Dyskopatia należy do jednych z najczęściej występujących chorób układu szkieletowego u psów. Choć dotyka zwierzęta w różnym wieku, to brak odpowiedniej dawki ruchu i skłonność do otyłości mogą znacznie przyczynić się do jej wystąpienia. W przebiegu choroby istotne jest wczesne rozpoznanie objawów oraz szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia postępowania. Pozwoli to na zahamowanie dalszego rozwoju dyskopatii u psa i zapewni mu możliwie dobre rokowania.
Czym jest dyskopatia u psa?
Dyskopatia u psa jest chorobą kręgosłupa, która pojawia się w wyniku wypadnięcia, przesunięcia lub degeneracji tarczek międzykręgowych, będących konsekwencją ich zwyrodnienia oraz nacisku na rdzeń kręgowy i jego korzenie, która pojawia się w wyniku wypadnięcia, przesunięcia lub zwapnienia dysków międzykręgowych. W konsekwencji może to doprowadzić do ucisku na rdzeń kręgowy i na nerwy bezpośrednio wychodzące z rdzenia.
Charakter i stopień rozwoju zmian powstających na skutek tego nacisku w dużym stopniu zależeć będzie od tempa narastania ucisku. Zwyrodnienie kręgosłupa u psa daje objawy neurologiczne i może prowadzić nawet do częściowego lub całkowitego paraliżu.
Za prawdopodobną przyczynę choroby uważa się naturalny proces starzenia się dysków i ich stopniowe uszkadzanie. Choć dyskopatia może pojawić się u każdego psa, bez względu na wiek i płeć, to szczególne predyspozycje do jej występowania wykazują małe psy i rasy chondrodystroficzne (
beagle, buldogi, jamniki, pekińczyki i corgi). Uraz kręgosłupa u psa jest także powszechny u psów otyłych i w podeszłym wieku.
Jakie są objawy dyskopatii u psa?
Shuttertsock
Objawy dyskopatii u psa mogą być zróżnicowane i zależeć będą od miejsca, w którym doszło do uszkodzenia. Nie zawsze pełne symptomy występować będą od razu – niekiedy możemy zaobserwować jedynie lekkie potykanie się, utykanie, trudności w utrzymaniu równowagi, problemy z chodzeniem, a dopiero w późniejszym stadium choroby sztywność kończyn i ich postępujący paraliż. Niekiedy objawy kliniczne zwyrodnienia kręgosłupa dyskopatii u psa rozwijają się bardzo powoli i nie dają wyraźnych objawów przez wiele dni. W innych przypadkach intensywny stopień ucisku na rdzeń kręgowy sprawia, że symptomy nasilają się z godziny na godzinę.
Gdy zmiany zwyrodnieniowe następują w odcinku szyjnym, u psa możemy zaobserwować:
- sztywność karku;
- przykurcz mięśni karku i szyi;
- nisko opuszczoną głowę;
- kulawiznę kończyn piersiowych;
- osowiałość, senność;
- brak apetytu i niechęć do spożywania płynów.
W przypadku uszkodzeń w odcinku piersiowo-lędźwiowym, u zwierzęcia widoczne będą:
- ból przy załatwianiu potrzeb fizjologicznych;
- niechęć do ruchu, chodzenia po schodach czy zabawy;
- bolesność podczas dotykania tego odcinka, która objawiać się będzie skomleniem;
- podkulony ogon;
- niechęć do brania na ręce;
- osowiałość;
- brak apetytu.
Niekiedy może pojawić się także niedowład, paraliż lub zupełne porażenie kończyn miedniczych. W takich sytuacjach pies, ze względu na brak czucia, nie będzie odczuwał bólu w kończynach, jednakże nie będzie mógł nimi poruszać. Dodatkowo mogą u niego pojawić się problemy z załatwianiem się. Choć w większości przypadków porażenia rdzenia kręgowego występują obustronnie, objawy mogą występować także niesymetrycznie i być bardziej wyraźne w jednej kończynie. W zależności od miejsca uszkodzenia u psa może być widoczne porażenie nawet czterech kończyn lub jedynie kończyn miedniczych.
Nie zapominajmy, że dyskopatia u psa jest schorzeniem wywołującym silne dolegliwości bólowe, dlatego im szybciej zareagujemy na niepokojące objawy i udamy się do lekarza weterynarii, który zbada przyczynę dolegliwości i wskaże odpowiedni kierunek leczenia, tym większa szansa na wdrożenie leczenia we wczesnym rozwoju choroby i oszczędzenia zwierzęciu cierpień. W przypadku zauważenia więc jakichkolwiek niepokojących objawów należy jak najszybciej udać się do lekarza weterynarii, który zbada przyczynę dolegliwości i wskaże odpowiedni kierunek leczenia.
Diagnostyka dyskopatii u psa
W celu stwierdzenia dyskopatii u psa lekarz weterynarii wykona badanie neurologiczne, które umożliwi dokładne wskazanie lokalizacji zmian, które nastąpiły w obrębie rdzenia kręgowego. Następnie przeprowadzone zostaną badania obrazowe – RTG kręgosłupa, najlepiej z kontrastem przygotowującym do mielografii. Z racji jednak tego, że mielografia, wykonywana w znieczuleniu ogólnym, jest zazwyczaj obarczona dużym ryzykiem, coraz częściej odchodzi się od jej wykonywania w imię badań MRI czy CT. Mielografia jest bowiem najbardziej dostępnym z badań w diagnostyce chorób rdzenia kręgowego u psów Wykonuje się je w znieczuleniu ogólnym.
Wśród innych metod diagnostycznych można wymienić rezonans magnetyczny oraz tomografię komputerową, które potwierdzą lub wykluczą domniemaną diagnozę.
Jak wygląda leczenie dyskopatii u psa?
W przypadku potwierdzenia choroby kręgosłupa u psa, konieczne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia. Zasadniczo wyróżnia się dwa rodzaje leczenia dyskopatii: leczenie nieoperacyjne (zachowawcze) oraz leczenie operacyjne. Bez względu na wybór metody leczenia kluczowa jest tutaj cierpliwość właściciela i stała opieka nad chorującym zwierzęciem. Choroba kręgosłupa u psa jest bowiem dolegliwością o charakterze długotrwałym, co wiąże się z dużą ilością nakładu czasu oraz środków finansowych. Kluczowe jest zapewnienie zwierzęciu odpowiedniego wsparcia i poczucia bezpieczeństwa w tym trudnym dla niego czasie.
Leczenie zachowawcze
Podstawą leczenia zachowawczego jest ograniczenie ruchu zwierzęcia na czas przynajmniej miesiąca. Najlepiej, aby pies znajdował się w małej klatce, aby skutecznie uniemożliwić mu poruszanie się. Metoda ta sprawdzi się jednak głównie w przypadku mniejszych psów, które na co dzień wykazują się duża aktywnością. Przez cały czas trwania zwierzę będzie przyjmować zalecone przez lekarza weterynarii leki przeciwzapalne (przeciwbólowe) lub leki sterydowe – te jednak są znacznym obarczeniem dla organizmu psa i mogą spowodować potencjalne skutki uboczne. Wspomagająco lekarze weterynarii zalecają przyjmowanie witaminy E i C, które spowolnią procesy degeneracyjne w rdzeniu kręgowym zwierzęcia.
Operacja dyskopatii u psa
Zabieg operacyjny jest metodą leczenia, która wykorzystywana jest głównie w cięższych przypadkach. Operacja kręgosłupa, wynikająca z dyskopatii u psa, może być przeprowadzona tylko u zwierząt kwalifikujących się do zabiegu i nieobciążonych współistniejącymi chorobami. Właściciel powinien mieć świadomość, że zabieg ma charakter niezwykle inwazyjny i zawsze obarczony jest ryzykiem powikłań. Im szybciej jednak podjęta zostanie decyzja o zabiegu, tym większa szansa na szybszy powrót zwierzęcia do sprawności.
Zabieg dyskopatii u psa polega na usunięciu wypadniętego jądra miażdżystego, po wcześniejszym usunięciu wyrostków i dekompresji rdzenia kręgowego. Uszkodzone jądro miażdżyste, będące częścią kręgosłupa, w świetle którego leży rdzeń kręgowy, ulega bardzo powolnej regeneracji – proces ten może trwać nawet 6 miesięcy. Po zabiegu operacyjnym rozpoczyna się długotrwała rekonwalescencja, której powinna później towarzyszyć także rehabilitacja zwierzęcia.
Konsultacja: lekarz weterynarii Franek Paśko