Choroba Cushinga u psa, zwana także nadczynnością kory nadnerczy, jest chorobą o charakterze przewlekłym, która w znacznym stopniu wpływa na prawidłowe funkcjonowanie psa, jego zdrowie, wygląd i witalność. Na chorobę narażone są głównie psy w średnim i podeszłym wieku.
Zespół Cushinga jest przeważnie skutkiem obecności nowotworu w przysadce (częściej) lub w nadnerczu (rzadziej). U psa z zespołem Cushinga dochodzi do rozwoju szeregu objawów klinicznych, które początkowo mogą być kojarzone ze starzeniem się zwierzęcia.
Choroba Cushinga u psa - objawy
Najbardziej charakterystycznym objawem choroby Cushinga u psa jest nadmierne pragnienie przy jednoczesnym nietrzymaniu moczu.
Jednak chociaż część objawów jest typowa dla tego schorzenia, to nie u wszystkich psów pojawiać się będą te same symptomy. Niestety wiele z nich jest trudnych do zauważenia, przez co niełatwo wykryć chorobę w jej wczesnym stadium. Zespół Cushinga u psa może rozwijać się miesiącami i latami, okresowo przybierając lub tracąc na sile.
Ogólne objawy choroby Cushinga u psa
- W większości przypadków obserwuje się częstsze oddawanie moczu i zwiększone pragnienie. U ponad 85% psów chorujących na tę przypadłość syndrom ten pojawia się jako pierwszy i wzbudza niepokój właściciela. Widoczne jest częstsze oddawanie moczu lub jego nietrzymanie.
- Wzmożony apetyt spowodowany działaniem neurologicznym kortyzolu występuje w 9 na 10 przypadków chorych psów.
- Zmiana sylwetki – widoczna jest u ponad 80% chorych zwierząt. Zmiana sylwetki jest bardzo charakterystyczna dla tego zespołu i objawia się nierównomiernym stopniem otłuszczenia (głównie w pobliżu tułowia), powiększeniem i obwisłością brzucha (które wynika z powiększeniem wątroby, gromadzeniem się tłuszczu w jamie brzusznej i osłabieniem mięśni) oraz zanikiem mięśniowym kończyn.
- Powiększenie wątroby – dochodzi do niej na skutek działania sterydów. Dodatkowo organ spoczywa na zwiotczałych powłokach brzusznych, co jeszcze nasila jego rozciąganie.
- Apatia, senność, osłabienie -zwierzę sprawia wrażenie wyraźnie wyczerpanego.
- Intensywne dyszenie i sapanie.
Neurologiczne objawy choroby Cushinga u psa
- Miopatia – charakteryzująca się sztywnością kończyn (zazwyczaj miedniczych), która powoduje trudności z poruszaniem się. Pies cierpiący na miopatię zazwyczaj nie zgina kolan i porusza się podskakując. Zaburzenie to może prowadzić do zaników mięśniowych.
- Otyłość brzuszna – jej pojawieniu towarzyszy zazwyczaj nadmierny apetyt.
- Paraliż części twarzowej.
Do objawów skórnych, które często wskazują na chorobę Cushinga w początkowym jej stadium, należą:
- Łysienie – ich przyczyną jest wpływ kortyzolu na fazę anegenową wzrostu włosa. Pozostałe włosy są matowe, zmierzwione i mają zmienioną barwę. Zazwyczaj łysienie pojawia się na tułowiu, grzbiecie nosa lub ogonie. U niektórych ras jest ono pierwszym niepokojącym objawem choroby nadnerczy u psa – np. u pudli pojawiają się po bokach ciała i nasadzie kończyn, a u jamników widoczne są na brzuchu, bokach ciała, kończynach, bocznej powierzchni uszu i nasadzie ogona.
