Chodský pes nazywany jest w Polsce także owczarkiem czeskim lub psem chodzkim. Nazwa rasy psa pochodzi od Chodska (obszaru w zachodniej części Czech) oraz od zamieszkującego go ludu Chodów, o czym szerzej poniżej.
Chodský pes – historia rasy
Historia rasy jest długa, bowiem znana była ona już co najmniej od czasów średniowiecznych.
Nie ma pewności, gdzie powstała, ale pierwsze wzmianki na temat jej hodowli związane są z wyżej wspomnianym rejonem chodzkim i ludem Chodów. Był to lud wolnych ludzi, którego rolą było strzeżenie zachodniej części państwa na granicy z Bawarią. W zadaniu tym wspierał ich pies wyglądem przypominający wilka, a był to prawdopodobnie właśnie chodský pes.
Chodowie za swoją pracę na rzecz kraju już w 1325 roku otrzymali przywileje od Jana Luksemburskiego, króla Czech i Polski. Ponad 200 lat później, w 1576 roku, ówczesny cesarz rzymski, król Czech, Węgier i Chorwacji Rudolf II Habsburg nadał ludowi kolejne przywileje, w tym m.in. prawo do hodowli wytrzymałych, odważnych psów średniej wielkości.
W późniejszym czasie, gdy na obszarze Chodska zaczęto zajmować się hodowlą owiec, owczarek czeski zaczął pełnić rolę psa pasterskiego, w której sprawdził się równie wspaniale. Ponadto wykorzystywano go do stróżowania i ochrony domostwa.
W XVIII wieku rasa niemal wyginęła. Zaczęto ją odtwarzać końcem XIX wieku na bazie zachowanych wizerunków. W prace te zaangażowany był m.in. czeski kynolog Jan Findejs. Zakończenie odtwarzania rasy i jej zatwierdzenie ogłoszono dopiero w 1985 roku, a pierwsza wystawa owczarka czeskiego odbywał się 4 lata później.
Chodský pes nie jest popularny poza granicami Czech. Rasa przez długi czas nie była uznana przez FCI (Międzynarodową Federację Kynologiczną). Obecny wzorzec pochodzi dopiero z 2019 roku.
Chodský pes – wygląd
Owczarek czeski jest psem średniej wielkości. Dorosłe psy osiągają przeciętnie od 52 do 55 cm wysokości w kłębie, ważą od 19 do 24 kg. Suki są zazwyczaj nieco mniejsze i lżejsze. Mierzą od 49 do 52 cm, a ich waga waha się pomiędzy 17 a 24 kg.
Chodský pes jest czworonogiem o prostokątnej, harmonijnej budowie. Porusza się niezwykle swobodnie, lekko i elegancko.
Odznacza się wysoko osadzonymi, krótkimi, stojącymi uszami i długą szyją. Jego kufa jest krótsza od czaszki, stop jest dobrze zaznaczony. Średniej wielkości oczy mają migdałowaty kształt i brązową barwę, są osadzone nieco skośnie, mają żywy, przyjazny wyraz.
Wielkość głowy jest proporcjonalna do tułowia, ma ona szlachetny wyraz. Nie może wydawać się zbyt ciężka ani za delikatna. Naturalnie noszony ogon jest lekko wygięty. Podczas ruchu i pobudzenia uniesiony do poziomu grzbietu. Porasta go długi, gęsty włos, który tworzy pióro.
Z uwagi na swój charakterystyczny wygląd chodský pes bywa mylony z owczarkiem staroniemieckim.
Szata i umaszczenie
Jedyne dopuszczalne umaszczenie owczarka czeskiego to umaszczenie czarne, czarne z rdzawym nalotem, czarne podpalane. Wszelkie inne są nieakceptowane. Jako wada traktowane jest m.in. wyblakłe podpalanie oraz nadmiar podpalania. Dopuszczalne jest białe znaczenie na piersi, ale nie może ono przekraczać szerokości 3 cm.
