Obecnie coraz większą wagę przykłada się do profilaktyki przeciwpasożytniczej u zwierząt domowych. W poniższym artykule przybliżymy najważniejsze elementy związane z inwazją jednego z pasożytów jelitowych - tęgoryjca u kotów.
W Europie trzy gatunki są szczególnie istotne:
- Ancylostoma caninum, który pasożytuje u psów,
- Ancylostoma Tubaeforme, występujący u kotów,
- Uncinaria stenocephala pasożytujący u psów i kotów.
Wprowadzenie nowych wytycznych dotyczących diagnozowania i leczenia tej choroby jest niezwykle istotne dla zapewnienia zdrowia zarówno zwierząt, jak i ludzi.
Cykl rozwojowy robaka Ancylostoma u kota
Cykl rozwojowy jest dość prosty i obejmuje kilka kluczowych etapów. Jaja są wydalane z kałem żywiciela i w warunkach odpowiedniej temperatury (około 25°C) oraz wilgotności (między 75 a 90%) w ciągu około 24 godzin wylęgają się z nich larwy.
Po kolejnych około 7 dniach larwy te osiągają stadium inwazyjne (L3) i są gotowe do zakażenia nowego żywiciela. Otaczająca je wylinka, pozwala przetrwać larwom w środowisku zewnętrznym nawet do kilku miesięcy, podczas których czekają one na kontakt z potencjalnym gospodarzem.
Kiedy larwy zostaną połknięte przez żywiciela, np. poprzez zanieczyszczoną glebę lub spożycie zanieczyszczonej żywności, rozpoczyna się kolejny etap cyklu rozwojowego. Gdy larwy dostaną się do jelita cienkiego, w ciągu 2-3 tygodni rozwijają się do postaci dorosłych.
U niektórych gatunków, takich jak Ancylostoma, larwy mogą również przenikać przez skórę i drogą krwiobiegu dotrzeć do jelita. Następnie osiągają dojrzałość płciową i rozpoczynają pasożytowanie w jelicie cienkim żywiciela.
W przypadku Uncinaria stenocephala droga zarażenia poprzez skórę nie odgrywa istotnej roli w cyklu rozwojowym, w przeciwieństwie do Ancylostoma, gdzie jest to alternatywny
sposób infekcji. Istotne jest, żeby zrozumieć te różnice w kontekście diagnozy i kontroli u różnych gatunków zwierząt.
Wygląd tęgoryjców
Tęgoryjce posiadają torebkę gębową, z zębami kutikularnymi- są to struktury wyposażone w ostre krawędzie lub haczyki, umożliwiające pasożytom przyczepienie się do błony śluzowej
jelita cienkiego żywiciela.
Zęby te penetrują tkankę, powodując powstanie małych ran, co pozwala pasożytom na pobieranie krwi. Przemieszczając się, stale tworzą kolejne, nowe podrażnienia w ścianie jelita.
Jak dochodzi do zarażenia tęgoryjcem?
Zarażenie tęgoryjcem przebiega głównie drogą pokarmową poprzez spożycie zarażonych zdobyczy, takich jak ptaki, czy gryzonie, a także przez spożycie larw wyrzucanych przez dorosłe pasożyty.
Do zarażenia czworonoga może dojść także wraz z kałem, gdy kot zjada odchody innych zwierząt, ale także podczas wylizywania sierści.
Dla kociąt istnieje również ryzyko zakażenia poprzez przenoszenie larw przez łożysko, a także drogą laktogenną przez spożycie larw z mlekiem matki. Czynnikiem ryzyka zakażenia są między innymi warunki środowiskowe sprzyjające przetrwaniu jaj pasożyta oraz niewłaściwa higiena i kontrola pasożytów u zwierząt.
Objawy kliniczne inwazji tęgoryjcem u kotów
Wczesne przebieg inwazji tasiemcami u kotów jest bezobjawowy, objawy mogą być subtelne i łatwo przeoczyć je lub pomylić z innymi schorzeniami. Z konsekwencjami zarobaczenia w największej skali borykają się koty wychodzące.
Główne symptomy między innymi:
- osłabienie,
- utrata apetytu,
- wymioty,
- biegunka
- czy nawet zaburzenia rozwoju u kociąt.
W początkowym stadium infekcji, niska intensywność inwazji często nie wywołuje widocznych objawów klinicznych u żywiciela.
