Biegunka to, wbrew pozorom, nie choroba, a jedynie objaw procesu patologicznego, który toczy się w organizmie psa. Charakteryzuje się zwiększoną częstością wypróżnień lub zwiększoną objętością wydalanego stolca.
Biegunkowy kał ma płynną lub półpłynną konsystencję, może być smolisty, z widocznymi gołym okiem niestrawionymi resztkami pokarmowymi, smużką krwi, ropą czy nawet śluzem. Biegunka może być brązowa, beżowa, żółta, zielona, czarna czy czerwona lub różowa, na skutek obecności świeżej krwi.
Biegunka u psa - przyczyny
Nieświeże, zepsute lub nieodpowiednie jedzenie dla psa
Chodzi tutaj nie tylko o źle przechowywaną czy starą karmę zalegającą w misce przez wiele godzin lub wręcz dni, ale też o śmieci, które niektóre psy chętnie zjadają na spacerach.
W takich produktach bardzo łatwo namnażają się chorobotwórcze bakterie oraz grzyby, które produkują toksyny wywołujące objawy ze strony układu pokarmowego. Co ważne, chodzi tutaj nie tylko o śmieci, ale też o wodę z kałuży, która również może być źródłem chorobotwórczych bakterii.
Biegunka u psa może też być spowodowana zjedzeniem przez niego jedzenia, które nie jest przeznaczone dla psów. Mogą to być resztki z obiadu, przetwarzana żywność (w tym wędliny czy kiełbasa z grilla). Przyprawy silnie podrażniają przewód pokarmowy czworonogów, dlatego psy bezwzględnie nie powinny zjadać jedzenia dla ludzi.
Zmiana karmy
Musisz też wiedzieć, że pies może dostać biegunki na skutek nagłej zmiany karmy. Zdarza się to szczególnie często, jeśli zmieniasz nie tylko producenta, ale też źródło białka. Pamiętaj, że zmiana karmy powinna następować stopniowo.
Początkowo należy dodawać nową karmę w niewielkiej ilości do tej, którą pies otrzymywał do tej pory. Zwiększaj stopniowo, każdego dnia, ilość nowej karmy, jeśli pupil dobrze na nią reaguje.
Zakaźne czynniki wywołujące biegunkę
Bakterie wywołujące biegunkę to escherichia coli, campylobacter spp.,salmonella spp.,clostridium jejuni.
Biegunkę wywołują przede wszystkim toksyny wytwarzane przez bakterie. Bakterie produkują toksyny w środowisku zewnętrznym – np. w starej karmie lub już po zjedzeniu, czyli w organizmie psa.
Wirusy wywołujące biegunkę to: wirus parwowirozy, adenowirusy, rotawirusy, wirus nosówki.
Pasożyty
Pasożyty wewnętrzne, które bytują w przewodzie pokarmowym psów mogą silnie podrażniać błonę śluzową jelit, co doprowadza do biegunki. Jakie pasożyty wewnętrzne u psa wywołują biegunkę?
- glisty,
- włosogłówki,
- tęgoryjce,
- pierwotniaki (Giardia, Kokcydia).
Alergia pokarmowa u psa
Alergia pokarmowa to inaczej nadwrażliwość organizmu na niektóre składniki karm dla psów. Układ odpornościowy psa mylnie rozpoznaje niektóre białka zawarte w karmie jako obce, i kieruje przeciwko nim odpowiedź immunologiczną. Objawy alergii pokarmowej u psów to często zmiany skórne, ale może temu towarzyszyć też biegunka.
Na jakie składniki psy są najczęściej uczulone?
- mięso – drób (głównie mięso kurczaka) i wołowina,
- zboża – pszenica, żyto, owies, soja.
Leki wywołujące biegunkę u psa
Działaniem niepożądanych niektórych leków może być biegunka. Grupą leków, które przy dłuższym stosowaniu, mogą wywołać biegunkę są antybiotyki. Biegunka u psa po antybiotyku zdarza się często, jeśli lek był stosowany przez dłuższy czas.
W wyniku ich działania w układzie pokarmowym dochodzi do wyjałowienia jelit. Oznacza to, że giną nie tylko te „złe” drobnoustroje, czyli chorobotwórcze bakterie, ale te „dobre”, których obecność jest korzystna dla organizmu psa.
Inne leki, które mogą wywołać biegunkę to niesterydowe leki przeciwzapalne, które podaje się psom np. podczas rekonwalescencji po niektórych zabiegach chirurgicznych. Niektóre leki z tej grupy mogą prowadzić do wystąpienia wrzodów i innych zaburzeń ze strony układu pokarmowego.
Biegunka u psa po szczepieniu lub odrobaczaniu
Biegunka po szczepieniu u psa zdarza się rzadko, ale może to być jedno z działań niepożądanych, jakie obserwuje się czas po szczepieniu czworonoga.
Biegunka po odrobaczaniu u psa ma miejsce szczególnie wtedy, gdy przewód pokarmowy pupila był silnie zarobaczony. Biegunka w tym wypadku może nastąpić na skutek masowej śmierci pasożytów.
Inne przyczyny biegunki u psa
Typy biegunek u psów
Biegunka pochodząca z jelita cienkiego
Odchody mają rzadką konsystencję, przypominają tzw. krowie placki, czyli odchody krów. Takie stolce mogą być tłuste, smoliste, śluzowe, z widocznymi, niestrawionymi resztkami pokarmowymi. Częstość oddawania kału jest prawidłowa, ale jego objętość zazwyczaj zwiększona.
Biegunka pochodząca z jelita grubego
Kał jest zazwyczaj uformowany. Może znajdować się na nim smużka krwi lub śluz. Pies często czuje parcie, dlatego może odczuwać potrzebę częstego wychodzenia na zewnątrz, ale objętość wydalin jest zazwyczaj prawidłowa lub zmniejszona.
Ostra biegunka u psa
Objawy pojawiają się nagle i są bardzo intensywne. Biegunka trwa od kilku dni do 2-3 tygodni.
Przewlekła biegunka u psa
Objawy utrzymują się zazwyczaj ponad 2-3 tygodnie. Są słabiej wyrażone, w porównaniu do tych, które towarzyszą biegunce ostrej. Rozwolnienie może też mieć charakter nawracający.
Biegunka u psa – objawy towarzyszące
- wymioty,
- osłabienie, ospałość,
- niechęć do aktywności fizycznej i zabawy,
- brak apetytu lub osłabiony apetyt,
- wzrost wewnętrznej temperatury ciała,
- bulgotanie (głośne przelewanie się treści pokarmowej),
- bolesność podczas omacywania brzucha i podczas oddawania stolca.
Jednorazowa biegunka u psa – czy jest się czym martwić?
To zależy. Jeśli twój pies nie ma żadnych innych objawów, które mogłyby świadczyć o tym, że jest chory, czyli ma zachowany apetyt, jest wesoły, skory do zabawy, aktywny, nie popiskuje i nie ma podwyższonej temperatury ciała, to oznacza to, że najprawdopodobniej nie ma się czym martwić.
Oczywiście, najlepiej będzie, jeśli skonsultujesz się (np. telefonicznie) z lekarzem weterynarii, do którego chodzisz ze swoim pupilem na wszystkie profilaktyczne szczepienia czy odrobaczenia, i dopytasz, czy istnieje konieczność przyjścia z czworonogiem na wizytę.
Zastanów się wcześniej co mogło wywołać biegunkę, ponieważ lekarz na pewno zapyta, czy coś się w ostatnim czasie zmieniło w otoczeniu psa. Być może pupil dostaje od niedawna nową karmę, może w domu pojawił się nowy pies lub inne zwierzę, czworonóg zjadł coś na spacerze, czego nie powinien lub nie był od kilku miesięcy lub wręcz lat odrobaczany.
Biegunka u psa - co podać? Co robić?
Wizyta u lekarza weterynarii
Najlepsze, co możesz zrobić dla swojego pupila, to zapisać go na wizytę do lekarza weterynarii. Wcześniej, przed wizytą uważnie kontroluj, czy pies pije wodę. Jeśli nie pije i nie jest nią zainteresowany, należy mu ją podawać za pomocą strzykawki (bez igły) do kieszonki policzkowej. Mogą to być strzykawki o pojemności 10-50 ml, w zależności od wielkości twojego psa.
Kontroluj, czy pies pije wodę
Kontrola przyjmowania przez psa płynów jest niezwykle ważna, ponieważ poważnym skutkiem długotrwałej, silnej biegunki może być odwodnienie organizmu pupila. Możesz też podać psu węgiel aktywny, który dostaniesz w aptece.
