Większość miłośników czworonogów kojarzy wilczaka czechosłowackiego czy czeskiego fouska, ale czy słyszeliście kiedyś o psie chodzkim lub... psie laboratoryjnym?
Czeskie rasy psów, choć mieszkają z nami „po sąsiedzku”, nie cieszą się w Polsce tak wielką popularnością jak czworonogi pochodzące ze znacznie odleglejszych zakątków świata. Warto to zmienić i bliżej je poznać, bo to naprawdę wspaniałe psy!
Wilczak czechosłowacki
Wilczak czechosłowacki, zwany też potocznie wilczurem czechosłowackim, jest chyba jedną z najpopularniejszych w Polsce ras psów wywodzących się z dawnych terenów Czechosłowacji. Od czasu rozpadu tego kraju na Czechy i Słowację rasa znajduje się pod patronatem Słowacji.
Warto jednak wspomnieć o niej kilka słów, zwłaszcza że psy z pierwszego miotu rasy urodziły się w wojskowej hodowli w miejscowości Libějovice na terenie współczesnych Czech.
Prace nad rasą rozpoczęły się w 1955 roku, a powstała ona ze skrzyżowania wilka europejskiego z owczarkiem niemieckim. Dokonując tejże krzyżówki, chciano sprawdzić, czy połączenie psich i wilczych genów może wpłynąć na poprawę wytrwałości, stanu zdrowia oraz odporności psów.
Pierwszy klub hodowców wilczaka czechosłowackiego powstał w 1982 roku w Brnie i ustanowił swoją siedzibę w stolicy Czech, Pradze.
Ten – zgodnie z wzorcem – do złudzenia przypominający wyglądem wilka pies należy do ras pasterskich i zaganiających. Jest on czworonogiem bardzo wytrwałym, odważnym, pewnym siebie i energicznym, a przy tym niezwykle czujnym.
Nie może być lękliwy lub agresywny. Mocno przywiązuje się do swoich najbliższych, wobec których jest czuły i łagodny. Wilczak czechosłowacki uznawany jest za psa wszechstronnie użytkowego. Jako że rasa staje się coraz bardziej popularna w Polsce, szczenię można nabyć już za około 3500 do 4500 zł.
Czeski fousek (wyżeł czeski szorstkowłosy)
Cieszącym się równie dużą popularnością w Polsce (szczególnie wśród myśliwych z okolic Warszawy) co wilczak czechosłowacki jest czeski fousek, czyli wyżeł czeski szorstkowłosy. I ta rasa należy do wszechstronnie użytkowych.
Czeski fousek to pies myśliwski, o którym pierwsze wzmianki pochodzą już z XIV wieku.
Pierwsze stowarzyszenie hodowców rasy powstało w mieście Pisek w 1896 roku. O ile druga wojna światowa nie przyczyniła się do większych problemów rasy, o tyle w czasie pierwszej wojny światowej niemal wyginęła. Oficjalny wzorzec FCI obowiązuje od 1963 roku.
Czeski fousek jest dużym psem z charakterystyczną „brodą”, mierzącym ponad 60 cm w kłębie i ważącym przeciętnie od 28 do 34 kg. To czworonóg pracujący, który nie nadaje się na typowego kanapowca. Najlepiej odnajdzie się w towarzystwie myśliwego, który zapewni mu możliwość ciągłej pracy fizycznej i umysłowej.
Terier czeski
Terier czeski nie jest rasą popularną w Polsce, choć można spotkać na ulicy pojedyncze egzemplarze. Hodowla rasy rozpoczęła się w Czechach niedługo po zakończeniu drugiej wojny światowej, w roku 1949.
Twórca rasy, czeski kynolog František Horák mieszkający niedaleko Pragi, połączył teriera szkockiego z sealyham terierem. Celem krzyżówki było stworzenie niewielkich rozmiarów psa myśliwskiego, łatwego w pielęgnacji i inteligentnego. Rasa pierwszy raz pod obecną nazwą wystąpiła na wystawie w roku 1959.
Terier czeski to pies krótkonożny, niewielkich rozmiarów, o prostokątnej sylwetce, którego waga waha się od 6 do 10 kg. Na szczególną uwagę zasługuje jego piękna szata – niezwykle delikatna i długa, a jednocześnie niewymagająca skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych.
Terier ten jest psem spokojnym i zrównoważonym, o łagodnym usposobieniu. W czasie aktywności jest bardzo wesoły i energiczny, bywa hałaśliwy. Wobec obcych czujny i zdystansowany, wobec najbliższych bardzo przyjazny i oddany. Teriery czeskie są czworonogami inteligentnymi, które szybko i chętnie się uczą.