Szata tego intrygującego owczarka jest długa (od 5 do 12 cm), niezwykle gęsta i lśniąca. Wierzchnia warstwa jest nieco twarda, natomiast obfity podszerstek jest miękki i krótki. Szata powinna być prosta albo delikatnie falista. Sierść kędzierzawa uznawana jest za dużą wadę.
Chodský pes – charakter
Chodský pes to czworonóg o wyjątkowym charakterze. Jest niezwykle oddany najbliższym, szybko przywiązuje się do swojej rodziny. Odznacza się łagodnością, zrównoważonym usposobieniem, siłą spokoju.
To także wspaniały pies stróżujący – bardzo wytrwały, odważny, czujny, reagujący szybko, ale nie porywczo ani agresywnie. Chętnie współpracuje z człowiekiem, szkolenie go jest przyjemnością.
Pies dla początkujących czy zaawansowanych?
Owczarek czeski może sprawdzić się jako pupil dla osób początkujących. Niemniej każdy, kto pragnie posiadać psa, powinien zyskać niezbędną wiedzę na temat wybranej rasy, a także potrzeb i wymagań psów w ogóle.
Pupil dla domatora czy sportowca?
Pies ten świetnie przystosowuje się do sytuacji i trybu życia opiekunów. Trzeba jednak mieć świadomość tego, że choć w domu potrafi zachować spokój, jest tak naprawdę czworonogiem energicznym, pracującym, który potrzebuje sporej dawki aktywności fizycznej każdego dnia. Równie istotna jest praca umysłowa z podopiecznym, która pozwoli mu spożytkować energię i rozładować stres. Jeśli tego wszystkiego zabraknie, wkradnie się nuda i frustracja, pies może zacząć przejawiać zachowania niepożądane.
Pies dla rodziny z dziećmi?
Chodský pes to dobry kandydat na towarzysza rodziny z dziećmi, ale trzeba przygotować zarówno dom, jak i jego najmłodszych mieszkańców na przybycie czworonożnego lokatora. Dzieci nigdy nie powinny pozostawać z psem bez nadzoru osób dorosłych. Konsekwentnie należy uczyć pociechy, jak postępować z czworonogiem – przede wszystkim z szacunkiem, ostrożnie, delikatnie, pozostawiając mu przestrzeń i zapewniając poczucie bezpieczeństwa.
Zdrowie i długość życia owczarka czeskiego
Pies chodzki cechuje się długowiecznością – żyje przeciętnie 12-14 lat. Jest przy tym zwierzęciem naprawdę zdrowym, wytrzymałym, odpornym na trudne warunki i wolnym od poważnych schorzeń na tle genetycznym.
Oczywiście nie oznacza to, że nie może zachorować. Dlatego istotna jest regularna kontrola weterynaryjna. Należy zadbać także o zbilansowaną dietę i regularną aktywność fizyczną, które pozwolą pupilowi pozostać w formie przez długi czas.
Pielęgnacja
Pielęgnacja owczarka czeskiego nie jest trudna, ale bywa czasochłonna – szczególnie w okresie linienia, gdy długa, gęsta szata wymaga codziennego szczotkowania. Kąpiel powinna być przeprowadzana w razie konieczności, wyłącznie przy użyciu środków kosmetycznych dedykowanych psom. Regularnie należy sprawdzać stan oczu, uszu i pazurów.
Chodský pes – hodowla i cena
Poza granicami Czech istnieje niewiele hodowli owczarka czeskiego. W Polsce zaczynają się one pojawiać stopniowo.
Chcąc kupić tę rasę, warto zastanowić się nad ewentualną wycieczką do Republiki Czeskiej, do renomowanej hodowli, która działa długi czas i ma na swoim koncie liczne sukcesy hodowlane.
Podsumowanie
Owczarek czeski to bez wątpienia wspaniały czworonóg. Swym wyglądem nieco przypomina owczarka niemieckiego, jednak zdecydowanie różni się od niego charakterem. Jest znacznie bardziej spokojnym i wyważonym psem. To dobry towarzysz dla aktywnych rodzin z dziećmi i najlepszy przyjaciel, który jest niezwykle oddany swoim bliskim!
