Czym jest prostata u psów?
Prostata to inaczej gruczoł krokowy albo stercz. Jest to gruczoł płciowy dodatkowy u samca, który otacza cewkę moczową. Wraz z wiekiem rośnie i przemieszcza się. Jego rozwój zależny jest od poziomu testosteronu, jednak czas najintensywniejszego wzrostu przypada pomiędzy 4. a 16. miesiącem życia psa.
W prostacie produkowany jest składnik spermy, który pełni funkcję odżywczą dla plemników. Jest źródłem energii i warunkuje prawidłowy metabolizm psa. Zawiera między innymi kwas askorbinowy, aminokwasy, fruktozę i cynk, pełni też rolę antybakteryjną. Warunkuje płodność psa.
Jakie są objawy chorób prostaty u psów?
Objawy chorej prostaty u psa są dość podobne, bez względu na rodzaj choroby. Chora prostata daje symptomy z różnych układów, nie tylko moczowego. Objawy na ogół wolno narastają i łatwo je przeoczyć.
Najbardziej specyficzne przy chorobie prostaty u psa są trudności z załatwianiem się. Charakterystycznym symptomem jest przede wszystkim częste, kropelkowe oddawanie moczu – czasem pojawia się w nim krew. W przypadku zauważenia kropelek krwi czy jakichkolwiek innych odstępstw od normy należy natychmiast zareagować i udać się z psem do lekarza weterynarii.
W przypadku oddawania kału możemy natomiast zaobserwować bolesne napinanie się. Sam kał psa jest cienki i taśmowaty – to typowy objaw powiększonej prostaty u psa.
Chora prostata u psa może objawiać się dolegliwościami od strony układu ruchowego. Możemy zaobserwować odrętwienia mięśni tylnych łap, niedowłady, ból przy wstawaniu i ogólne bóle przy poruszaniu się – pies zacznie unikać nadmiernego ruchu.
Inną grupą objawów są te ogólnoustrojowe, niespecyficzne, czyli apatia, niechęć do jedzenia, wymioty i ból. Kolejne zmiany powstałe w wyniku chorób prostaty to zmiany w nasieniu. Spada jego jakość, mogą pojawić się problemy z ejakulacją a nawet krew w nasieniu, co skutkuje obniżeniem płodności psa .
Łagodny przerost prostaty u psa (BPH)
Jest to bardzo często występująca jednostka chorobowa, na którą cierpi większość psów w podeszłym wieku. Charakteryzuje się namnożeniem i powiększeniem komórek gruczołu, co skutkuje powiększeniem go. Często nie obserwujemy objawów klinicznych. Typowymi objawami są: wstążkowaty kał, zaparcia.
Nowotwory prostaty
Rak prostaty u psów jest dość rzadką chorobą, ale bardzo poważną i na ogół daje złe rokowania. Leczenie jest trudne, ryzykowne, a rekonwalescencja długa i bolesna, zazwyczaj nie ma ono wpływu na długość życia pacjenta.
W związku z tym często nie podejmuje się go w ogóle, tylko minimalizuje objawy i poddaje psa eutanazji w momencie, kiedy stan jest już tak zaawansowany, że uniemożliwia komfortowe funkcjonowanie.
Metaplazja płaskonabłonkowa
To choroba gruczołu krokowego często wywoływana nadmiarem estrogenów. Powoduje ona zastój produkowanej przez prostatę wydzieliny, co skutkuje powstawaniem torbieli i ropni. Najczęstszą przyczyną nadmiaru estrogenów w organizmie psa jest guz jądra. Na to schorzenie pomaga doraźne usunięcie źródła estrogenów, czyli kastracja.
Zapalenie prostaty u psa
Zapalenie prostaty u psa może mieć charakter ostry lub przewlekły, a także podłoże bakteryjne lub wirusowe. Często początkuje je zakażenie bakteryjne układu moczowego u psa. Objawia się niechęcią do krycia, wyraźną bolesnością tylnej części ciała, a także objawami ogólnoustrojowymi. Może powodować powstawanie ropni i torbieli, które mogą mieć groźne dla zdrowia i życia konsekwencje, dlatego nie należy bagatelizować tego stanu.
Leczenie prostaty u psów
W pierwszej kolejności, gdy podejrzewamy chorobę prostaty u psa, lekarz weterynarii powinien przeprowadzić dokładny wywiad i badania w celu postawienia diagnozy . Przede wszystkim należą do nich takie badania jak:
- badanie rektalne (przez prostnicę),
- badanie USG,
- mniej dokładne RTG,
- biopsja prostaty,
- badanie moczu,
- posiew płynu sterczowego lub ocena jakości ejakulatu.
Leczenie choroby u psa może być zarówno farmakologiczne, jak i chirurgiczne. Ostateczną decyzję podejmuje lekarz weterynarii w oparciu o daną jednostkę chorobową i stan psa. Podstawową metodą leczenia chorób prostaty u psów, podobnie jak w przypadku zapalenia jąder, jest kastracja. Zabieg ten pozbawia organizm źródła testosteronu, a to pod jego wpływem gruczoł krokowy się rozrasta.
Rzadko usuwa się u psa samą prostatę. Zabieg ten jest bardzo skomplikowany, rekonwalescencja po nim jest bardzo długa, podobnie jak lista możliwych i częstych powikłań.
Dostępne są różnorodne leki, używane w sytuacji, gdy operacja nie jest wskazana, jednak mają one działanie doraźne i po kilku miesiącach od zaprzestania ich podawania gruczoł znów zaczyna się rozrastać. Powodują też liczne skutki uboczne. Jak zostało wspomniane wyżej, powyższe leczenie nie dotyczy chorób nowotworowych, których najczęściej po prostu się nie leczy. W innych przypadkach prym wiedzie kastracja.
Konsultacja: lekarz weterynarii Franek Paśko
Bibliografia:
1. Choroby prostaty u psów: jak je rozpoznać i leczyć?, lek. wet. Piotr Krzysztof Smentek
2. Wybrane choroby gruczołu krokowego u psów - rozpoznawanie i leczenie, dr n. wet. Piotr Socha, lek. wet. Barbara Socha, lek. wet. Paulina Narkiewicz - Hałgas
3. Budowa, funkcja i choroby gruczołu krokowego psów. Cz. II, dr n. wet. Agnieszka W. Piastowska-Ciesielska