Nauka czystości szczenięcia to jedno z pierwszych i zazwyczaj najbardziej wymagających, a niejednokrotnie również najbardziej frustrujących zadań, jakie stoją przed opiekunami pupila, który dopiero trafił pod ich dach.
Od czego zacząć i jak postępować, aby skutecznie nauczyć szczeniaka czystości i uniknąć niepotrzebnego stresu? Przeczytaj.
Naukę czystości szczeniaka zacznij od… zrozumienia psa!
Opieka nad psem to wielka odpowiedzialność i obowiązek, które należy wziąć na siebie świadomie. Wyprowadzanie czworonoga na spacer, chwila zabawy i pełna miska to trochę za mało do pełni wspólnego szczęścia. W ten sposób nie zapewnisz sobie beztroskiej, bezproblemowej codzienności z psem u boku.
Na początek zatem uświadom sobie, że skoro masz psa, odpowiadasz za niego i masz wobec niego pewne obowiązki. Szczeniak, zanim stanie się dorosłym psem, musi się jeszcze wiele nauczyć – ale nie zrobi tego sam (albo zrobi, ale niekoniecznie w sposób, który będzie Ci odpowiadał). To Ty nadajesz kierunek jego rozwoju.
Młody psi umysł jest niezwykle chłonny i plastyczny, dlatego uwierz, że masz naprawdę spore pole do popisu! Zacznij właśnie od nauki czystości, bo to umiejętność, którą powinien opanować każdy pies. Pamiętaj, że sam się tego nie nauczy.
„Wpadki” przy nauce czystości – przygotuj na nie siebie i… dom!
Im szybciej uzmysłowisz sobie, że nie unikniesz wpadek, tym mniejsza będzie Twoja frustracja, gdy te się zdarzą – a zdarzą się na pewno. Zamiast zatem złościć się i poddawać przemożnemu poczuciu rezygnacji, gdy przyjdzie Ci kolejny raz wycierać mokrą plamę, przygotuj dom tak, aby ewentualne wpadki nie były aż tak uciążliwe i powodowały możliwie najmniej szkód.
Przygotuj również siebie. Jak? Uświadom sobie, dlaczego w ogóle pies sika w domu, bo co do jednego od razu możesz mieć pewność – nie robi tego złośliwie! Ale po kolei.
Jak przygotować dom do nauki szczeniaka czystości?
Zacznijmy od tego, jak przygotować dom:
- Na czas nauki czystości, zwiń dywany, wszelkie ozdobne chodniczki i schowaj je w bezpieczne miejsce.
- Koniecznie ustal (wraz z pozostałymi członkami rodziny!), w jakich pomieszczeniach pies może przebywać.
- Dbaj o to, aby drzwi do takich pomieszczeń jak np. sypialnia czy pokój dziecka były zamknięte.
- Chcąc uniemożliwić psu wejście do danego pomieszczenia, możesz też wykorzystać bramkę rozporową. To świetne rozwiązanie, które jest dla psa zdecydowanie mniej „bolesne” niż zamknięcie drzwi, bo nawet jeśli nie może przebywać z Tobą w danym pomieszczeniu, może widzieć i słyszeć, obserwować sytuację. Dzięki temu na pewno będzie spokojniejszy i będzie zwyczajnie czuł się bezpieczniej. Jeśli ograniczysz liczbę pomieszczeń, w których (przynajmniej na razie) może przebywać szczeniak, oszczędzisz sobie wzmożonego sprzątania i szukania „niespodzianek” w całym domu.
Pies sika w domu – dlaczego?
Bez udzielenia odpowiedzi na to pytanie, tak naprawdę nie można prowadzić efektywnej nauki czystości. Wiedza, choćby ta najbardziej podstawowa, zawsze jest najskuteczniejszym narzędziem walki z wszelkiego rodzaju problemami, z którymi przyjdzie Ci się zmierzyć – nie tylko z problemem wypróżniania się w domu. Dlaczego więc szczeniak sika w domu?
