pytanie o to, czy kotom wypadają zęby, trzeba więc odpowiedzieć pozytywnie! Wypadają, i to nie tylko jeden raz. Podobnie jak ludzie, starzejące się czworonogi również mogą tracić swoje uzębienie.
O tym, jak szybko odbywa się ten proces i kiedy się zaczyna decydują zarówno predyspozycje genetyczne, jak i choroby uzębienia i jamy ustnej, które nasz pupil przechodził w życiu. Te z kolei zależą od wielu różnych czynników.
Wypadanie zębów u kota ma przede wszystkim podłoże medyczne. Przyczyniają się takie kłopoty zdrowotne, jak próchnica, kamień i zapalenie dziąseł. Są one między innymi skutkiem nieprawidłowego dbania o uzębienie czworonoga przez całe jego życie. Czyli dokładnie tak samo, jak to się dzieje u ludzi.
U domowych zwierząt ogromnym problemem jest kamień nazębny, do którego przyczynia się przede wszystkim nieprawidłowe żywienie. I nie chodzi tylko o nieodpowiedni skład, ale też o konsystencję pokarmu. Serwowanie pupilowi miękkich kocich konserw czy drobno pokrojonego mięsa nie sprzyja utrzymaniu zębów w zdrowiu.
Cóż, natura po dała kotom zęby, by nimi gryzły. Podczas gryzienia, zwierzęta ścierają sobie mechanicznie osad z powierzchni zębów. Zmniejsza to w dużym stopniu tempo osadzania się kamienia nazębnego. Dlatego powinniśmy podawać pupilowi karmę, którą będzie musiał rozgryzać, na przykład duże kawałki mięsa. Dobrze jest też dostarczać zwierzakowi różnego rodzaju gryzaki.
Propaguje się również mycie kocich zębów. Do tego celu używa się specjalnych szczoteczek i past do zębów dla kotów. Tych, które my sami używamy zupełnie nie nadają się dla naszych pupili. Mogą im nawet zaszkodzić!
Wygląd kocich zębów i ich przeznaczenie
Pokaż mi swoje zęby, a powiem ci czym się żywisz! To prawda odnosząca się do wszystkich gatunków zwierząt na Ziemi. Do człowieka również. Pierwszą i najważniejszą bowiem funkcją zębów jest udział w procesie odżywiania.
Spójrzmy chociażby na ich kły. Są długie i ostre, ponieważ ich zadaniem jest przytrzymywanie zdobyczy i jej zabijanie.
Uważa się nawet, iż rozstaw kłów u przeciętnego futrzaka jest niemal doskonale dopasowany do rozmiarów kręgów szyjnych ich głównych ofiar, czyli małych gryzoni – o czym wspomina między innymi brytyjski zoolog Desmond Morris w książce „Dlaczego kot mruczy”. Dzięki temu może błyskawicznie uśmiercić schwytane zwierzę, wbijając mu kły między kręgi i przerywając rdzeń kręgowy.
Zęby trzonowe i przedtrzonowe kota są bocznie spłaszczone i mają ostre krawędzie. Przy zamykaniu pyszczka górne i dolne przedtrzonowce i trzonowce zachodzą na siebie jak ostrza w nożycach. Są zatem idealnie przystosowane do cięcia mięsa na mniejsze kawałki, które można połknąć.
Koty nie przeżuwają pokarmu, jak krowy czy my. Ich zęby całkowicie się do tego nie nadają, nie posiadają bowiem płaskich koron, działających niczym żarna, jak to jest w przypadku roślinożerców. Budowa stawu żuchwowego naszych mruczących podopiecznych uniemożliwia im zresztą ruchy żuchwą na boki, co jest konieczne przy przeżuwaniu.
U kotów najmniejszy udział w pobieraniu pokarmu mają siekacze. Futrzaki mogą przytrzymywać i odrywać małe kąski. Dlatego kocie siekacze są małych rozmiarów. Lepiej sprawdzają się przy łapaniu pcheł i przeczesywaniu futra.
Albowiem kocie zęby przydają się nie tylko przy jedzeniu. Pełnią również wiele innych wtórnych funkcji, na przykład służą jako szczotka do włosów, pomagając zwierzakowi w codziennej toalecie albo ostrzałki do pazurów w tylnych kończynach (pazury w przednich łapach futrzaki ostrzą drapiąc w różne przedmioty).
Zębami kocia matka przegryza pępowiny swemu potomstwu, i w zębach przenosi je z miejsca na miejsce, jeśli zachodzi taka potrzeba. Kocury zaś trzymają za skórę na karku swe partnerki podczas kopulacji.
Nie zapomnijmy jeszcze o tym, że kocie zęby doskonale sprawdzają się w trakcie walk z licznymi wrogami. Nasi pupile potrafią świetnie bronić się przed atakami innych drapieżników czy nawet własnych pobratymców., nie tylko gryząc ich, ale również wbijając w ich ciało ostre pazury. Jeśli jednak mogą nasi pupile wolą uniknąć walki, dlatego najczęściej zamiast atakować, wpierw grożą przeciwnikom, szczerząc zęby.
Jak widać uzębienie kota służy naprawdę licznym celom.
Przeczytaj również:
Anatomia kota