Wprowadź 24-godzinną głodówkę
Możesz wprowadzić całodobową głodówkę dla psa, jeśli pupil nie ma żadnych innych objawów, oprócz biegunki. Nie zaleca się jednak jej wprowadzać bez konsultacji z lekarzem weterynarii, jeśli zwierzę jest osłabione, ospałe i pozbawione energii do aktywności fizycznej czy zabawy lub gdy ma gorączkę.
Jeśli biegunka nie ustąpi po tym czasie, skontaktuj się ze specjalistą w celu ustalenia terminu wizyty w placówce weterynaryjnej.
Wprowadź karmę hipoalergiczną
Podawaj psu karmę hipoalergiczną lub taką, która jest łagodna dla przewodu pokarmowego. Przyczyną biegunki u psa może być alergia na któryś ze składników karmy dla zwierząt, ale nie tylko. Rozwolnienie często pojawia się też, gdy opiekun nagle wprowadzi nową karmę dla psa. W takich sytuacjach warto wprowadzić karmę hipoalergiczną lub karmę specjalistyczną dla psów z problemami ze strony układu pokarmowego.
Probiotyki dla psa
Zapytaj o probiotyki dla psów zaprzyjaźnionego lekarza weterynarii. Możesz je podawać w celach leczniczych, czyli gdy biegunka już wystąpiła lub profilaktycznie, by wspomóc naturalny mikrobiom przewodu pokarmowego.
Biegunka u psa – węgiel
Węgiel aktywny, który dostaniesz w aptece będzie bezpieczny dla psa. Wystarczy rozgnieść tabletkę, zmieszać ją z wodą i podać psu do pyska za pomocą strzykawki (bez igły). Skontaktuj się wcześniej z lekarzem weterynarii w celu dobrania odpowiedniej dawki. Węgiel warto podać od razu, po wystąpieniu objawów.
Uwaga! Nie podawaj psu żadnych leków na własną rękę bez konsultacji z lekarzem weterynarii. Chodzi tutaj zarówno o leki przeciwbólowe, antybiotyki i leki przeciwbiegunkowe. Chcąc mu pomóc, możesz nieświadomie zaszkodzić, dlatego skup się tylko na nawadnianiu czworonoga. To, co możesz podać psu, to węgiel aktywny i probiotyki przeznaczone dla psów.
Biegunka u psa – kiedy szukać pomocy?
Od razu, jeśli twój pies ma inne niepokojące objawy – jest zmęczony, nie chce jeść i pić, nie jest zainteresowany zabawą czy spacerami, wymiotuje lub ma gorączkę. Takie objawy wymagają jak najszybszej interwencji specjalisty, ponieważ mogą zagrażać zdrowiu i życiu twojego pupila.
Oczywiście, na wizytę do lekarza weterynarii warto też się zapisać ze zwierzęciem, jeśli twój pies nie ma innych objawów, ale biegunka utrzymuje się już 2-3 dni lub dłużej. Zabierz psa do specjalisty też wtedy, gdy biegunka ma charakter nawracający – pojawia się znienacka co kilka dni, tygodni czy miesięcy.
Biegunka u psa – leczenie
Leczenie biegunki u psa jest złożone. Polega nie tylko na leczeniu przyczyny objawów biegunkowych, ale też na zapobieganiu lub leczeniu jej powikłań, czyli przede wszystkim odwodnienia organizmu psa.
Niezależnie od tego, czy biegunka jest ostra czy przewlekła, zakaźna czy niezakaźna, jej wystąpienie wiąże się z zagrożeniem odwodnienia komórek ciała czworonoga, dlatego kontrola podaży płynów zwierzęciu jest kluczowa. Płyny podaje się drogą doustną, podskórną lub najczęściej dożylną. W zależności od stężenia elektrolitów, może to być np. roztwór NaCl lub tzw. płyn Ringera.
W zależności od przyczyny biegunki, lekarz weterynarii podejmuje decyzję o zastosowaniu antybiotyków, leków przeciwpasożytniczych, a czasem także sterydów.
Leki wspomagające, stosowane czasem w leczeniu biegunki to witamina B12, glukoza, węgiel aktywny i probiotyki.
Dieta dla psa po biegunce
Dobra karma dla psa po biegunce to np. karma specjalistyczna, przeznaczona dla psów z wrażliwym przewodem pokarmowym. Nie musisz jednak zmieniać karmy, jeśli dotychczasowa jest pełnowartościowa, lekkostrawna i nieobciążająca przewód pokarmowy. Może to być karma sucha lub mokra, w zależności od preferencji twojego pupila.