Pies sika w domu, bo nikt go nie nauczył czystości
Pierwszy powód jest prozaiczny i oczywisty. Pies nie otrzymał wyraźnej informacji, że czynność ta poza domem jest bardzo pożądana. Nie oczekuj od szczeniaka, że sam na to wpadnie. Owszem, może i nie zsiusia się w swoim ulubionym miejscu, gdzie dużo przebywa, bawi się i śpi, ale już dywan, kącik za kanapą czy Twoje łóżko mogą stanowić atrakcyjną lokalizację do „załatwienia sprawy”.
Szczenięta, szczególnie te, które nie są uczone czystości lub są jej uczone nieprawidłowo, mają to do siebie, że po prostu sikają - całkiem często - gdzie popadnie. Niemniej nie pozwól, by ten fakt przesłonił Ci inne możliwe przyczyny problemu.
Pies załatwia się w domu, bo jest chory
Jedną z nich jest np. choroba. Niezmiernie ważnym elementem codziennego funkcjonowania z psem jest jego obserwacja. Jeżeli cokolwiek zaniepokoi Cię w zachowaniu lub/i wyglądzie szczeniaka, udaj się z nim do lekarza.
Częste załatwianie się przez psa w domu może bowiem być związane z chorobami układu moczowego. Tym bardziej powinno Cię zastanowić zachowanie psa, jeśli już dobrze radził sobie z nauką czystości, a nagle ponownie zaczął sikać w domu.
Szczeniak załatwia się w domu, bo nie ma wystarczajacej ilości spacerów
Jeżeli wychodzisz ze szczenięciem za rzadko, musisz liczyć się z tym, że będzie załatwiał swoje potrzeby w domu, bowiem musi to robić znacznie częściej niż dorosły pies. Sikanie w domu może też być m.in. reakcją na stres oraz efektem błędów wychowawczych.
Jak nauczyć szczeniaka czystości krok po kroku?
Nauka czystości szczenięcia wcale nie jest szczególnie skomplikowana, wymaga jednak czasu, sporej dawki cierpliwości i przede wszystkim konsekwencji.
Częste spacery ze szczenięciem
Stwórz plan działania i uwzględnij w nim częste wyjścia z psem. Co to znaczy „częste”? Tutaj wszystko zależy od psa. Im szczeniak jest młodszy, tym więcej powinno być wyjść. Niektóre psy są w stanie wytrzymać np. 2 godziny, inne tylko godzinę lub mniej. Im częściej będziesz wychodzić, tym więcej razy pies wysiusia się na zewnątrz (i tym samym mniejsze będzie prawdopodobieństwo, że zrobi to w domu). Brzmi logicznie, ale… jak to wszystko zorganizować?
Jeśli pracujesz na cały etat poza domem, zorganizuj opiekę dla psa na czas Twojej nieobecności. Możesz poprosić o pomoc rodzinę, przyjaciół czy sąsiadów. W ostateczności możesz też skorzystać z pomocy profesjonalnego petsittera, czyli osoby, która zawodowo zajmuje się opieką nad zwierzętami.
Częste wyjścia to jedno, ale równie ważne jest to, aby moment spaceru był właściwy:
- Koniecznie wychodź zaraz po tym, gdy pies wstanie. Nieistotne, czy śpi przez godzinę, czy uciął sobie zaledwie 15-minutową drzemkę. Kiedy wstanie, biegnij na zewnątrz, bo jest więcej niż pewne, że zaraz się wysiusia!
- Zdecydowanie wyjdź również chwilę po posiłku
- Oraz natychmiast po zabawie (pies mocno podekscytowany zabawą szybko wypróżni się w domu).
Nagradzanie szczeniaka
Samo wyjście z psem i trafienie w ten właściwy moment to nadal mało, aby nauka czystości mogła być uznana za rzeczywiście efektywną. Kolejnym bardzo ważnym elementem, który przybliży Cię do sukcesu, jest nagradzanie.
Nagradzaj zatem szczeniaka za każdym razem, gdy wypróżni się na zewnątrz. Zrób to dokładnie w chwili, gdy to zrobi, bo w przeciwnym wypadku nie będzie wiedział, za co został nagrodzony, a możesz też nieumyślnie wzmocnić w ten sposób inne zachowanie, które jest niepożądane.
