Design wnętrz pod kątem kota? Jak najbardziej! Jeśli twoje mieszkanie będzie odpowiedzią na naturalne potrzeby gatunkowe kota, zwierzę nie będzie próbowało zaspokajać ich w sposób destrukcyjny.
To win-win. Twój przyjaciel jest szczęśliwy… i ty też, bo nie musisz borykać się z problemami zgłaszanymi przez licznych opiekunów, którzy nie skotyfikowali swojego domu.
Co to jest kotyfikacja?
Błędna, acz wciąż powszechna opinia jakoby kot był zwierzęciem samoobsługowym, któremu wystarczy dać jeść, a zajmie się sobą, prowadzi do licznych nieporozumień na linii kocio-ludzkiej oraz problemów behawioralnych, przed którymi staje zaskoczony opiekun. A nie powinny być one zaskoczeniem.
Kot, wkraczając do ludzkich domów, nie wyzbył się swych charakterystycznych zachowań. Owszem, zmodyfikował je, ale wspólne życie – także z kotem – to sztuka kompromisu.
Kompromisem na rzecz kota jest uwzględnienie jego potrzeb w wystroju naszego domu, ustawieniu sprzętów i dodaniu elementów, które są kotu niezbędne.
To jest właśnie kwintesencja kotyfikacji (ang. catification) – przystosowanie mieszkania do potrzeb kota, a konkretnie taka aranżacja przestrzeni i rozkład poszczególnych elementów istotnych dla zwierzaka, żeby mógł on czuć się bezpiecznie i po prostu szczęśliwie.
Kotyfikacja - podział na strefy
Przodkowie kota domowego nie załatwiali swoich potrzeb fizjologicznych w miejscu, w którym spożywali pokarm, gdzie indziej także pobierali wodę czy odpoczywali. Ten podział na strefy zakodowany jest także w naszym pupilu. Dlatego nie można wszystkich kocich sprzętów ustawiać w jednym punkcie mieszkania. Koty potrzebują następujących stref:
- strefa spożywania pokarmu,
- strefa toaletowa – kuweta
- strefa pozostawiania znaczników zapachowych (główny drapak),
- strefa odpoczynku,
- strefa zabawy.
Dobrze jest też wydzielić strefę picia – wiele kotów niechętnie pije wodę z miski, która znajduje się obok miski z karmą.
Bezpieczne miejsca
Kocia strefa odpoczynku to miejsce, w którym kot może się zrelaksować. Powinna stwarzać poczucie bezpieczeństwa.
Oczywiście koty korzystają z różnych miejsc do spania o różnych porach dnia, ale któryś z kocich punktów powinien znaleźć się w miejscu, w którym nikt nie będzie kota niepokoił – np. pies, dzieci, goście.
Miejsca na wysokości
Koty zazwyczaj czują się najpewniej tam, skąd mogą obserwować otoczenie. Legowisko na szczycie drapaka albo budka przymocowana do ściany to przykłady takich miejsc. Zadanie może także spełnić legowisko położone chociażby na szczycie szafy.
Bezpiecznym miejscem odpoczynku może być z drugiej strony legowisko czy kryjówka posiadająca jedno wejście, utwierdzająca zwierzę w przekonaniu, że nic nie zaskoczy go od tyłu.
Kryjówki
Domek z kartonu czy legowisko typu kokon spodobają się zwierzakom lubiącym się chować. Zapewniając kilka takich miejsc w różnych częściach domu być może sprawimy, że kot w chwili niepewności nie będzie chował się np. pod łóżkiem czy pod szafą. Warto ograniczyć dostęp do takich miejsc, zwłaszcza w przypadku kotów lękliwych, oferując przygotowane legowiska jako alternatywy.
Dostęp do okna
Jeśli nie wiesz, gdzie umieścić kocie legowisko, zaobserwuj, gdzie zwierzak będzie chciał oddawać się sjeście w różnych porach dnia. Większość kotów doceni legowiska naparapetowe, dzięki którym będzie miało także dostęp do „kociej telewizji” za oknem.
Koty zwykły też podążać „za słońcem”, więc punkty mieszkania, w których promienie słoneczne padają w środku dnia, a później po południu, mają duże szanse akceptacji u kota.
Drapak - niezbędny element kotyfikacji
Drapaki są niezbędnymi elementami kociego domu. Warto, aby kot miał choć jeden duży drapak, na którym zostawi nie tylko swoje znaczniki zapachowe, drapiąc jego powierzchnię, ale który posłuży również za miejsce odpoczynku i/lub zabawy.
Drapaki typu kocie drzewa będą idealne, ale pamiętaj – muszą być stabilne!
Chyboczące się drapaki często nie są akceptowane przez koty. Wybierz model, który będzie miał dość ciężką podstawę. Pamiętaj też, że lepiej kupić drapak z dużą powierzchnią do drapania niż z niewielkimi słupkami, ale mnóstwem gadżetów typu budki, hamaki. Lepiej zainwestować w porządny słup z mniejszą liczbą półek.
Gdzie ustawić drapak dla kota?
Warto dodać, że drapak powinien znaleźć się w miejscu często użytkowanym przez kota, a najlepiej przez wszystkich domowników – nie w kącie, do którego rzadko kto zagląda. W końcu jest to koci „słup ogłoszeniowy”.
W domu warto porozmieszczać dodatkowe, mniejsze drapaki, które pomogą spełniać tę niezwykle ważną dla kota potrzebę pozostawiania znaczników wizualno-zapachowych w różnych punktach terytorium.
Zaobserwuj, gdzie kot chętnie przebywa, którędy przechodzi, a także gdzie sypia (koty zwykle drapią po przebudzeniu).
Jaki drapak wybrać?
Ważne jest także ustalenie, czy kot chętniej drapie w poziomie, czy w pionie – od tego zależeć będzie dobór drapaków. Są koty, które drapią w różnych pozycjach, ale są i te bardzo ortodoksyjne, które kultywują drapanie tylko w jednej pozycji i najchętniej na jednym typie podłoża.
Powodzeniem wśród większości kotów cieszą się drapaki okręcone sznurami sizalowymi, tekturowe, a także drapaki pokryte materiałem zbliżonym do wykładziny dywanowej. Polecam takie zwłaszcza, jeśli kot wyrobił sobie już skłonność do drapania mebli tapicerowanych czy dywanów.
Nawet samodzielne obicie drapaka kawałkiem tkaniny zbliżonej do tej, którą kot drapie, może uchronić meble. Jeżeli natomiast zwierzęciu bardziej chodzi o miejsce (kanapa, na której siada człowiek – idealne miejsce na wizytówkę zapachową!), warto zastanowić się nad drapakami i matami, które przyczepia się lub zakłada na meble.
Kotostrady
Z punktu widzenia kota mieszkanie powinno uwzględniać trzy wymiary, a nie dwa.
„Myślenie 3D” bierze pod uwagę to, że koty w naturze skaczą na ogrodzenia, chodzą po murach i po drzewach. Jeśli zorganizujesz kotu podsufitową „kotostradę”, dasz mu więcej miejsca na wybieganie się, odpoczynek i obserwację, a także uchronisz rozmaite bibeloty znajdujące się na półkach przed zrzuceniem przez mruczka próbującego wspiąć się gdzieś wyżej.
Przy okazji zorganizujesz kotu ciekawą przestrzeń nawet w małym mieszkaniu!
Czym jest kotostrada?
Kotostrada to ogólna nazwa na półki, mosty, tunele, budki i inne elementy mocowane do ściany, tworzące nadziemną trasę dla kota. Idealna kotostrada umożliwia zwierzakowi przemierzenie całego pomieszczenia po obwodzie bez konieczności schodzenia na dół. Jeśli nie mamy możliwości stworzenia tak rozbudowanej trasy, warto zamontować ją chociaż na jednej ścianie.
Elementy kotostrady można wykonać samodzielnie bądź zakupić – gotowe do montażu, w różnych konfiguracjach. Pamiętaj, aby uwzględnić punkt wejścia – niżej umocowane półki lub inny naturalny element, który skieruje kota w górę, np. drapak czy trasa wydzielona na półkach regału.
Jak i gdzie zamontować kotostradę?
Poszczególne elementy powinny być ponadto umocowane w takiej odległości od siebie, aby kot mógł pokonywać je naturalnym krokiem. Pamiętaj, aby były to elementy obite materiałem antypoślizgowym!
W dobrze skotyfikowanym domu nie wolno także zapomnieć o odpowiednim umieszczeniu kuwety – w miejscu znajdującym się poza domowymi szlakami komunikacyjnymi (ale również nie w trudno dostępnym kącie).
Jeśli w twoim domu mieszka więcej niż jeden kot, pamiętaj o takim zamontowaniu półek kotostrady, aby zwierzęta mogły się bezkolizyjnie minąć.
Podobna zasada dotyczy zresztą wszystkich elementów – im więcej kotów, tym więcej atrakcyjnych miejsc warto im zapewnić, aby nie musiały rywalizować o poszczególne zasoby.
