Przez nietrzymanie moczu psa rozumie się jego mimowolne wyciekanie, które może mieć podłoże anatomiczne lub czynnościowe. Nie należy mylić go z zaburzeniami w oddawaniu moczu na podłożu behawioralnym – nieprawidłową socjalizacją psa, brakiem odpowiednich nawyków i nauki czystości czy znakowaniem terenu za pomocą moczu.
W przypadku zaobserwowania niepokojących objawów konieczna jest konsultacja weterynaryjna oraz odpowiednia diagnostyka, która pomoże w ustaleniu źródła problemu i wdrożeniu skutecznego leczenia.
Nietrzymania moczu u psa - możliwe przyczyny
Popuszczanie moczu u psa spowodowane jest chorobą wówczas, gdy zwierzę nie ma możliwości kontrolowania procesu oddawania moczu i zazwyczaj dokonuje tego bezwiednie. W większości przypadków o podłożu chorobowym przyczyny tej dolegliwości mogą mieć związek z czynnikami:
- anatomicznymi;
- hormonalnymi;
- nerwowo-mięśniowymi;
- psychicznymi;
- urazowymi.
Przyczyny nietrzymania moczu u psa mogą być różnorodne i nie zawsze muszą świadczyć o rozwoju groźnej choroby. W dużej części przypadków są to dolegliwości wyleczalne, które przy odpowiednio szybkim wdrożeniu leczenia pozwalają na przywrócenie zwierzęciu dobrego samopoczucia i dawnego komfortu życia. Wśród najczęstszych przyczyn nietrzymania moczu wymienia się:
- choroby gruczołu krokowego;
- choroby prostaty;
- niewydolność nerek;
- kamicę moczową – polegająca na tworzeniu się kryształów i kamieni w układzie moczowym zwierzęcia.
- moczówkę prostą – spowodowaną niedoborem hormonu powodującego zagęszczenie moczu lub problemami natury psychicznej lub neurologicznej.
- następstwa urazów;
- nabyte lub wrodzone nieprawidłowości budowy przedsionka pochwy;
- stany zapalne pęcherza i cewki moczowej;
- uszkodzenia rdzenia kręgowego w odcinku krzyżowym;
- uszkodzenia zwojów nerwowo-mięśniowych – występujące w obrębie ściany pęcherza moczowego, do których dochodzi w wyniku nadmiernego rozciągnięcia pęcherza moczowego;
- zaburzenia hormonalne po sterylizacji;
- zaburzenia zwieracza – wynikającego z utraty napięcia szyjki pęcherza lub też zwieracza cewki moczowej, co może prowadzić do bezwiednego kapania moczu. Proces ten jest szczególnie widoczny podczas stresu;
- zapalenie nerek, pęcherza lub cewki moczowej;
- zespół Cushinga – nadczynność kory nadnerczy, będąca jednym z rodzajów zaburzeń hormonalnych u psów.
Nietrzymanie moczu u młodego psa
Popuszczanie moczu przez szczenięta lub młode psy ma najczęściej podłoże behawioralne. Wynika z braku wyrobienia odpowiednich wyników lub jest reakcją na silne bodźe - radość, stres, strach. Aby nauczyć psa odpowiednich nawyków, należy odpowiednio wcześnie podjąć naukę czystości i w żadnym wypadku nie karać pupila za wpadkę. Jeśli problem trwa i staje się uciążliwy, warto skonsultować się z weterynarzem, by wykluczyć inne - anatomiczne lub chorobowe przyczyny nietrzymania moczu przez psa.
Nietrzymanie moczu u starego psa
Nietrzymanie moczu u starszych psów często jest uznawane za jeden z objawów starzenia. Tymczasem jest to zazwyczaj objaw towarzyszący chorobom, które należy zdiagnozować i leczyć. Nietrzymanie moczu u psich seniorów może być objawem towarzyszącym chorobom nerek, prostaty, a nawet chorobom kręgosłupa i zmianom zwyrodnieniowym stawów. Problem ten jest wskazaniem do wizyty u weterynarza i przeprowadzeniu odpowiedniej, wnikliwej diagnostyki.
Nietrzymanie moczu u psa po kastracji lub sterylizacji
Nietrzymanie moczu po zabiegu kastracji (sterylizacji ) u suczek dotyka zazwyczaj ras dużych. Ma ono związek ze spadkiem hormonów i niestety jest nieodwracalne. Aby zniwelować problem, suczka powinna przyjmować tabletki hormonalne.
Z kolei w przypadku psów kastracja powinna zniwelować problem nietrzymania moczu, jeśli występwał on wcześniej i miał podłoże behawioralne lub wynikał z przerostu prostaty.
Leczenie nietrzymania moczu u psa
W przypadku zauważenia nietrzymania moczu u psa, należy jak najszybciej udać się do lekarza weterynarii.
Lekarz przeprowadzi szczegółowy wywiad, aby uzyskać jak największej ilości informacji o zaburzaniach. Istotne będzie nie tylko to, na czym polega problem i od jak dawna występuje, ale również jakie objawy mu towarzyszą (takie jak nadmierne pragnienie czy objawy spoza układu moczowego) oraz jaką pozycję pies przyjmuje podczas snu.
W celu postawienia diagnozy weterynarz zbada czworonoga, oceni jego zewnętrzne narządy płciowe oraz pęcherz moczowy i pozostałe narządy jamy brzusznej. Następnie zleci konieczne badania, które pozwolą zbadać przyczynę nietrzymania moczu u psa. Konieczne będzie wykonanie badań moczu, krwi oraz badania ultrasonograficznego, a w niektórych przypadkach także radiologicznego.
Sposób leczenia nietrzymania moczu u psa oraz dalsze rokowania będą uzależnione od przyczyny choroby. W przypadku:
- Bakteryjnego zapalenia pęcherza zazwyczaj stosuje się antybiotykoterapię oraz podaje leki zapalne. Leczenie farmakologiczne przynosi w tym przypadku bardzo dobre rezultaty i poprawa stanu zdrowia zwierzęcia następuję już po kilku dniach. Zazwyczaj kontynuuje się leczenie przez okres przynajmniej 2 tygodni, a następnie wykonuje kontrolne badanie moczu.
- Kamicy pęcherza moczowego konieczna jest zazwyczaj interwencja chirurgiczna, podczas której usunięte zostaną złogi oraz wprowadzenie odpowiedniej diety opartej na karmie weterynaryjnej. W niektórych przypadkach, jeśli obecne są tylko kryształy, skuteczne może okazać się jedynie wdrożenie specjalistycznego żywienia.
- Hormonalnego nietrzymania moczu psu suplementowane są hormony oraz leki działające na zwieracz cewki moczowej. Leczenie to przynosi szybkie i skuteczne efekty, jednakże musi być stosowane przez całe życie zwierzęcia. Hormonalne nietrzymanie moczu nie zawsze jest całkowicie możliwe do wyleczenia.
W niektórych przypadkach niestety nie jest możliwe całkowite wyleczenie psa - wówczas konieczne jest stosowanie pieluszek. W sprzedaży dostępne są specjalne pieluchy dla psów, które zwierzęta zwykle dobrze tolerują.
Podczas korzystania z nich należy jednak zwrócić szczególną uwagę na zachowanie odpowiedniej higieny okolic ujścia cewki moczowej u psa, aby nie dopuścić do rozwoju stanu zapalnego. W tym celu trzeba myć zwierzę w okolicach zanieczyszczonych moczem oraz stosować preparaty odkażające i nawilżające w kremie lub płynie.
Przeczytaj również: