W związku z rosnącą świadomością psich opiekunów, a także postępem w medycynie weterynaryjnej, coraz więcej psów dożywa wieku podeszłego.Generalizując, psy małych ras dożywają około 15 – 20 lat, zaś psy dużych ras żyją krócej, bo zwykle 10 – 15 lat.
Ze względu na to, że psy żyją krócej niż ludzie, proces starzenia jest także szybszy. Na jakie choroby są narażeni czworonożni seniorzy?
Objawy starzenia się psa
Jak rozpoznać, że pies się starzeje? Przede wszystkim będą to objawy dosyć podobne jak u starszych ludzi, czyli m.in.:
- zmniejszony apetyt,
- pogarszający się słuch i wzrok,
- mniejsza chęć do zabawy i aktywności fizycznej,
- delikatne zmiany w zachowaniu.
Starszy psiak będzie więcej leżał i spał, będzie też bardziej powolny, zmniejszy się szybkość jego reakcji. Jeśli chodzi o oznaki fizyczne, nie da się nie zauważyć siwiejącej sierści, zwłaszcza na pysku. Są to zupełnie naturalne objawy starzenia.
Najczęstsze choroby psów starych
Jeśli chodzi o choroby starych psów, z pewnością można do nich zaliczyć schorzenia dotykające kości, stawy, serce, oczy, wątrobę, nerki, układ oddechowy, mózg, a także rozwijające się wraz z wiekiem nowotwory.
Choroby stawów i kości
Choroby dotyczące psich stawów i kości, a więc zwyrodnienia i stany zapalne, objawiają się zazwyczaj trudnością z poruszaniem, sztywnym chodem czy niechęcią do zabawy. Czasem widoczne jest także drżenie mięśni.
Jest to spowodowane bólem, jednak nie powinniśmy podawać psiakowi ludzkich leków przeciwbólowych, bo możemy mu tym poważnie zaszkodzić! Konieczna jest wizyta u lekarza weterynarii. Leczenie będzie uzależnione od stopnia zaawansowania zmian w stawach i kościach oraz samopoczucia pacjenta.
Choroby serca u starszego psa
W zależności od jednostki chorobowej objawy będą różne, ale te związane z sercem najczęściej objawiają się:
- arytmią,
- szybkim męczeniem się,
- dusznościami,
- kaszlem,
- a czasem nawet omdleniami.
Najczęstszym schorzeniem serca u psów w podeszłym wieku jest powiększenie mięśnia sercowego. Serce staje się słabe i nie jest w stanie prawidłowo toczyć krwi.
Kolejną chorobą jest choroba wieńcowa, czyli niedokrwienie serca. Do rozpoznania potrzebne jest wykonanie zdjęcia RTG klatki piersiowej, a także EKG. Czasem lekarz weterynarii może zlecić jeszcze USG serca.
Choroby oczu u starszego psa
Zaćma i ślepota to częste okulistyczne choroby starszych psów. Skąd wiadomo, że pies choruje? W przypadku zaćmy zauważymy mętnienie soczewki, a z czasem pies zaczyna niedowidzieć lub zupełnie traci wzrok, jednak psy mają bardzo dobrze rozwinięty słuch i węch, dlatego mogą dobrze funkcjonować nawet nie widząc.
W przypadku ślepych psiaków trzeba zadbać o ich komfort i poczucie bezpieczeństwa. Obok ślepoty, częsta jest także głuchota – wtedy pies poradzi sobie, wykorzystując bardziej intensywnie wzrok.
Schorzenia wątroby i nerek u psa
W przypadku wątroby i nerek zwykle mówimy o ich niewydolności, czasami o uszkodzeniu oraz nowotworach. Pies z chorą wątrobą może często wymiotować, chudnąć, mieć biegunki, a jego brzuch będzie bolesny.
Niewydolność nerek u psa może prowadzić do polidypsji (zwiększonego pragnienia i pobierania wody) oraz wielomoczu (zwiększona ilość wydalanego moczu) lub odwrotnie – bezmoczu. Warto wykonywać kontrolne badania moczu i krwi pod kątem chorób wątroby i nerek.
Choroby układu oddechowego u psów seniorów
Choroby układu oddechowego mogą objawiać się:
- dusznościami,
- kaszlem,
- nietolerancją wysiłkową
- czy świstem słyszanym podczas oddechu.
Mogą zdarzyć się nawet omdlenia. Symptomy pokrywają się więc częściowo z chorobami układu krążenia.
Zaburzenia związane z układem oddechowym mają jednak zupełnie inną przyczynę, wiązaną z zaburzeniami unerwienia głowy, szyi i narządów całej tej okolicy. Zespół tych zaburzeń nazywa się polineuropatią, czyli zespołem uszkodzenia nerwów obwodowych (ang. GOLPP, Geriatric Onset of Laryngeal Paralysis and Polyneuropathy). Dotyczy głównie psów ras dużych, czyli retrieverów, dogów niemieckich czy chartów.
Innym schorzeniem dróg oddechowych, dotykającym z kolei psy ras małych, jest zapadnięcie tchawicy. Światło tchawicy zostaje spłaszczone, chrząstki ulegają osłabieniu, przez co tchawica stopniowo ulega zwężeniu.
