Układ pokarmowy psa przystosowany jest przede wszystkim do trawienia pokarmów mięsnych, choć w odpowiednio zbilansowanej diecie psów nie powinno zabraknąć również owoców i warzyw.
Na pierwszy rzut oka układ pokarmowy psa przypomina ludzki, jednak po bliższym przyjrzeniu się można zauważyć między nimi pewne różnice.
Układ pokarmowy psa - budowa
Przewód pokarmowy psa jest dosyć krótki, a jego gruczoły dodatkowe (np. wątroba i trzustka) dobrze rozwinięte, co cechuje układ pokarmowy mięsożercy. Początkiem przewodu pokarmowego psa jest jama gębowa, w której pokarm jest rozdrabniany, by następnie wpaść poprzez gardło, a następnie przełyk do żołądka zwierzęcia.
Łącząca przełyk i żołądek część nazywana jest wpustem. Żołądek psa jest dość pojemny (od 6 do 8,1 litra, w zależności od rasy), a w dodatku wydziela duże ilości enzymów trawiennych. Po opuszczeniu żołądka pokarm trafia, poprzez leżący po lewej stronie jamy brzusznej odźwiernik, do jelita cienkiego. To właśnie w tym miejscu zachodzi najwięcej procesów trawienia żywności oraz wchłaniania obecnych w niej składników odżywczych.
Jelito cienkie dzieli się na dwunastnicę, do której za pomocą ujścia przewodu trzustkowo–żółciowego doprowadzany jest sok wytwarzany przez trzustkę, jelito czcze (tworzące od 6 do 8 pętli) i jelito biodrowe.
Po przejściu przez wszystkie te trzy części, jedzenie transportowane jest przez zastawkę krętniczo-kątniczą, by następnie trafić do jelita grubego. Ono z kolei podzielone jest na sześć partii: jelito ślepe, okrężnicę wstępującą, okrężnicę poprzeczną, okrężnicę zstępującą, esicę i odbytnicę, nazywaną również jelitem prostym. Ostatnią częścią układu pokarmowego psa jest odbyt.
Ile czasu trwa trawienie u psów?
Trawienie niektórych substancji rozpoczyna się już w pierwszej części układu pokarmowego psa, czyli w jamie gębowej. Ślina tego zwierzęcia zawiera bowiem niewielkie ilości amylazy, czyli substancji rozkładającej skrobię.
Następny etap trawienia następuje już w żołądku czworonoga. Żywność rozkładana jest tu za pomocą enzymów trawiennych, głównie pepsyny odpowiedzialnej za trawienie białek i lipazy pozwalającej rozłożyć tłuszcze (tylko te w formie emulsji), a także soku żołądkowego o odczynie 1–2 pH. Niekiedy w żołądku może zachodzić również trawienie skrobi za pomocą amylazy ślinowej.
Następnie pokarm trafia do dwunastnicy, gdzie oddziałują na niego żółć, sok trzustkowy oraz wydzielina gruczołów jelitowych. Najistotniejszą częścią jelita cienkiego jest jednak jego kolejna partia, czyli jelito czcze. To właśnie w jelicie cienkim odbywa się najważniejsza część trawienia, a także zachodzi intensywne wchłanianie substancji odżywczych przez organizm psa za sprawą licznych kosmków jelitowych obecnych w tej partii układu pokarmowego.
Następnie strawiony w większości pokarm przemieszcza się do jelita biodrowego, gdzie zachodzą ostatnie procesy trawienne. W kolejnej części układu pokarmowego psa, czyli w jelicie grubym, odbywa się końcowy proces formowanie kału, a także wchłaniania soli mineralnych oraz wody z masy pokarmowej. Proces wchłaniania usprawniany jest przez pofałdowana powierzchnię tej partii przewodu pokarmowego oraz obecnym tam kosmkom jelitowym.
Ważna rola wątroby w układzie pokarmowym psa
Ważną rolę w procesie trawienia odgrywa również wątroba psa. Nie tylko wytwarza ona żółć, której nadmiar gromadzony jest a następnie zagęszczany w woreczku żółciowym, a przy tym produkuje i magazynuje znaczną część białek osocza krwi oraz niektóre enzymy, lecz także zatrzymuje niezwykle istotne dla zdrowia psa składniki odżywcze, np. żelazo i niektóre witaminy, w tym A, D, E i B12.
Odpowiada ona również za magazynowanie i przemianę białek, tłuszczów oraz węglowodanów. Kolejnymi z jej funkcji są również unieszkodliwianie niektórych toksyn, przemiana szkodliwego amoniaku w mocznik, przetwarzanie glikogenu w glukozę i glukozy w glikogen w zależności od potrzeb organizmu zwierzęcia oraz zachowanie właściwej temperatury krwi. Dzięki niej możliwe jest również przetransportowanie części szkodliwych substancji do krwi, skąd mogą być sprawnie usunięte.
Ile czasu trwa trawienie pokarmu u psa?
To, ile czasu pies trawi pokarm, zależeć będzie od wielu czynników, jednak można przyjąć, że średni czas tego procesu u czworonoga wynosi od 12 do aż 30 godzin. Znaczenie ma przede wszystkim dieta czworonoga. Dobrym sposobem na przyspieszenie trawienia jest np. podanie psu żywności z dodatkiem celulozy, czyli błonnika, który nie jest trawiony przez układ pokarmowy psa.
Proces trawienia u psów spowalniają natomiast ciężkie pokarmy bogate w tłuszcze. Znaczenie ma również rasa oraz wielkość czworonoga. W zależności od tych czynników masa przewodu pokarmowego może bowiem wynosić od 3 do nawet 9% procent masy zwierzęcia.
Prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego u psa może wspomóc odpowiednio zbilansowana karma. Dlatego warto zadbać o właściwe żywienie czworonoga, aby zapewnić mu zdrowie i dobre samopoczucie. Jeśli mamy wątpliwości, lekarz weterynarii z pewnością pomoże nam skomponować odpowiednią dietę dopasowaną do masy ciała, aktywności i potrzeb naszego pupila.