- Cienka skóra – w wyniku zespołu Cushinga u psa skóra zwierzęcia staje się wyraźnie cieńsza tam, gdzie dochodzi do intensywnych zmian chorobowych. Zazwyczaj są to okolice brzucha, gdzie widoczne zaczynają być żyły pępkowe oraz wewnętrzna strona uda, gdzie skóra jest najcieńsza. Zmiany te spowodowane są zanikiem tkanki łącznej skóry pod wpływem działania kortyzolu.
- Utrata elastyczności skóry – po uchwyceniu skóry w fałd bardzo powoli wraca do stanu pierwotnego, a nie wyrównuje się natychmiast, jak dzieje się to w przypadku zdrowej tkanki. Dodatkowo dochodzi do plisowania się skóry – fałdy widoczne są szczególnie w pobliżu stawów skokowych.
- Plamy – przebarwienia barwnikowe zaczynają pojawiać się na całym ciele zwierzęcia. Charakterystyczne dla choroby nadnerczy u psa są czarne łojotokowe guzki, które tworzą się na skórze brzucha, dookoła gruczołów sutkowych oraz okolicy okołoodbytowej.
- Kalcynoza skórna – w skórze i tkance podskórnej zwierzęcia odkładają się nierozpuszczalne sole wapnia. Zazwyczaj występują w obrębie grzbietu, szyi, okolicy krzyżowej, w pachach i pachwinach. Zmianom tym towarzyszą niekiedy zakażenia wtórne oraz świąd, ból, a także strupy tworzące się w okolicach grzbietu, szyi i nosa.
- Trudności w gojeniu się ran – pojawiające się m.in. w wyniku spadku kolagenu. Mogą być przyczyną rozwoju przewlekłych stanów wrzodziejących.
Dodatkowo przy zespole Cushinga u psa mogą wystąpić problemy z rozrodem.
Do najczęstszych objawów można zaliczyć:
- brak lub opóźnienie cieczki;
- zaniknięcie jąder;
- powiększenie łechtaczki, które wynika z nadprodukcji nadnerczowych androgenów.
Z uwagi na stopień złożoności zaburzenia i dużą ilość objawów klinicznych, konieczne jest zgłoszenie się do weterynarza w razie zauważenia jakichkolwiek niepokojących symptomów.
Choroba Cushinga u psa - leczenie
Skuteczne leczenie może znaczeni poprawić jakość życia psa, a także zapobiec rozwojowi innych chorób.
Terapia polega na podawaniu leku zawierającego trilostan. Pierwsze sefekty leczenia będą widoczne już po 10-14. dniach: unormuje się apetyt i pragnienie psa, a po 3-6 miesiącach zaczną ustępować inne objawy kliniczne (zanik mięśni, łysienie).
Wyniki badań krwi, w tym pomiar kortyzolu, są wykorzystywane do oceny skuteczności leczenia co 28 dni, a następnie co 3 miesiące.
Zespół Cushinga u psa - rokowania. Ile żyje pies z Cushingiem?
Rokowania u psów z chorobą Cushinga uzależnione są przede wszystkim od wieku i ogólnego stanu zdrowia zwierzęcia. Dużą rolę odgrywa tutaj także zaangażowanie samego właściciela.
Przyjmuje się, że średni czas przeżycia czworonoga od momentu wykrycia zespołu Cushinga wynosi 30 miesięcy, a u młodych psów – nawet 4 lata. Po zabiegu chirurgicznego usunięcia nadnerczy (andrenalektomii) średnia długości życia to 36 miesięcy. Rokowania psów chorujących na gruczolaka kory nadnerczy lub nowotwór są dobre, w przypadku raka z przerzutami natomiast zwierzęta dożywają zwykle jedynie roku.
Należy pamiętać, że najczęstszą przyczyną śmierci w przypadku zespołu Cushinga u psa są jednak powikłania hiperkortyzolemii (nadmiernej ilości hormonów kory nadnerczy) oraz dodatkowe choroby wieku geriatrycznego.
Przeczytaj również:
