Niebieskie umaszczenie jest wśród kotów spotykane rzadziej niż czarne, białe czy brązowe pręgowane. Być może ta ekskluzywność wpłynęła na zainteresowanie kotami o niebieskim futerku. N
iebieskie rasy kotów należą do najstarszych na świecie i zawsze zwracały uwagę swym ciekawym wyglądem.
Niebieskie rasy kotów — co to za umaszczenie?
Wyjątkowej urody koty niebieskie zawsze zwracały uwagę swym umaszczeniem – występującym w końcu dość rzadko w porównaniu z podstawowymi kolorami kociego futra.
A tymczasem pod względem genetycznym kolor niebieski to po prostu rozjaśniony kolor czarny, czyli ciemno szary! Które rasy kotów mają takie umaszczenie?
Kot kartuski
Kot kartuski, czyli chartreux, uznawany jest za narodową rasę Francji, choć korzenie kartuzów sięgać mogą bardziej egzotycznych krajów. Co do ich historii sprzed pojawienia się we Francji zdani jesteśmy niestety tylko na legendy i spekulacje.
Popularna wersja historii pochodzenia tych kotów mówi, iż mnisi z zakonu Kartuzów przywieźli do Francji niebieskie koty w czasach wojen krzyżowych, a ojczyzną kotów kartuzkich byłaby Syria czy nawet północna Afryka. Sami Kartuzi twierdzą jednak, że nie trzymali kotów w klasztorach.
Nazwa kota pochodzi być może raczej od rodzaju wełny hiszpańskich owiec, również znanej jako chartreux, a słynącej z miękkości. Sierść kotów kartuskich przypominała taką wełnę.
Niemniej, rasa jest bardzo stara, a pierwsze wzmianki o niebieskich kotach we Francji datowane są na XVI wiek. O rasie wspominali ojciec systematyki Linneusz oraz Buffon, a do najsłynniejszych właścicieli kartuzów należeli gen. Charles de Gaulle, pisarz Charles Baudelaire czy pisarka Colette.
Koty kartuskie mają wyważoną sylwetkę, nieco bardziej przysadzistą niż koty rosyjskie, ale smuklejszą niż brytyjskie. Ich futerko ze srebrnym połyskiem jest zjawiskowe.
Kot rosyjski niebieski
Elegancki, filigranowy, niezwykle przyjacielski, inteligentny, oddany i kochający. A do tego to wyjątkowe, pluszowe, podwójne futerko w kolorze niebieskoszarym ze srebrzystym połyskiem!
Kot rosyjski niebieski prezentuje się arystokratycznie i delikatnie, choć pochodzi najpewniej z Archangielska, miasta położonego tuż przy kole podbiegunowym. Jego podwójna okrywa włosowa pomagała mu wytrzymać surowy klimat okolic tego rosyjskiego portu.
Koty rosyjskie niebieskie oczarowują cały świat od końca XIX wieku, kiedy to zostały „odkryte” przez Brytyjczyków. Zdobyły sławę m.in. jako koty lubiane przez carów, jak i przez brytyjską królową Wiktorię. A oczarowują każdego, kto spojrzy w ich szmaragdowozielone oczy i pozna ich wspaniały charakter.
Kot brytyjski niebieski
Jeśli kot kartuzki to narodowa rasa Francuzów, to kot brytyjski niebieski jest numerem 1 wśród miłośników kotów w Wielkiej Brytanii. Choć większość organizacji felinologicznych uznaje go po prostu za odmianę barwną kota brytyjskiego krótkowłosego, w swej ojczyźnie niebieski brytyjczyk zyskał status odrębnej rasy.
Ta najstarsza brytyjska rasa, i jedna z najstarszych na świecie, wywodzi swe początki od kotów przywiezionych na Wyspy przez starożytnych Rzymian. Dziś te kocie „miśki” o miękkim futerku, przyjaznym usposobieniu i „angielskim” spokoju są wciąż wyjątkowo cenione. A brytyjski kot o niebieskim futerku ze srebrzystym połyskiem to absolutny faworyt wśród tych kocich lordów.
Korat
Kolejna stara i piękna rasa "niebieskich kotów", wywodząca się z dalekiej Tajlandii, gdzie przetrwała praktycznie niezmieniona przez całe stulecia. W klasycznych dziełach tajskich korat odnotowany został jako jedna z ras przynoszących szczęście. Dziś jest to rasa rzadko spotykana, ale posiadająca swych zagorzałych zwolenników. Jest szczególną dumą tajskich hodowców, którzy pilnują, aby zachować klasyczny standard korata.
Korat w przeciwieństwie do kotów rosyjskich czy brytyjskich nie ma gęstego podszerstka, lecz miękką, „jednowarstwową”, przylegającą do ciała okrywę. Niebieski kolor muśnięty srebrem odbija światło tak, że zdaje się tworzyć efekt halo (aureoli).
