Reklama

anatomia psa
© Wamiz

Anatomia psa – co warto wiedzieć o budowie swojego czworonoga?

Przez Iza Markowska

aktualizacja dnia

Anatomia zwierząt to nauka istotna nie tylko dla weterynarzy i zootechników, ale także dla opiekunów. Znając budowę swojego czworonoga, można zrozumieć jego potrzeby i wychwycić pierwsze oznaki choroby.

Anatomia psa 

Anatomia psa to nauka o budowie ciała psa, wraz z układami oraz narządami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Anatomia psa zatem szczegółowo opisuje budowę psa oraz umiejscowienie poszczególnych układów i narządów znajdujących się wewnątrz ciała psa. Anatomia psa stanowi ponadto gałąź większej nauki, jaką jest anatomia zwierząt, która jest elementem studiów weterynaryjnych i zootechnicznych.

Są dwa rodzaje anatomii zwierzęcia: opisowa oraz topograficzna. Pierwsza zajmuje się budową organów wewnętrznych i funkcjonowaniem układów, druga z kolei bada położenie poszczególnych narządów względem siebie. Jest dziedziną bardzo ważną dla weterynarzy, którym znajomość topografii ciała umożliwia wykonywanie zabiegów. 

 Anatomia wraz z histologią (anatomią mikroskopową) i anatomią porównawczą, tworzą wspólnie dział nauki nazywany morfologią. 

Układ kostny psa

Układ kostny stanowi oparcie dla mięśni i organów wewnętrznych oraz umożliwia psu poruszanie się ©Shutterstock

Układ kostny psa pełni dwie podstawowe funkcje : stanowi "rusztowanie" - oparcie dla mięśni i organów wewnętrznych oraz wraz z mięśniami i stawami umożliwia psu poruszanie się. Kości, które otaczają i podtrzymują organy wewnętrzne to międzu innymi czaszka, klatka piersiowej czy miednica. 

Układ kostny, czyli szkielet psa, jest częścią układu ruchu, do którego zaliczają się również stawy i więzadła i mięśnie. 

Do najważniejszych elementów układu kostnego psa zalicza się:

Czaszka, czyli szkielet głowy

Składają się na niego kości mózgoczaszki otaczające mózgowie czworonoga oraz trzewioczaszki, które okalają jego oczy i jamę ustną. W szkielecie głowy znajduje się również kość szczękowa, na której osadzone są zęby łuku górnego psa i kość nosowa, która zamyka górną część jego jamy nosowej. 

Ponadto: kość łzowa, jarzmowa, podniebienna, potyliczna, skroniowa, sitowa, klinowa oraz ciemieniowa. Jest także żuchwa zbudowana z dolnej szczęki i osadzonych na niej zębów łuku dolnego. 

Dorosły pies ma w sumie 42 zęby. W szczęce (potocznie nazywana „szczęką górną”) znajduje się sześć siekaczy, dwa kły, cztery przedtrzonowce i dwa trzonowce.

W żuchwie (potocznie zwanej szczęką dolną) jest sześć siekaczy, dwa kły, cztery przedtrzonowce, ale w przeciwieństwie do szczęki trzy trzonowce.

U psów wyróżniamy zgryz nożycowy (uznawany za prawidłowy), przodozgryz, tyłozgryz, zgryz cęgowy i zgryz krzyżowy. Inne zgryzy mogą być cechą rasową uwzględnioną w poszczególnych wzorcach (przodozgryz występuję u ras bracychefalicznych, takich jak buldogi czy pekińczyki).

W kościach czaszki psa znajdują się też zatoki – puste, wypełnione powietrzem przestrzenie wyściełane błoną śluzową.

Kręgosłup

Składa się z kręgów szyjnych, piersiowych i lędźwiowych, kości krzyżowej oraz kręgów ogonowych. Ochrania rdzeń kręgowy i stanowi podporę dla ciała czworonoga.

Żebra

Pies posiada 13 par żeber. Ich najważniejszą funkcją jest ochrona delikatnych narządów wewnętrznych znajdujących się w klatce piersiowej. 9 par żeber łączy się z mostkiem i zamyka klatkę piersiową psa od dołu. Pozostałe tworzą otwarty łuk żebrowy.

Miednica

Składa się ze zrośniętych kości: biodrowej, kulszowej i łonowej. Łączy kręgosłup psa z tylnymi łapami i ochrania istotne narządy wewnętrzne takie jak: pęcherz i jelito grube.

W szkielecie kostnym psa są również kości kończyn przednich takie jak: łopatka, kość ramienna, promieniowa, łokciowa, nadgarstek, śródręcze, kości palców oraz pazurowe i kości kończyn tylnych takie jak: udowa, strzałkowa, piszczelowa oraz staw skokowy, śródstopie, kości palców i pazurowe. 

