Kleszcze to bardzo powszechnie występujące w naturze pasożyty. Stanowią zagrożenia dla zdrowia naszych pupili, ponieważ przenoszą różne choroby.
Czym są kleszcze?
Kleszcze to niewielkich rozmiarów bezkręgowce, które zoolodzy zaliczają do podgromady roztoczy, w obrębie gromady pajęczaków. Oznacza to, a jest pewną ciekawostką, iż kleszcze są dalekimi krewniakami pająków, mino bardzo dużych różnic w budowie ciała i rybie życia.
Kleszcze są również spokrewnione z pospolitymi gatunkami roztoczy, które licznie żyją w domowym kurzu i bywają przyczyną alergii. Spośród wszystkich rzędów roztoczy, kleszcze wyróżniają się lancetowatym narządem, służącym do przebijania skóry zwierząt, zakotwiczania się w niej i wysysania krwi, którą pasożyty te się żywią.
Zoolodzy opisali około 900 różnych gatunków kleszczy. Rozprzestrzenione są niemal na całym świecie – poza najchłodniejszymi rejonami – ale najliczniej występują w krajach tropikalnych i subtropikalnych.
W Polsce żyje blisko 20 gatunków tych pasożytów, z których najczęściej spotykanymi są: kleszcz pastwiskowy, zwany również psim lub pospolitym (Ixodes ricinus), kleszcz łąkowy (Dermacentor reticulatus) oraz Ixodes trianguliceps (nie ma polskiej nazwy).
W jaki sposób kleszcze atakują koty?
Interesującym jest fakt, że stworzenia te są ślepe. Swoje ofiary lokalizują przy pomocy specjalnego organu, zwanego narządem Hallera. Jest on wrażliwy na zapach, ciepło i wilgoć, wydzielane przez zwierzęta stałocieplne.
Zagrażające naszym pupilom gatunki kleszczy są pasożytami okresowymi. To znaczy, że nie przybywają stale na ciele swych żywicieli. W każdym stadium rozwoju – larwy, nimfy i postaci dorosłej – pobierają krew tylko raz, pijąc ją przez kilka dni. Gdy się najedzą, opuszczają ofiarę, by przejść w kolejne stadium rozwoju lub złożyć jaja.
Przed żerowaniem, kleszcze mają kilka milimetrów długości, gdy się najedzą kilkanaście. Zwiększają więc swe rozmiary wielokrotnie.
Jak chronić kota przed kleszczami?
Kleszczy, które atakują nasze domowe zwierzęta, możemy spotkać praktycznie wszędzie. Żyją w lasach, na łąkach i polach oraz w ogrodach. Występują również wśród zieleni miejskiej; w parkach i skwerach osiedlowych.
Powinniśmy też wiedzieć, że pasożyty te nie wspinają na drzewa, jak to niektórzy sądzą.
Kleszcze są więc praktycznie wszechobecne. Do znacznego zwiększenia ich liczebności przyczyniają się krótkie i ciepłe zimy oraz wilgotne lata, jakie od jakiegoś czasu występują w Polsce. Dzięki tym dogodnym warunkom klimatycznych, kleszcze są również aktywne przez większą część roku.
Choroby odkleszczowe u kota
Dlaczego kleszcze są niebezpieczne dla kota? Kleszcze zagrażają naszym mruczącym pupilom w dwojaki sposób. Pierwszym jest oczywiście sam to, że odżywają się ich krwią.
Silna inwazja tych roztoczy może więc skutkować anemią, zwłaszcza u kociąt i osobników osłabionych. Takie przypadku zdarzają się głównie wśród zwierząt wolno żyjących, które nie są otoczone opieką ludzi.
Kleszcze są nosicielami patogenów takich chorób zakaźnych, jak:
- borelioza,
- babeszjoza,
- haemobartonelloza,
- tularemia,
- cytauxzoonosis,
- anaplazmoza
- i erlichioza, które w mniejszym lub większym stopniu zagrażają naszym mruczącym pupilom.
Objawy chorób odkleszczowych
Można spotkać się z opiniami, iż choroby odkleszczowe nie zagrażają kotom w takim stopniu, jak psom. Coraz częściej jednak mówi się o tym, że nie jest to prawdą.
Fakt, że choroby te u kotów rzadziej diagnozowane wynika raczej ze niespecyficznych objawów, jakie towarzyszą zakażeniom u kotów oraz niedostateczną jeszcze wiedzą na temat przebiegu choroby u mruczących czworonogów.
Jeśli zauważysz kleszcze u swojego kota, bądź czujny i starannie obserwuj jego zachowanie. Skonsultuj się z lekarzem weterynarii, jeżeli po ukąszeniu kleszcza zauważysz jakiekolwiek niepokojące objawy, takie jak:
- utrata apetytu,
- gorączka,
- apatia,
- światłowstręt,
- kulawizna,
- osłabienie,
- biegunka,
- wymioty
- czy problemy z poruszaniem.
Gdzie u kota szukać kleszczy?
Kleszcze są tak małe, że łatwo mogą skryć się przed naszym wzrokiem wśród gęstej sierści zwierzaków, szczególnie w przypadku kotów długowłosych. Najlepiej próbować wyczuć pasożyta, przeczesując palcami szatę pupila.
To ich ulubione miejsca, więc tam w pierwszej kolejności szukajmy tych pasożytów.
Jak usunąć kleszcza u kota?
Jeśli już znalazłeś kleszcza na ciele kota, usunięcie go jest stosunkowo łatwe. Możemy zrobić to placami lub przy pomocy jednego ze specjalnych przyrządów, które dostaniemy w sklepach zoologicznych.
Złap kleszcza jak najbliżej skóry, a następnie energicznie wyciągnij ruchem lewoskrętnym.
Kleszcza powinno się wyciągać prostopadle do skóry - wyrywanie pod kątem może się bowiem skończyć urwaniem odwłoka.
Jeśli obawiasz się, że nie poradzisz sobie samodzielnie z tą czynnością lub jeśli głowa kleszcza po usunięciu została w ciele kota, udaj się do weterynarza!
Tego nie rób
Nie smaruj kleszcza alkoholem, masłem czy olejem. W ten sposób odcinamy kleszczowi dopływ powietrza, co doprowadza pasożyta do wymiotów.
Wraz z nimi do naszego organizmu mogą przedostać się drobnoustroje, które zwiększają ryzyko rozwoju chorób odkleszczowych u kota.
Preparaty na kleszcze u kota
Problem w tym, że zanim usuniemy kleszcza, pasożyt może zdążyć wstrzyknąć już patogeny chorób do kociego organizmu - następuje to w ciągu 48 godzin od wbicia się kleszcza w kocie ciało.
Jeśli usunięcie kleszcza nastąpiło później, istnieje ryzyko zakażenia jedną z chorób odkleszczowych. Dlatego lepiej jest zapobiegać inwazji kleszczy u naszych pupili.
Na rynku zoologicznym, w sklepach oraz w gabinetach weterynaryjnych, znajdziemy wiele różnych preparatów przeciw kleszczowych.
Występują w postaci:
- sprejów,
- kropli na kleszcze,
- szamponów
- oraz obroży przeciwkleszczowych.
Cechują się różną skutecznością, dlatego niektórzy sugerują łączenie dwóch różnych środków, np. nasączanych tymi substancjami obroży z kropelkami aplikowanymi na skórę.
Preparatów przeciw kleszczowych dla psów nie wolno stosować u kotów, ponieważ często zawierają permetrynę. Jest to substancja niezwykle zabójcza dla kleszczy, ale niestety jest również trująca dla naszych mruczących pupili.
Objawy zatrucia permetryną u kotów to między innymi drgawki, niekontrolowane ruchy łapami, zaburzenia równowagi, ślinienie oraz wymioty.
Tylko natychmiastowa pomoc lekarza weterynarii może uratować życie zwierzęciu, niestety nie zawsze się to udaje. Zatrucie permetryną może skończyć się śmiercią kota!
Domowe sposoby na kleszcze u kotów
Istnieją też domowe sposoby na zwalczenie kleszczy u domowych pupili. Wśród najczęściej polecanych znajduje się napar z czystka, który wciera się w sierść zwierzęcia.
Czystek to rodzaj zimozielonych krzewów, wykorzystywanych w medycynie naturalnej, gdyż posiada wiele prozdrowotnych właściwości.
Innym, skutecznym podobno, środkiem przeciw kleszczowym jest olej kokosowy. Niektórzy chwalą też sobie:
- ocet jabłkowy,
- ocet spirytusowy,
- ziele mydlnicy lekarskiej
- rozcieńczony olejek z drzewa herbacianego.
Wszystkie te substancje nanosi się na futro kota.
Osobiście nigdy nie sprawdzałem skuteczności tych naturalnych preparatów przeciw kleszczowych dla kotów. Nie mogę więc z czystym sumieniem polecić żadnego z nich!
Kleszcze u kota