Każdy korat charakteryzuje się ponadto unikalnym, sercowatym kształtem głowy, na co zwracają szczególną uwagę tajscy hodowcy. I każdy korat musi „legitymować się” rodowodem z drzewem genealogicznym sięgającym kota urodzonego w Tajlandii.
Nebelung
Jeśli wymarzył Ci się kot rosyjski niebieski, ale równocześnie uwielbiasz długowłose mruczki, przyjrzyj się nebelungom. Ta dość nowa rasa posiada miękkie futerko z gęstym podszerstkiem, ubarwienie kota rosyjskiego niebieskiego, elegancką sylwetkę, wspaniały charakter i magnetyzujące spojrzenie zielonych oczu.
Rasa powstała w latach 80. XX w., a jej nazwa oznacza mgłę (niem. „Nebel”), ale nawiązuje równocześnie do średniowiecznego eposu germańskiego „Pieśń o Nibelungach”. Zwłaszcza, że pierwsze kociaki tej rasy, jakie się narodziły, otrzymały imiona Siegfried i Brunhilde…
Kot perski niebieski
Koty perskie występują w ogromnej liczbie odmian barwnych, a do najpopularniejszych należą właśnie persy niebieskie. Głęboki, szaroniebieski kolor ich długiej, delikatnej, niezwykle miękkiej szaty wzbudza zachwyt na wystawach.
Te "niebieskie koty",, jak większość persów, są raczej spokojne, co nie znaczy, że leniwe. Lubią zabawę, cenią kontakt z człowiekiem. Ich piękne futerko wymaga regularnej pielęgnacji.
Kot burmski niebieski
Na deser – kot burmski, który wśród pozostałych niebieskich mruczków wyróżnia się nieco inną genetyką koloru (znaczenia burmskie pojawiają się u kotów na skutek działania jednego z wariantów genu albinizmu – cb) oraz brakiem jednolitości umaszczenia.
Kot burmski to rasa ze znaczeniami, choć znacznie mniej kontrastowymi niż u kotów syjamskich. Niebieska odmiana powinna mieć futerko w kolorze cynowej szarości, znanym jako „antyczne srebro”.
Niebieski koty norweski, syberyjski i maine coon
Niektóre klasyczne rasy kotów występują tylko w kolorze niebieskim, ale warto pamiętać, że jest to także odmiana barwna wielu ras występujących w różnych wersjach kolorystycznych. Podobnie jak niebieskie persy, mamy też niebieskie maine coony, koty norweskie leśne czy syberyjskie.
Niebieskie umaszczenie u kotów nie jest najczęściej spotykane wśród tych naturalnych, dużych ras, natomiast jak najbardziej jest dopuszczalne. Niebieskie koty tych ras prezentują się zjawiskowo!
Oprócz wymienionych tu kotów, niebieskie futerko dumnie prezentują także przedstawiciele ras takich jak:
- kot amerykański krótkowłosy,
- egzotyczny krótkowłosy,
- orientalny krótkowłosy,
- kot jawajski,
- reksy, oraz innych ras, u których dopuszczalne jest jednolite umaszczenie.
W odmianie niebieskiej występują ponadto koty bezwłose – kolor szaroniebieski powinna w tym wypadku mieć ich skóra.
Niebieskie umaszczenie u kotów - skąd się bierze taki kolor sierści?
Aby powstał niebieski kolor futerka, kot musi posiadać w swym genotypie kombinację genu dominującego odpowiadającego za kolor czarny oraz recesywnego genu-„rozjaśniacza”. Kolor czarny należy – obok rudego – do podstawowych barw kociej sierści i jest warunkowany przez gen B odpowiedzialny za produkcję eumelaniny, czyli czarnego barwnika.
Ponieważ kolor czarny jest dominujący, ujawni się w fenotypie (czyli wyglądzie zewnętrznym) zarówno kota posiadającego parę alleli B (BB), jak i u kota heterozygotycznego z jednym tylko allelem B (Bb).
Aby jednak czarne futro uległo rozjaśnieniu, na gen B musi nałożyć się jednak jeszcze ów rozjaśniacz. Gen D kontroluje rozmieszczenie barwnika we włosach. Dominujący allel D warunkuje równomierne rozmieszczenie barwnika i pełną, mocną barwę (czyli np. czarną).
Natomiast recesywny allel d to rozjaśniacz sprawiający, że barwnik we włosie skupia się w maleńkie grudki otoczone obszarem bez pigmentu. Ponieważ pigment rozłożony jest nierównomiernie, całość inaczej odbija światło i daje wrażenie znacznie jaśniejszego koloru – niebieskiego. Ale taka barwa ujawni się tylko u homozygoty dd.
Przeczytaj również: