Wymioty są objawem niespecyficznym różnych chorób; mogą być też wywołane jednorazową niedyspozycją czy naturalnym odruchem zwierzęcia.
Zwracanie niestrawionego pokarmu przez kota może mieć różne przyczyny – od zalegających kul włosowych przez zbytni pośpiech przy jedzeniu lub niestrawność aż po choroby trzustki, zarobaczenie czy… czynniki psychiczne.
Wymioty u kota po jedzeniu a ulewanie – jaka to różnica?
Zwrócenie pokarmu nie zawsze nazywamy wymiotami. Czasem mamy do czynienia z regurgitacją. Jest to bierne przesunięcie się treści pokarmowej z żołądka do przełyku, bez odruchu wymiotnego. Zjawisko to jest częste na przykład u niemowląt – w tym przypadku nazywamy je ulewaniem. Tego samego słowa można użyć w stosunku do cofnięcia się treści pokarmowej po spożytym przez kota posiłku.
Jak odróżnić regurgitację od wymiotów? Najłatwiej po wyglądzie zwróconego pokarmu – w przypadku ulewania, pokarm nie został jeszcze nadtrawiony przez sok żołądkowy. W rezultacie zwracany jest w swej pierwotnej postaci, jedynie wymieszany z niewielką ilością płynów. Procesowi temu nie towarzyszą mdłości czy skurcze przepony. Regurgitacja może nastąpić do ok. 2 godzin po posiłku, choć zazwyczaj jest to znacznie krótszy czas.
Wymioty natomiast są procesem aktywnym, któremu towarzyszą mdłości i skurcze mięśni brzucha. Oznaką zbliżającego się odruchu wymiotnego u kota mogą być wokalizacja i ślinienie się. Tuż przed pozbyciem się „balastu” zwierzę wydaje charakterystyczny odgłos, który z pewnością zna każdy opiekun.
Podczas wymiotowania kot wyrzuca zawartość żołądka, w tym nadtrawiony pokarm, woda i/lub żółć.
Kot wymiotuje po jedzeniu – najczęstsze przyczyny
Zbyt szybkie jedzenie
Niektóre koty dosłownie pochłaniają nałożoną do miski porcję karmy. Takie łapczywe jedzenie i przełykanie dużych, nierozdrobnionych kęsów, może skutkować regurgitacją. Ulewanie zdarza się też zwierzętom, które zjadają zbyt dużo pokarmu na raz.
W tym wypadku podstawową radą jest podzielenie dziennej porcji karmy dla kota na mniejsze posiłki przy zwiększeniu ich liczby. W ten sposób koci żołądek nie będzie podrażniony z powodu zbyt dużych odstępów między posiłkami, a jednocześnie zwierzę nie będzie miało możliwości przejedzenia się.
Receptą na zbyt szybkie jedzenie mogą być natomiast specjalnie opracowane akcesoria spowalniające spożywanie pokarmu. Są to:
- maty do lizania – wykonane z tworzywa maty zawierające różnego rodzaju wypustki i kieszenie, skłaniające zwierzę do zlizywania podanej karmy zamiast łapczywego połykania jej; zlizywanie pokarmu spowalnia jedzenie, wydłuża posiłek, stymuluje produkcję śliny, a także stanowi urozmaicające zajęcie dla kota – stąd mata polecana jest przez wielu behawiorystów;
- miski spowalniające jedzenie – ich konstrukcja spowalnia pobieranie pokarmu: kot musi wydobyć karmę spomiędzy wyżłobień i wypustek; oprócz pełnowymiarowych misek spowalniających jedzenie dostępne są też spowalniacze w formie wkładów do zwykłych misek;
- miski interaktywne – połączenie miski z łamigłówką intelektualną – aby dobrać się do jedzenia, kot będzie musiał wydobyć je łapką, wyciągnąć spomiędzy wypustek lub rozwiązać proste zadanie; miska interaktywna jest też świetnym sposobem na podawanie smakołyków w połączeniu z zabawą rozwijającą inteligencję i zręczność.
Jeśli pomimo zastosowanych spowalniaczy jedzenia kot nadal zwraca karmę krótko po posiłku, skonsultuj się z lekarzem weterynarii.
Kule włosowe
Kiedy kot się myje, maleńkie haczykowate wyrostki na jego języku chwytają martwe włosy, które są następnie połykane. Większość włosów przechodzi przez przewód pokarmowy bez problemu, ale niekiedy jest ich zbyt wiele – wówczas pozostają w żołądku i zaczynają formować pilobezoary, czyli kule włosowe.
