Czy koty są inteligentne?
Koty są inteligentne – żaden kociarz w to nie wątpi. A jakie zdanie na ten temat mają naukowcy? Ogólnie mówiąc potwierdzają opinię miłośników kotów, choć przeprowadzane na świecie testy dają bardzo niejednoznaczne wyniki. Dlaczego tak się dzieje?
Dlatego, że wyniki te uzależnione są w dużym stopniu od rodzaju testu i przyjętych kryteriów. Jeśli na przykład weźmiemy na tapet umiejętności współpracy z osobnikami własnego gatunku, z przedstawicielami innych gatunków zwierząt lub z człowiekiem, kocia inteligencja nie wydaje się zbyt wysoka.
W tego typu testach psy wypadają znacznie lepiej! Czy to oznacza, iż nasi szczekający pupile cechują się większą inteligencją od tych mruczących? Wielu miłośników psów i zarazem przeciwników kotów, tak właśnie uważa. Problem tylko w tym, że kot nie jest gatunkiem społecznym. Natura nie wyposażyła futrzaków w takie umiejętności społeczne, jakie przejawiają psy, ponieważ nie były im one potrzebne!
Ewolucja obydwu gatunków naszych czworonożnych pupili przebiegała w odmiennych kierunkach. Żbik afrykański (Felis silvestris lybica), który jest przodkiem kota domowego żyje samotnie i poluje samotnie, podczas gdy wilk szary (Canis lupus), będący najbardziej prawdopodobnym antenatem psa domowego żyje i poluje w sforach. I właśnie w tym tkwi źródło umiejętności społecznych lub ich braku.
Owszem dobór hodowlany i tysiące lat życia z ludźmi uczyniły koty nieco bardziej społecznymi od ich dzikich przodków, ale nie nauczyły ich umiejętności współpracy z innymi. Czy mogłoby być inaczej, skoro od swoich kotów człowiek wymagał tylko, by trzymały się obejścia, polowały na szkodniki, ale nie zabijały drobnych zwierząt gospodarczych? W przeciwieństwie do psów, które w wielu przypadkach musiały jak najściślej współpracować ze swoimi właścicielami, pomagając im w polowaniu, pilnując obejścia lub strzegąc stad owiec i bydła.
Zupełnie inaczej koty wypadają w testach, w których trzeba się wykazać kreatywnością i samodzielnością. Futrzaki znacznie lepiej sobie w nich radzą niż przedstawiciele większości psich ras. I znów jest to konsekwencją tego, co powiedzieliśmy sobie powyżej: ewolucji i doboru hodowlanego.
Będąc samotnikami dzicy przodkowie naszych mruczących podopiecznych nie mogą liczyć na pomoc innych członków swojego gatunku. Ich potomkowie, koty domowe, choć tak długo żyją u boku człowieka, w większości przypadków również musieli i muszą dawać sobie radę samodzielnie.
Koty potrafią się uczyć. Potrafią też wykorzystywać w praktyce zdobytą wiedzę w różnych sytuacjach, nawet nietypowych oraz rozwiązywać problemy, z którymi się spotykają. Nasze futrzaki są ponadto bardzo spostrzegawcze i – co może zaskakiwać, jeśli weźmie się pod uwagę fakt, że nie są gatunkiem społecznym – posiadają zdolność uczenia się przez naśladownictwo. Dlatego zwierzaki tak szybko orientują się, w jaki sposób otworzyć drzwi od pokoju lub dostać się do szafki z karmą.
Wszystkie wymienione powyżej cechy uważa się za wyznacznik inteligencji. Dowodzą więc zdolności umysłowych naszych mruczących pupili.
Które rasy kotów są najbardziej inteligentne?
Istnieją dowody na to, że psia inteligencja wiąże się z przynależności do konkretnej rasy. Innymi słowy jedne psie rasy są mądrzejsze od innych. Czy tak samo jest w przypadku mruczących czworonogów? Czy przedstawiciele różnych kocich ras różnią się między sobą inteligencją?
Nie da się udzielić jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Tworzone rankingi najbardziej inteligentnych ras kotów w dużej mierze są subiektywne. Bardziej obiektywna lista wymaga więcej dokładnych badań porównawczych. Dlatego proszę nie traktować poniższej listy jako stuprocentowo zgodnego z rzeczywistością.
Pięć najmądrzejszych koci ras:
- Koty bengalskie – Rasa, która powstała wskutek krzyżowania dzikiego kota bengalskiego oraz kota domowego. Futrzaki te są bardzo sprytne i wydają się dużo bardziej samodzielne od przeciętnego mruczka. Ich samodzielność i niezależność to niewątpliwie efekt działania genów dzikiego przodka.
- Koty abisyńskie i koty somalijskie – dwie siostrzane rasy (czyli bardzo bliskie spokrewnione ze sobą), które swymi korzeniami sięgać mogą Egiptu z czasów, gdy krajem tym rządzili Faraonowie. Przedstawiciele tych ras znane są ze swej niezależności i kreatywności w działaniu.
- Koty syjamskie i ich bliscy krewniacy: koty, balijskie, koty orientalne krótkowłose oraz koty orientalne długowłose (dawnej zwane jawajskimi). Przedstawiciele tych kocich ras cechują się ogromnym temperamentem. Potrafią też bardzo silnie przywiązywać się do swoich opiekunów i szukać kontaktu z nimi.
- Koty rosyjskie niebieskie – rasa, której odlegli przodkowie wywodzą się z mroźnych rejonów północnej Rosji. Z pewnością życie w trudnych warunkach zmuszą zwierzę do kreatywności (to samo zresztą dotyczy innych naturalnych ras, takich jak chociażby koty syberyjskie czy norweskie leśne). Koty rosyjskie kochają ludzi i zawsze starają się być blisko swojego opiekuna.
- Koty tureckie vany – Rasa ta wywodzi się z Bliskiego Wschodu, z rejonów jeziora Van, położonego na terenie wschodniej Turcji. Jej przedstawiciele to zwierzęta o ogromnym temperamencie, skore do zabawy, nawet typowo psie, jak aportowanie. Co ciekawe koty te lubią kąpiele i świetnie pływają. ich wysoką inteligencję z pewnością ukształtowały trudne warunki środowiska, w których rasa ta się rozwijała. (Ogólnie można chyba domniemywać dużej inteligencji ras naturalnych, czyli takich, które głównie powstały w wyniki działania środowiska, a nie zabiegów hodowlanych, np. kotów europejskich, kotów brytyjskich, czy chartreux.)
