Zaćma, to obok jaskry jedna z najczęściej występujących chorób oczu u psów.
Zaćma, nazywana też kataraktą, to brak przezroczystości w soczewce oka. Nie należy jej mylić z bielmem u psa, czyli zmętnieniem rogówki. Może być chorobą wrodzoną, dziedziczną u niektórych ras, ale tak jak u ludzi, u psów również występuje zaćma starcza. Jak ją rozpoznać we wczesnym stadium i jak leczyć?
Czym jest zaćma u psa?
Rozpoznaje się kilka rodzajów zaćmy u psa w zależności od czynników, wskutek których choroba powstała.
Zaćma wrodzona pojawia się już w życiu płodowym i pies ma ją od urodzenia. Fakt ten nie musi od razu oznaczać, że jest to schorzenie dziedziczne, jednak dotknięte nim osobniki wyklucza się z hodowli.
Zaćma nabyta może pojawić się wskutek urazu mechanicznego, na przykład pogryzienia przez inne zwierzę, skaleczenia gałęzią czy ukłucia źdźbłem trawy.
Z kolei zaćma cukrzycowa jest następstwem wysokiego stężenia glukozy we krwi u psa chorego na cukrzycę.
Uznaje się też, że zaćma u psów powyżej 6. roku życia jest efektem naturalnych procesów starzenia - jest to tzw. zaćma starcza.
Jakie rasy psów są szczególnie narażone na zaćmę?
U niektórych ras psów zaćma może być chorobą wrodzoną. Dotyczy to:
- sznaucera miniaturowego,
- biszona francuskiego,
- border collie,
- labrador retrievera,
- border terriera,
- buldoga francuskiego,
- sznaucera olbrzymiego,
- terriera tybetańskiego,
- pekińczyka,
- yorkshire terriera.
Zaćma u psa - objawy
Najbardziej charakterystycznym objawem katarakty są zamglone oczy u psa, choć w początkowym stadium te zmiany nie są widoczne gołym okiem. Dlatego ważne jest regularne badanie psich oczu u weterynarza, zwłaszcza jeśli zauważymy jakiekolwiek zmiany w zachowaniu pupila.
Zaćma u psa może dotykać jednego lub oboje oczu i szybciej lub wolniej, ale cały czas postępuje. W pierwszym stadium może obejmować tylko kawałek soczewki, lecz z czasem wypełni ją całą. Pies widzi coraz gorzej, choć na początku może funkcjonować zupełnie normalnie.
Z czasem zwierzę zaczyna wpadać na różne przedmioty, zdarza mu się nie rozpoznawać ludzi, pojawiają się też problemy z utrzymaniem równowagi oraz określeniem odległości i wysokości.
Zaćma u psa - leczenie
Niestety zaćma u psa będzie się sukcesywnie pogłębiać, aż pies całkowicie straci wzrok. Może to nastąpić po kilku miesiącach lub nawet po paru latach od wystąpienia pierwszych objawów. Dlatego, jeśli obserwujesz u swojego pupila problemy ze wzrokiem, pilnie udaj się z nim do lekarza weterynarii.
Na szczęście zaćma u psa dość dobrze poddaje się leczeniu operacyjnemu. Metod zabiegowych jest kilka i są one dopasowywane indywidualnie do danego przypadku.
W tym celu wykonuje się badania wstępne, by ocenić rodzaj schorzenia, jego przyczyny oraz stopień zaawansowania. Szuka się też innych niż zaćma chorób oczu, które mogłyby mieć wpływ na powodzenie zabiegu.
Na czym polega operacja zaćmy u psa?
Jedną z częściej stosowanych metod operacji zaćmy u psa jest fakoemulsyfikacja.
Za pomocą wibracji ultradźwiękowych twarde masy soczewki zmienione chorobowo są rozbijane i zamieniane w emulsję, która następnie jest usuwana pod ciśnieniem. W tak powstałe miejsce zakładana jest sztuczna soczewka. Po prawidłowym założeniu implantu pies może widzieć nawet lepiej niż przed rozwojem choroby.
Po udanym zabiegu pies zazwyczaj bardzo szybko wraca do formy, choć, jeśli choroba była mocno zaawansowana, leczenie zaćmy u psa może nie przywrócić zwierzęciu całkowicie wzroku. Niestety zdarza się również, że operacja się nie uda i czworonóg całkowicie utraci wzrok. Dotyczy to ok. 5% przypadków.
Operacja zaćmy u psa - cena
W przypadku zaćmy u psa koszt operacji jest dość wysoki – cena wynosi od 2000 do nawet 5000 złotych za jedno oko. Takie zabiegi okulistyczne wymagają zaawansowanej aparatury medycznej i specjalistycznego sprzętu, na przykład precyzyjnego mikroskopu, który mają tylko większe (a co za tym idzie często droższe) kliniki weterynaryjne.
Bywa też tak, że zwierzak z jakiegoś powodu (na przykład zaawansowanego wieku) nie może przejść zabiegu. Przeprowadza się go pod pełną narkozą, co może być zbyt obciążające dla starszego czworonoga. Jeśli tak jest, nie załamuj się. Zwierzak będzie radził sobie za pomocą węchu, słuchu i dotyku. By ułatwić mu życie, nie przestawiaj przedmiotów w domu, a miski pozostaw w jednym miejscu, do którego Twój pupil jest przyzwyczajony.
Staraj się zabierać swojego czworonoga w miejsca, które już zna. Z większą uwagą pilnuj go też podczas spacerów, by się nie zgubił. Zaćma u psa to nie wyrok!
Konsultacja: Lekarz weterynarii Dorota Dołęga-Kozierowska z przychodni DoraVet