Kotu zwykle udaje się zwymiotować kulę włosową. Jednak obecność pilobezoaru w żołądku może także sprawiać, że kot będzie wymiotował niestrawionym pokarmem. Do innych objawów zakłaczenia należą zaparcia, obniżenie nastroju, pogorszenie apetytu.
Aby zapobiec zakłaczeniu, szczotkuj kota odpowiednio często oraz udostępnij mu kocią trawę. Aby natomiast pomóc zwierzęciu pozbyć się włosów z żołądka, możesz podać mu łyżeczkę gęsiego smalcu.
To zdrowy sposób, który poradzi sobie z niewielkim zakłaczeniem. Mocniej działają pasty słodowe, choć ze względu na zawartość olejów roślinnych nie powinny być one stosowane zbyt często (smalec gęsi można podawać profilaktycznie raz w tygodniu). Warto jednak mieć taką pastę w pogotowiu – zwłaszcza że poważne zakłaczenie wymaga już interwencji weterynaryjnej.
Nagłe zmiany w kociej diecie
Do regurgitacji może dojść także wówczas, gdy przyzwyczajonemu do pewnego rodzaju karmy kotu zbyt gwałtownie zmienisz pokarm. Dotyczy to zwłaszcza zmian u kotów karmionych dotychczas tylko jednym rodzajem karmy, prób przestawienia zwierzaka z gorszej jakościowo karmy na lepszą oraz ogólnie kotów o delikatnym przewodzie pokarmowym. Przestawiając kota na nową karmę, należy robić to powoli, stopniowo zwiększając ilość nowego pokarmu.
Niektóre koty wymiotują po jedzeniu również wówczas, gdy są przyzwyczajone do stałego harmonogramu podawania posiłków, który nagle zostanie zaburzony. Szczególnie tyczy się to sytuacji, w której jeden z posiłków zostaje pominięty, a kot stara się następnie „nadrobić” go, jedząc więcej lub szybciej.
Zmiany w obrębie przełyku
Jeśli problem „tkwi” w przełyku, pokarm często nie trafia nawet do żołądka. Podłożem cofania się pokarmu z przełyku mogą być:
- zapalenie przełyku,
- zwężenie przełyku, np. pourazowe,
- achalazja przełyku – zaburzenie motoryki przełyku polegające na nadmiernym napięciu dolnego zwieracza; choroba skutkuje trudnościami w przełykaniu i utrudnionym przechodzeniem pokarmu do żołądka.
Zapalenie błony śluzowej żołądka
Jeśli Twój kot podrażnił sobie żołądek czymś, co zjadł, a czego zjeść nie powinien, w efekcie będzie wymiotował niestrawionym jedzeniem, niekiedy wraz z krwią i/lub żółcią.
Do innych objawów nieżytu żołądka u kota należą brak apetytu, obniżenie nastroju, senność. Pamiętaj, że w przypadku niektórych kotów do nieżytu żołądka może doprowadzić także nagła zmiana karmy.
Inne przyczyny wymiotów u kota po jedzeniu
Do innych możliwych przyczyn tego, że kot wymiotuje po posiłku należą:
pasożyty wewnętrzne, np. nicienie;
- stres;
- zaparcie;
- zatrucie;
- alergia pokarmowa – choć nie zawsze daje objawy z przewodu pokarmowego;
- obecność ciała obcego w świetle jelit;
- niewydolność nerek – w tym wypadku treść pokarmowa nie jest przyswajana, co pobudza receptory, które wywołują skurcze mięśni brzucha. Przy podejrzeniu niewydolności nerek należy zbadać poziom kreatyniny oraz mocznika we krwi.
Co robić, gdy kot wymiotuje niestrawionym pokarmem?
Niektórzy opiekunowie, których kotom często zdarzają się wymioty bądź ulewanie pokarmu, twierdzą, że jest to „specyfika” ich pupili. Nic bardziej mylnego – częste wymioty u kota nigdy nie są czymś normalnym. Jeśli zdarza się to częściej niż raz w tygodniu, kot zdecydowanie ma jakiś problem. Niektóre z takich problemów możecie rozwiązać samodzielnie, np. dzięki akcesoriom spowalniającym jedzenie.
Jednak jeśli regurgitacja lub wymioty po jedzeniu u kota nie ustają, bądź towarzyszą im dodatkowe objawy, jak biegunka, osowiałość, brak apetytu, utrata wagi itp., koniecznie skonsultuj się z lekarzem weterynarii. Do diagnozy mogą być potrzebne dodatkowe badania, w tym przede wszystkim badanie krwi, a także analiza kału pod kątem pasożytów, RTG czy USG. Niezwykle ważne są też Twoje obserwacje zachowania zwierzęcia.
Przeczytaj również:
Objawy chorób u kota
