Alergia u psa jest zjawiskiem coraz częściej spotykanym, które dotyka zwierzęta w różnym wieku. Jej objawy mogą być zróżnicowane i mogą przebiegać z różnym nasileniem, nierzadko znacząco obniżając poziom życia naszego czworonoga.
Wczesne wykrycie dolegliwości umożliwi szybkie przeprowadzenie diagnostyki, która pozwoli ustalić, z jaką alergią mamy do czynienia.
Alergia u psa – objawy
Głównymi objawami alergii u psów są symptomy na podłożu dermatologicznym. Wystąpieniu reakcji alergicznej u czworonogów towarzyszy świąd skóry.
Uporczywe drapanie lub wygryzanie partii ciała powinno być pierwszym niepokojącym sygnałem, na który powinniśmy zwrócić uwagę.
Bardzo często dochodzi do uszkodzenia wierzchniej warstwy skóry pupila, która może powodować ropne zapalenie skóry dodatkowo nasilające świąd.
Zmiany zwykle obejmują głowę, uszy oraz wargi zwierzęcia, jednakże w niektórych przypadkach może wystąpić także na skórze brzucha, bokach ciała i przestrzeni między palcami. Niekiedy alergia u psa objawia się również zapaleniem spojówek czy surowiczym wypływem z nosa.
Typowymi zmianami o charakterze alergicznym są zmiany skórne takie jak:
- rumień;
- wysypka;
- grudki lub ropne krostki;
- wtórne uszkodzenia typu przeczosy;
- nadżerki.
W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów, należy udać się do lekarza weterynarii, który przeprowadzi z nami szczegółowy wywiad i wykona odpowiednie badania, a następnie zaproponuje właściwe leczenie.
Czym jest alergia u psa i jak ją rozpoznać?
Aby postawić diagnozę lekarz może zaproponować wykonanie śródskórnych testów alergicznych, podczas których zwierzęciu zostaną podane podskórne wyciągi alergenów. Wynik widoczny jest już po 15 minutach – jedynie odczyt pod kątem alergii na pchli jad jest wiarygodny dopiero po upływie 48 godzin.
W niektórych przypadkach do zdiagnozowania alergii u psa stosuje się biorezonans lub pobranie materiału ze zmian (zeskrobiny, odcinki, a w niektórych przypadkach biopsje aspiracyjne cienkoigłowe).
Nie zapominajmy bowiem, że do reakcji alergicznej może dochodzić nie tylko bezpośrednio po zetknięciu się z czynnikiem wywołującym uczulenie, ale także ze znacznym opóźnieniem, co może utrudnić rozpoznanie alergenu.
Rodzaje alergii u psa
Do najczęściej spotykanych rodzajów alergii u psa zaliczamy:
Alergiczne pchle zapalenie skóry (APZS)
APZS to alergia powstająca w wyniku kontaktu skóry psa ze śliną pcheł, które objawia się gwałtownym swędzeniem skóry u psa i w konsekwencji może doprowadzić do jej rozdrapania i powstania ran. APZS jest reakcją organizmu psa na białko, które znajduje się w ślinie pcheł – do jej wystąpienia wystarczy styczność nawet z jednym owadem.
Ślina pcheł zawiera aż kilkanaście substancji uczulających o budowie białkowej i w przypadku, gdy mamy do czynienia z nasiloną nadwrażliwością, wywołuje niepożądaną reakcję już przy jednym ugryzieniu.
Zwykle alergia u psa na pchły ma charakter sezonowy i występuje głównie podczas ciepłych miesięcy. U psów, które w okresie szczenięcym miały kontakt z pchłami, obserwuje się większa odporność na uczulenia niż psy dorosłe, które z owadami tymi stykają się po raz pierwszy.
Alergia kontaktowa u psa
Zwana także kontaktowym zapaleniem skóry. Pojawia się w wyniku bezpośredniej styczności skóry psa z substancjami środowiskowymi i może mieć zarówno charakter podrażnienia, jak i być wynikiem alergii.