Jednak w przypadku silnej inwazji może dojść do znacznej utraty krwi przez jelito cienkie. Wówczas u naszego pupila możemy zaobserwować: anemię, obecność krwi i śluzu w kale.
Na opuszkach kotów mogą pojawić się zmiany skórne spowodowane larwami wnikającymi przez skórę.
Diagnostyka laboratoryjna może wykazać niedokrwistość oraz hipoproteinemię spowodowaną utratą białka przez jelita, a także utratę masy ciała u zarażonych zwierząt. W przypadku ciężkiego przebiegu infekcji może dojść do niewydolności serca, kwasicy metabolicznej oraz w skrajnych przypadkach nawet śmierci zwierzęcia.
Tęgoryjec u kota – diagnostyka
Trudności w diagnozowaniu wynikają z faktu, że objawy bywają niespecyficzne i łatwo mogą być przypisane innym przyczynom. Pasożyta diagnozuje się przez badanie kału metodą
flotacji. Zazwyczaj je lekarz weterynarii i opiera się na zasadzie, że większość jaj oraz niektóre larwy tęgoryjca mają mniejszą gęstość niż roztwory flotacyjne.
Dzięki temu, gdy próbka kału jest umieszczana w roztworze flotacyjnym, jaja pasożytów uniosą się na powierzchnię roztworu, gdzie mogą być łatwo zidentyfikowane i zliczone pod mikroskopem. Ta metoda umożliwia wykrycie nawet pojedynczych jaj pasożytów, co jest kluczowe dla skutecznej diagnostyki i leczenia infekcji u Twojego pupila.
Tęgoryjec u kota – leczenie i profilaktyka
Leczenie farmakologiczne
Leczenie inwazji u kotów opiera się głównie na stosowaniu leków przeciwpasożytniczych. Infekcje są zwykle leczone doustnymi lekami przeciwpasożytniczymi, lub roztworami do nakrapiania (typu spot-on). Schemat leczenia oraz dawkowanie zależy od stopnia zaawansowania zakażenia oraz stanu zdrowia pacjenta.
Wspomaganie leczenia
Oprócz terapii farmakologicznej, istotne jest również wspieranie organizmu kota w procesie leczenia. Odpowiednia dieta bogata w składniki odżywcze oraz ewentualna suplementacja
witaminami i minerałami może pomóc w wzmocnieniu odporności i przyspieszeniu procesu zdrowienia.
Profilaktyka
Regularne badania u weterynarza, w tym badania kału w celu wykrycia obecności pasożytów, są kluczowe dla wczesnego wykrywania robaczycy u kotów. Nawet
jeśli pupil nie wykazuje objawów klinicznych, rutynowe badania profilaktyczne mogą ujawnić obecność pasożytów i umożliwić szybkie podjęcie odpowiednich działań terapeutycznych. Zwykle konieczne jest badanie próbki kału w celu wykrycia jaj tęgoryjca.
Aby zapobiec ponownemu zarażeniu, konieczne jest utrzymanie właściwych standardów higieny w otoczeniu kota. Regularne czyszczenie kuwet, dezynfekcja miejsc, gdzie kot może przebywać oraz ograniczenie dostępu do skażonych środowisk są kluczowe dla zapobiegania kolejnym inwazjom.
Tęgoryjec koci, a zdrowie człowieka
Tęgoryjce kotów nie zarażają ludzi wewnętrznie. Jednak małe larwy mogą zagrzebać się w ludzkiej skórze, powodując chorobę zwaną skórną migracją larwalną, jednak nie dochodzi w
niej do dojrzewania larw. Ponieważ wymagany jest kontakt ludzkiej skóry z wilgotną, zainfekowaną larwami glebą, schorzenie występuje rzadko, jeśli przestrzegana jest odpowiednia higiena.
Edukacja właścicieli kotów na temat tęgoryjca i zagrożeń z nim związanych jest kluczowa dla skutecznej kontroli tej choroby. Właściciele powinni być świadomi ryzyka zakażenia dla
swoich zwierząt i siebie samych oraz podejmować odpowiednie środki zapobiegawcze, takie jak regularne badania profilaktyczne i stosowanie preparatów przeciwpasożytniczych.
Podsumowanie
Właściciele kotów powinni być świadomi zagrożeń związanych z pasożytami oraz podejmować odpowiednie środki zaradcze, takie jak regularne badania profilaktyczne, odrobaczanie oraz utrzymanie właściwych standardów higieny w otoczeniu aby uchronić pupila przed zarobaczeniem.
Pasożyty wewnętrzne u kota