Długość kośćca, jak i wielkość psa są uwarunkowane jego rasą.

Anatomia psa: organy wewnętrzne

anatomia psa
©Wamiz

Narządy wewnętrzne podtrzymujące funkcje życiowe psa to:

  • Przełyk – umożliwia transport pokarmu oraz wody z jamy ustnej do żołądka. Jego wewnętrzną warstwę stanowi błona śluzowa, na której są uformowane podłużne fałdy. 
  • Tchawica – przewodzi powietrze do płuc. Biegnie od krtani przez szyję aż do klatki piersiowej, gdzie rozdwaja się i dociera do prawego i lewego oskrzela. Posiada swój własny szkielet zbudowany z tkanki chrzęstnej;
  • Płuca – zlokalizowane w klatce piersiowej czworonoga. Ich zadaniem jest wymiana gazowa, czyli pobieranie tlenu i wydalanie dwutlenku węgla. Są otoczone opłucną i zbudowane z pęcherzyków płucnych;
  • Żołądek – jest organem, który przyjmuje pokarm, następnie trawi go przy pomocy soków żołądkowych, a potem przesuwa do jelita cienkiego. U psów jest jednokomorowy. 
  • Nerki – usuwają końcowe produkty przemiany materii, dbają o należyty bilans płynów i minerałów;
  • moczowody i pęcherz moczowy – dzięki nim pies wydala mocz, co jest równoznaczne z pozbywaniem się szkodliwych substancji z organizmu.
  • Wątroba – największy gruczoł w organizmie zwierzęcia. Syntezuje i magazynuje metabolity, powstrzymuje działanie toksyn oraz reguluje gospodarkę wodną.
  • Śledziona – zlokalizowana pod przeponą, w badaniu palpacyjnym może być niewyczuwalna. Stanowi rodzaj węzła chłonnego, którego choroba może predysponować do powstania nowotworu;
  • Serce – najważniejszy element układu krwionośnego, który umożliwia dopływ krwi do wszystkich organów ciała. U dużych ras bije około 80 razy na minutę. U małych uderzenia są szybsze – około 120 na minutę;
  • Jelita – stanowią najdłuższy odcinek układu pokarmowego. Składają się z dwunastnicy połączonej z żołądkiem, jelita czczego, biodrowego docierającego do okrężnicy oraz samej okrężnicy;
  • Odbytnica – dzięki niej pies może oddawać kał. Podtrzymują ja pierwsze kręgi ogonowe.

Układ rozrodczy psa

Ważną rolę odgrywa układ rozrodczy. Jego budowa jest zależna od płci. U samic jest to pochwa, jajniki oraz jajowody, a u samców prącie, jądra i nasieniowody. Dzięki narządom płciowym pies może się rozmnażać.

Układ mięśniowy psa 

W budowie anatomicznej zwierzęcia wyróżnia się również układ mięśniowy, który jest zależny od rasy pupila. Każdy z mięśni pełni określoną funkcję, a ich wielkość i kształt są uwarunkowane sprawowanymi przez nie funkcjami.

W zależności od miejsca położenia oraz pełnionych funkcji,  u psa wyróżnia się następujące grupy mięśni:

  • mięśnie głowy 
  • mięśnie szyi 
  • mięśnie łopatki 
  • mięśnie okolicy ramiennej 
  • mięśnie okolicy przedramienia 
  • mięśnie brzucha 
  • mięśnie okolicy uda 
  • mięśnie okolicy podudzia 

Zewnętrzna budowa psa

W skład tułowia psa wchodzą: klatka piersiowa, kłąb, grzbiet, zad oraz brzuch.

Z przodu tułowia znajduje się szyja wraz z głową oraz dwie kończyny przednie (prawa i lewa). Natomiast z tyłu tułowia są dwie kończyny tylne (prawa i lewa) oraz ogon.

Znajomość anatomii ciała psa jest ważna nie tylko nieodzownym elementem studiów weterynaryjnych i zootechnicznych. Podstawową wiedzę na ten temat powinien mieć każdy właściciel czworonoga. W ten sposób może szybko zareagować na wszelkie niepokojące objawy lub potrzeby zwierzęcia.

Konsultacja: lekarz weterynarii Melania Nowak

Więcej artykułów poradnikowych

Co sądzisz o tym artykule?

Dziękuję za odpowiedź!

Dziękuję za odpowiedź!

Zostaw komentarz
Dodaj komentarz
Chcesz udostępnić ten artykuł?