W wielu przypadkach wystąpienia tego rodzaju alergii ustalenie, z jakim rodzajem kontaktowego zapalenia skóry mamy do czynienia, jest bardzo trudne, a w nielicznych przypadkach wręcz niemożliwe — alergia ta ma bowiem podłoże immunologiczne i za jej rozwój odpowiedzialna jest nadwrażliwość typu komórkowego.
Reakcja skóry rozwija się w wyniku styczności z substancjami niewykazującymi właściwości drażniących. Zanim alergia rozwinie swą postać pełnoobjawową i wywołane zostaną objawy kliniczne, konieczna jest trwająca określony okres faza narażenia na alergen (6 miesięcy -2 lat).
Alergia pokarmowa u psa
To uczulenie u psa charakteryzuje się zazwyczaj występowaniem świądu. Problemy natury pokarmowej obserwuje się raczej rzadko i jedynie w nielicznych przypadkach mogą przybierać postać alergicznego zapalenia okrężnicy, eozynofilowego zapalenia jelit lub ostrego alergicznego zapalenia żołądka.
Podejrzenie o alergii pokarmowej u psa lekarz weterynarii wysnuwa zwykle dopiero po przeprowadzeniu bardzo dokładnego wywiadu z właścicielem zwierzęcia oraz przeprowadzeniu diety eliminacyjnej.
Warto wiedzieć, że na podstawie obrazu klinicznego (w tym przypadku najczęściej jest to swędząca skóra u psa) nie sposób stwierdzić, czy mamy do czynienia z alergią pokarmową, czy też nietolerancją pokarmową, która wymaga innych metod leczenia.
Leczenie alergii u psa
Alergia u psa jest chorobą nieuleczalną, w związku z czym wykazująca skuteczność immunoterapia swoista powinna być stosowana przez okres kilku lat, a najlepiej przez całe życie czworonoga.
Leczenie alergii środowiskowej w dużej mierze opiera się przede wszystkim na wyeliminowaniu z otoczenia zwierzęcia uczulających go substancji. Jednym z proponowanych przez lekarzy weterynarii rozwiązań jest leczenie objawowe, polegające na podawaniu zwierzęciu sterydów z ewentualnym dodatkiem środków o charakterze paliatywnym.
Możliwe jest także stosowanie preparatów odczulających dedykowanych zwierzętom, które zawierają alergeny w postaci roztworów wodnych. Średnia skuteczność ich działania wynosi od 50 do 80%. Forma leczenia jest oczywiście podyktowana indywidualnym przypadkiem oraz rodzajem alergii u psa i musi zostać opracowana przez lekarza weterynarii.
W przypadkach alergicznych schorzeń skórnych u czworonogów możliwa jest alternatywna metoda skutecznego leczenia, jaką jest immunoterapia swoista czyli odczulanie. Opiera się ona na stopniowym przyzwyczajaniu organizmu do wzrastających dawek alergenu w celu zmniejszenia niepożądanej reakcji alergicznej.
Dieta dla psa alergika
W przypadku alergii pokarmowej u psa konieczne jest zastosowanie diety eliminacyjnej i zrezygnowanie z uczulających zwierzę pokarmów.
Alergenami mogą być składniki takie jak wołowina, kurczak, soja, nabiał, pszenica, kukurydza itp. Dieta eliminacyjna polega na podawaniu psu jednego źródła białka i ograniczeniu dodatków do minimum.
Długotrwałe żywienie psa w ten sposób może jednak powodować niedobory pokarmowe, dlatego podczas jej trwania zaleca się stosowanie specjalnych karm dla psów alergików.
Hipoalergiczne karmy są zazwyczaj monobiałkowe i bezzbożowe, co pozwala na lepsze kontrolowanie diety psa.
Konsultacja: lekarz weterynarii Franek Paśko