Jak nagradzać szczenię? Większość osób w tej chwili myśli o smakołykach. Rzeczywiście, dla większości psów jest to całkiem silny motywator, ale uważaj, bo jeśli będziesz nagradzać wyłącznie smakołykami, szybko staniesz się ich niewolnikiem. Spraw, aby nagroda była różnorodna i za każdym razem ciekawa. Raz może to być jakiś przysmak, innym razem pochwała słowna, głaskanie czy zabawa.
Jak reagować, gdy szczeniak zsiusia się w domu?
Tutaj opiekunowie psów mogą się zdziwić i być może rozczarować, ale… nic!
Nie mów do psa, nie krzycz, nie karć go, ale też „nie tłumacz” niczym małemu dziecku, że źle zrobił. Bo i tak nie wie, o co chodzi. Jeśli już przydarzy się wypadek, po prostu zaczekaj, aż pies odejdzie i posprzątaj. Wyprowadź go na zewnątrz, i jeśli się wysika (a jest spora szansa, że po chwili spaceru to zrobi), nagródź go.
Dlaczego karcenie psa jest złe? Przede wszystkim dlatego, że nie niesie za sobą informacji o tym, jakiego zachowania oczekujesz od psa. Ale nie tylko. Jest jeszcze jeden istotny haczyk. Jeżeli będziesz karcić psa, nawet gdy złapiesz go „na gorącym uczynku”, może on nie skojarzyć, że został ukarany za sikanie w domu, ale za… sikanie w Twojej obecności! Efekt tego może być taki, że po kilku takich sytuacjach szczeniak będzie bał się wypróżnić w Twojej obecności, nawet na zewnątrz!
Kwarantanna szczeniaka i maty dla psów kontra nauka czystości
Przyjęło się, że szczeniak przez pierwsze tygodnie swojego życia nie powinien opuszczać domu. Chodzi o to, aby nabrał odporności i tym samym nie zachorował na groźne choroby, które mogą zagrażać jego zdrowiu i życiu. Rzeczywiście początkowo należy zadbać o to, aby maluch nie miał styczności w zupełnie niekontrolowany sposób z rozmaitymi czynnikami zewnętrznymi.
Nie możesz więc pozwolić sobie na długie spacery po lesie, puszczanie psa bez smyczy w pola i zarośla, na swobodną zabawę z przypadkowymi psami itp. Ale czy faktycznie w ogóle nie możesz wyjść z domu?
Oczywiście, że możesz pamiętając o kilku regułach:
- Wybierz odpowiednie miejsca, a po powrocie do domu zadbaj o to, aby szczeniak miał czyste łapy.
- Pamiętaj o tym, że nawet jeśli pies nie wyjdzie z domu, Ty możesz coś przynieść, np. na butach czy ubraniu. Zamykanie psa w czterech ścianach nie ma więc większego sensu.
- Wychodź, ale rób to w sposób przemyślany, pilnuj tego, aby pies niczego nie zjadł, nie wytarzał się w czymś potencjalnie niebezpiecznym, nie dopuszczaj szczeniaka do zabaw z przypadkowymi czworonogami. Wyjścia nie muszą być długie, ale muszą być.
Maty i podkłady dla psa do nauki czystości - za i przeciw
I tutaj otwiera się pole do kolejnej dyskusji – o różnego rodzaju matach, podkładach i kuwetach dla psów. Bo jeśli nie wyjście z domu, to co pozostaje?
Stosowanie mat w przypadku szczeniąt, choć na pewno jest wygodne, bo pies nauczony wypróżniania na matę, nie wypróżni się na sofie czy dywanie (ale i to tylko teoretycznie…), nie jest dobrym pomysłem. Z psem po prostu trzeba wychodzić, nie ma innej rady. Pozwalanie na to, aby pies sikał w domu (nieważne, że na matę) zdecydowanie spowolni proces nauki czystości i będzie wprowadzać błędny przekaz!
