Tricolorki – czyli koty szylkretowe z białym – to zwierzęta o dość rzadko spotykanym umaszczeniu, w niektórych krajach uznawanym za przynoszące szczęście.
Najpopularniejsza odmiana barwna japońskiego kota zapraszającego – Maneki-neko, wzorowanego na rasie japoński bobtail, to właśnie szylkret z białym, czyli mi-ke.
Jak wygląda kot tricolor?
Tricolor, kot szylkretowy z białym, calico – wszystkie te określenia dotyczą jednej odmiany barwnej kota, mylonej często z kotem o umaszczeniu szylkretowym. Kot szylkretowy ma ubarwienie czarno-rude (bądź jeden z rozjaśnionych wariantów, np. niebiesko-kremowy).
Tzw. tricolor natomiast to umaszczenie szylkretowe z białym, gdzie wyraźnie rozgraniczonym czarnym i rudym łatom towarzyszą białe partie futerka – czyli z genetycznego punktu widzenia takie, w których po prostu nie ma barwnika.
Ilość koloru białego u kota szylkretowego z białym może być różna – podobnie jak w przypadku innych kotów łaciatych, tak i wśród tricolorów spotykamy zarówno koty o umaszczeniu van czy arlekin, u których dominuje biel, jak i osobniki, u których białe łaty są jedynie domieszką do tych kolorowych.
Czy tricolorka jest dwukolorowa? Szylkret z białym genetycznie
Kot szylkretowy z białym jest rzadko spotykany, nawet w porównaniu do kotów szylkretowych bez domieszki bieli.
Stąd bierze się jego niezwykłość i atrakcyjność – choć wynika ona zapewne i z faktu, że kontrastujące łaty w trzech kolorach mogą rozkładać się na okrywie włosowej rozmaicie i tworzyć wiele wariantów. Każdy osobnik wygląda inaczej ze swym unikalnym układem łat!
Tak samo jak w przypadku umaszczenia szylkretowego, szylkret z białym to ubarwienie zarezerwowane niemal wyłącznie dla kocich dam, ponieważ geny odpowiedzialne za kolor futra u kotów (czyli za produkcję barwnika) znajdują się na chromosomach płciowych.
Aby kot mógł mieć umaszczenie szylkretowe, muszą o u niego wystąpić równocześnie dwa allele – orange odpowiadający za wystąpienie koloru rudego i non-orange odpowiedzialny za jego brak. A ponieważ geny mogą znaleźć się tylko na chromosomie X, potrzebne są dwa chromosomy X, aby umaszczenie szylkretowe mogło wystąpić.
Jest to więc możliwe u kotek (genotyp XX)… albo u kocurków z dodatkowym chromosomem X (XXY) będącym wynikiem mutacji. Tak powstaje kolor szylkretowy, natomiast żeby powstał szylkret z białym – musi pojawić się dodatkowo allel odpowiadający za umaszczenie łaciate.
Obecność genu łaciatości sprawia, że koty szylkretowe z białym zaliczamy właśnie do odmian łaciatych, tak jak wszystkie koty dwubarwne. Z genetycznego punktu widzenia bowiem szylkret to… jeden kolor, jedna forma umaszczenia, za którą odpowiada jeden gen, chociaż w dwóch wariantach.
Dodatek bieli jest warunkowany tak samo jak u kotów czarno-białych czy rudo-białych.
Różnorodne nazewnictwo kotów tricolor
Nazewnictwo kotów tricolor jest na tyle różnorodne, że wprowadziło trochę zamętu, zwłaszcza że poszczególni autorzy książek czy artykułów mają swoje preferowane nazwy.
- Umaszczenie szylkretowe z białym to poprawna polska nazwa. W ten sposób oznacza się odmianę barwną oficjalnie, np. na wystawach kotów rasowych. Nazwa ta pochodzi od rudo-czarnego ubarwienia pancerzy żółwi szylkretowych.
- Tricolor to pochodzące z języka angielskiego określenie potoczne, oznaczające kota trójkolorowego. Niekiedy możemy spotkać nawet formę „trikolor”.
- Calico z kolei to nazwa amerykańska i spotkamy ją często na stronach anglojęzycznych oraz w książkach amerykańskich autorów. Często ta forma pozostaje niezmieniona w przekładzie na język polski.
„Calico” to słowo oznaczające perkal, czyli rodzaj tkaniny, często bogato barwionej, używanej m.in. do wyrobu pościeli. Ktoś kiedyś skojarzył niezwykłe umaszczenie kotów szylkretowych z białym z tym materiałem… i tak pozostało.
Warianty szylkretu z białym
Klasyczne umaszczenie calico to kolory czarny i rudy połączone z bielą. Nie jest to natomiast jedyny wariant kolorystyczny tej formy umaszczenia. Podobnie jak w przypadku kotek szylkretowych, damy calico także mogą zaprezentować się w szacie nieco rozjaśnionej obecnością kolejnych genów.
Jeśli rozjaśnimy u kota kolor czarny, otrzymamy eleganckie, niebieskie futerko. Mocno rozjaśniony kolor rudy ukazuje się natomiast jako delikatna kremowa barwa. Odmianą, którą Amerykanie nazywają diluted calico (rozwodnione calico), jest więc umaszczenie niebiesko-kremowe.
Kotki niebiesko-kremowe z białym prezentują się bardzo elegancko. Ich łaty tworzą mniej wyrazisty, łagodniejszy kontrast niż u klasycznych szylkretowych z białym.
Oprócz wariantu niebiesko-kremowego calico może występować także w formie czekoladowoszylkretowej z białym (łaty czekoladowe, rude i białe) oraz liliowoszylkretowej z białym (łaty liliowe, kremowe i białe).
Szczęśliwa tricolorka?
Niezwykłość umaszczenia calico sprawia, że w niektórych krajach kotki szylkretowe z białym uważane są za przynoszące szczęście. Japonia jest szczególnie znana z umiłowania do szylkretek, ale taki przesąd popularny jest także w Stanach Zjednoczonych. W USA kotki calico czasem nazywane są „pieniężnymi”.
Także w Niemczech kotki szylkretowe z białym określane bywają jako Glückskatze, czyli przynoszące szczęście. W Anglii natomiast za wyjątkowo szczęścionośne uchodzą kocurki calico – oczywiście ze względu na swą ogromną rzadkość.
Przesądy przesądami, ale niewątpliwie każdy z tych kotów potrafi przynieść szczęście swojemu opiekunowi – ponieważ jest to kocia cecha niezależna od umaszczenia!
Rasowe tricolorki – u których ras możemy spotkać umaszczenie calico?
Umaszczenie szylkretowe z białym jest rzadkie i unikalne, natomiast federacje felinologiczne dopuszczają ten typ umaszczenia u wielu ras! Oto lista ras, u których FIFe uznaje odmianę:
calico:
- amerykański curl długowłosy i krótkowłosy,
- Cornish rex,
- Devon rex,
- doński sfinks,
- German rex,
- japoński bobtail,
- kot egzotyczny krótkowłosy,
- kot europejski krótkowłosy,
- kot brytyjski krótkowłosy i długowłosy,
- kot norweski leśny,
- kot orientalny krótkowłosy i długowłosy,
- kot perski,
- kot syberyjski,
- kurylski bobtail krótkowłosy i długowłosy,
- LaPerm długowłosy i krótkowłosy,
- manx i cymric (długowłosa wersja manxa),
- Maine coon,
- peterbald,
- selkirk rex krótkowłosy i długowłosy,
- sfinks kanadyjski,
- turecka angora,
- turecki van.
Ponadto umaszczenie szylkretowe z białym dopuszczalne jest u ras nieuznawanych przez FIFe, natomiast zarejestrowanych w innych federacjach. Do tych ras należą np. kot amerykański krótkowłosy, kot amerykański szorstkowłosy, munchkin czy szkocki fold.