Psy (zwykle mówi się o yorkshire terierach) cierpią na niewydolność oddechową, zwłaszcza podczas wysiłku fizycznego, w sytuacjach stresujących lub kiedy są rozemocjonowane. Leczenie polega zwykle na łagodzeniu objawów, podawaniu leków uspokajających i przeciwkaszlowych.
Niekiedy podejmowane są operacje, podczas których udrażnia się tchawicę lub wszywa zewnętrzne plastikowe „rusztowanie”, jednak to drugie rozwiązanie nie jest często stosowane ze względu na wysoką inwazyjność zabiegu.
Zmiany w zachowaniu psa seniora
Zmiany behawioralne czworonogów zwykle szybko kierują psich opiekunów do gabinetu weterynaryjnego. Mogą nimi być m.in.:
- nagła agresja,
- lękliwość,
- zaburzenia poznawcze,
- sikanie w domu,
- czy nadmierna wokalizacja.
Przyczynami takiego stanu mogą być: zmiany zwyrodnieniowe mózgu, nowotwór mózgu, encefalopatia wątrobowa lub mocznicowa, nadczynność kory nadnerczy czy niedoczynność tarczycy.
Nowotwory u starszych psów
O nowotworach zwykle dowiadujemy się nagle i późno – kiedy choroba rozwinie się na tyle, że daje już niepokojące objawy lub nowotwór jest widoczny albo wyczuwalny pod skórą. Najczęstszymi nowotworami u psów są nowotwory:
- skóry,
- płuc,
- wątroby,
- układu limfatycznego,
- a także gruczołu sutkowego u niekastrowanych suk.
Nie sposób powiedzieć, jak będzie przebiegało leczenie – jest ono silnie uzależnione od wyników badań, kondycji psa i umiejscowienia guza. Możliwe jest operacyjne usunięcie guzów, czasem wystarczy jednak chemioterapia (podobnie jak u ludzi).
Najczęstsze choroby psów starych – błędy żywieniowe i brak aktywności fizycznej
Błędy żywieniowe oraz nieprawidłowa aktywność fizyczna (nadmierna lub niedostateczna) to właściwie temat rzeka. Mimo rosnącej świadomości opiekunów zwierząt wciąż bardzo wiele osób popełnia podstawowe błędy.
Można powiedzieć, że problem dotyczy zwłaszcza starszych właścicieli psów, gdyż przenoszą oni własne nawyki do życia czworonoga. Nie mają sił na odpowiedni dla psa długi spacer, częste jest także podkarmianie resztkami ze stołu – niejednokrotnie daniami przyprawionymi i smażonymi.
Takie działania już w krótkim czasie dostarczą psu niezapomnianych wrażeń ze strony układu pokarmowego – pojawią się wymioty, biegunka, bóle brzucha.
Jeśli pies będzie tak karmiony dłuższy czas, doprowadzi to do szeregu konsekwencji zdrowotnych, takich jak poważne niedobory, wyjałowienie flory bakteryjnej jelit, wzdęcia, nadwaga, otyłość, cukrzyca, odwodnienie po biegunkach i wymiotach, czy nawet uszkodzenie wątroby i trzustki. Niestety nie są to rzadkie, odosobnione przypadki.
Opieka nad starym psem
Starszy pies wymaga troskliwej opieki ze strony właściciela. Powinien mieć zapewnioną odpowiednią dawkę ruchu, nie może to być intensywny trening i np. aportowanie, ale raczej długie, spokojne spacery, tropienie, zabawa z innymi psami lub z opiekunem, jednak nie wymagająca dużego wysiłku fizycznego.
Zbilansowana dieta powinna być prowadzona przez całe życie czworonoga. W przypadku starszych psiaków można ją dostosować do jego konkretnych potrzeb. Podeszły wiek wiąże się ze spadkiem odporności, dlatego warto suplementować np. większą ilość kwasów omega 3. W ułożeniu indywidualnej diety może pomóc psi dietetyk. Jeśli mamy do czynienia z psem z nadwagą lub otyłością, zwłaszcza starszemu psiakowi będzie trudniej się poruszać, dlatego należy zadbać o odpowiednią sylwetką pupila już wcześniej.
Jako troskliwi opiekunowie psa seniora zadbajmy o to, by w lato pies miał się gdzie schłodzić, a w zimie – ogrzać. Zawsze też powinien mieć dostęp do świeżej wody. Jako psi staruszek powinien mieć zapewniony spokój, komfort i poczucie bezpieczeństwa. Ważne jest, aby unikać sytuacji stresowych.
Pamiętajmy o tym, że starszy pies ma obniżoną odporność i będzie dłużej powracał do zdrowia po wszelkich chorobach. Dlatego w razie zachorowania jak najszybciej należy podjąć leczenie. Należy również wykonywać badania profilaktyczne, w tym badania krwi i moczu, bo to właśnie ich wyniki uprzedzą nas o ewentualnych chorobach, którym szybciej będziemy mogli stawić czoło.