Czeski pies górski
Czeski pies górski to stosunkowo nowa rasa, która została oficjalnie zarejestrowana w Czechach dopiero w 1984 roku. Obecnie nie jest ona uznawana przez FCI.
Stworzona została najprawdopodobniej ze skrzyżowania czuwacza słowackiego i sprowadzonego z Kanady psa zaprzęgowego. W ten sposób powstał pies doskonale przystosowany do pracy w trudnym górskim terenie, który do teraz wykorzystywany jest między innymi jako pies ratowniczy, lawinowy, pasterski czy zaprzęgowy. Ponadto wykorzystuje się go jako stróża i psa towarzyszącego.
Czeski pies górski jest dużym czworonogiem (waga do 40 kg, wzrost nawet do 70 cm w kłębie – suki są dużo mniejsze i lżejsze od psów) o grubej sierści średniej długości. Cechuje się on zrównoważonym usposobieniem, ogromną odwagą, czujnością (jest nieufny i powściągliwy wobec obcych) oraz inteligencją. Chętnie się uczy i mocno przywiązuje do swoich najbliższych.
Pies chodzki
Chodský pes, czyli pies chodzki, to bardzo stara czeska rasa. Obecnie nieuznana przez FCI. Pierwsze wzmianki na jej temat pochodzą z okresu średniowiecza. Hodowlą rasy zajmował się lud Chodów, który w zachodniej części kraju pilnował granicy z Bawarią.
Początkowo psy te wykorzystywane były zatem do obrony i stróżowania. Dopiero z czasem zaczęto przystosowywać je do roli psów pasterskich. Przez kilka wieków rasa w ogóle nie cieszyła się zainteresowaniem. Powróciła do łask dopiero końcem XIX wieku. W Polsce pies chodzki to rasa praktycznie nieznana. W całym kraju żyje najwyżej kilkanaście osobników.
Pies chodzki to czworonóg średniej wielkości, o długiej, gęstej sierści, która zapewnia mu ochronę przed trudnymi warunkami pogodowymi. Jest bardzo inteligentny, wykazujący się dużą łatwością przyswajania wiedzy, żywiołowy, cierpliwy wobec najmłodszych i niezwykle oddany opiekunom. W stosunku do obcych pozostaje nieufny, nie jest jednak agresywny. Pies chodzki to zarówno doskonały stróż, jak i pies towarzyszący.
Pies… laboratoryjny Horáka
Wśród czeskich ras należy wymienić także psa laboratoryjnego Horáka, zwanego też czeskim łaciatym psem. Wspomniany już czeski kynolog František Horák, twórca teriera czeskiego, stworzył rasę psa przeznaczoną do różnych badań laboratoryjnych, m.in. z zakresu przeszczepów, układu nerwowego i badań farmakologicznych. Do stworzenia nowej rasy posłużyły mu psy nierasowe, które – po dokładnej selekcji – rozmnażał poprzez chów wsobny.
Pies laboratoryjny, występujący w większej (do 20 kg) i mniejszej (do 10 kg) odmianie, ma trójbarwne umaszczenie. Jego szata nie wymaga długotrwałych i skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych Większe osobniki cechują się spokojnym uosobieniem, natomiast osobniki mniejsze są znacznie bardziej żywiołowe.
Praski ratler
Jeszcze jedną, niezwykle ciekawą rasą wywodzącą się z Czech jest praski ratler. Prawdopodobnie jest to najmniejszy pies na świecie! Osiąga wysokość w kłębie maksymalnie do 23 cm i powinien ważyć nie więcej niż 2,6 kg.
Jest to pies o kwadratowej sylwetce i krótkiej, przylegającej szacie. Najczęściej występuje w umaszczeniu czarnym z podpalaniami, ale może występować również w umaszczeniu czekoladowym czy rudym. Wysoce niepożądane są białe znaczenia.
Praski ratler to bardzo stara rasa, która pierwotnie służyła do towarzystwa i mieszkała m.in. na królewskich dworach. W późniejszym czasie wykorzystywano ją również w roli „pogromców” szczurów i innych uciążliwych gryzoni. Odbudowa rasy nastąpiła dopiero końcem XX wieku.
To pies niezwykle energiczny, wymagający dużo uwagi, stymulacji umysłowej i fizycznej oraz konsekwentnego i jednocześnie łagodnego traktowania. Jest bardzo czujny, bywa głośny, dlatego świetnie sprawdzi się w roli stróża. Ze względu na miniaturowy rozmiar nie obroni przed potencjalnym włamywaczem, ale z pewnością postawi na nogi domowników i sporą część sąsiadów!
Przeczytaj również: