Kotki dojrzewają wcześniej niż kocury. Pierwsza ruja oznacza, że kotka jest płodna i może już zajść w ciążę. Po odchowaniu miotu kotka może mieć kolejną ruję, jeszcze tego samego roku. Jeśli kocięta nie przeżyją – ruja może pojawić się znacznie wcześniej.
Już sama częstotliwość ciąż i liczba kociaków przychodzących na świat każdego roku powinna skłonić każdego opiekuna do kastracji kotki – wyjątkiem są hodowle kotów rasowych, gdzie przepisy dotyczące wieku zajścia w ciążę i liczby miotów mają na względzie zdrowie kotki.
Pierwsza ciąża u kotki – kiedy może wystąpić?
Kotka może zajść w ciążę przy pierwszej rui, która pojawia się, gdy kotka osiąga dojrzałość płciową. Najczęściej następuje to między 6. a 8. miesiącem życia, ale zdarzają się zarówno ruje wcześniejsze (nawet w 4. miesiącu życia), jak i późniejsze (zwłaszcza u kotów należących do ras później dojrzewających, jak maine coon, kot brytyjski itd.).
Pamiętajmy, że dojrzałość płciowa kotki nie oznacza osiągnięcia dojrzałości fizycznej. Dojrzałość fizyczna, czyli zakończenie okresu wzrostu, następuje zwykle po ukończeniu przez kotkę pierwszego roku życia.
Dojrzałość psychiczna to kwestia jeszcze dłuższa – za dojrzałą psychicznie można uznać kotkę około dwuletnią. Młodsze kotki, a już zwłaszcza parumiesięczne, nie powinny zachodzić w ciążę. U kotek niedojrzałych fizycznie istnieje większe ryzyko komplikacji okołoporodowych. Ponadto niedojrzała psychicznie kotka może nie do końca wiedzieć, jak zająć się miotem.
A w jakim okresie roku można spodziewać się pierwszej rui u kotki?
Jeśli kotka wolno żyjąca lub spędzająca dużą część dnia na zewnątrz osiągnęła dojrzałość, może dostać rui wiosną (luty, marzec, kwiecień), gdy dni stają się dłuższe, produkcja melatoniny w organizmie jest niższa i wyczulony na zmiany sezonowe (zwłaszcza ilość światła) organizm „wie”, że może rozpocząć sezon godowy. Dlatego ruję u kotki nazywa się również marcowaniem.
Najpóźniejsze ruje mogą wystąpić w październiku, ale tych późnych jest mniej niż wiosennych.
W przypadku kotki pozostającej w domu ruja może pojawić się w każdym momencie. Światło elektryczne „oszukuje” organizm kotki, który traci sezonową zależność i uznaje, że dzień jest tak samo długi cały czas.
Ile razy w roku kotka może zajść w ciążę?
Ruja trwa średnio 5–7 dni. W przypadku kotek przebywających na zewnątrz zwykle kończy się kryciem, często przez kilku partnerów. Jeżeli kotka mimo to nie zajdzie w ciążę, bywa, że dochodzi do ciąży urojonej (co naturalnie hamuje kolejną ruję). Jeżeli ruja nie zakończy się kryciem i zapłodnieniem, może powtórzyć się w ciągu kolejnych 21 dni.
Ciąża u kotki trwa średnio 62–63 dni. Teoretycznie w 6 tygodni po porodzie kotka jest już gotowa na kolejne zapłodnienie, choć jeśli odchowuje miot, zwykle nie zachodzi w ciążę zanim kociaki nie osiągną podstawowej samodzielności. Można mimo to założyć, że w ciągu roku jedna kotka może wydać na świat nawet 3 mioty.
Niewykastrowane kotki domowe mogą mieć dłuższą ruję, a w związku z niedopuszczaniem przez opiekuna do kontaktu z samcami kolejne ruje mogą powtarzać się w dość krótkich odstępach czasu. Kotka może wreszcie wejść nawet w stan rui permanentnej, która stanowi ogromne obciążenie fizyczne i psychiczne dla zwierzęcia.
Zdarzają się ponadto ruje „ciche” (i tak właśnie może wyglądać pierwsza ruja u młodej kotki). Kotka jest wówczas gotowa do rozrodu, ale nie prezentuje fizycznych objawów rui. Może to pociągnąć za sobą poważne skutki – jeśli kotka wychodzi, może wrócić z niechcianą ciążą.
Jeśli pozostaje tylko w domu – może odczuć wszystkie negatywne skutki kolejnych cykli godowych, jest też narażona na rozwój chorób narządów płciowych.
Kiedy najlepiej wykastrować kotkę?
Im wcześniej, tym lepiej! Między bajki należy włożyć poglądy, jakoby kotka powinna odchować jeden miot. Nie warto również czekać do pierwszej rui (zwłaszcza, jeśli mielibyśmy ją przeoczyć…).
Lekarze zalecają obecnie wykonanie zabiegu kastracji po zakończeniu serii koniecznych szczepień u młodej kotki, czyli po 3. miesiącu życia, a przed ukończeniem 5. miesiąca. Kastracje pediatryczne mają same zalety:
- U kotki nie dojdzie nawet do pierwszej rui, co nie tylko całkowicie eliminuje ryzyko ciąży, ale także ropomacicza czy nowotworu listwy mlecznej.
- Zabieg jest technicznie prostszy i szybszy do wykonania dla lekarza, co wiąże się m.in. z krótszym czasem trwania znieczulenia ogólnego.
- Ryzyko powikłań pooperacyjnych jest mniejsze niż przy kastracji dojrzałych zwierząt (również dzięki wspomnianemu skróceniu czasu przebywania kota w narkozie).
- Młody kot szybciej wybudza się z narkozy.
- Rana pooperacyjna goi się szybciej niż u dorosłych zwierząt – kotka prędko dochodzi do siebie.
- Kastracja to najlepsza metoda zapobiegania bezdomności wśród kotów. Kastrując jedną kotkę, ratujesz od cierpienia mnóstwo kocich żyć – nie tylko tych, które narodziłyby się w przypadku ciąży Twojej kotki, ale i tych, które już przyszły na świat i będą miały szansę na dom dzięki mniejszej liczbie zwierząt przebywających w schroniskach.
Kastracja to także wyraz troski o zdrowie kotki – zabieg nie dopuści do wyczerpujących ruj, do częstych ciąż i porodów, a także do chorób stanowiących zagrożenie dla życia kotki.
Ciąża u kota
