Co oznacza szczekanie psa?
Psy porozumiewają się z otoczeniem za pomocą trzech kanałów komunikacji: mowy ciała, zapachu i dźwięku. Komunikacja dźwiękowa u psów odbywa się przy pomocy warczenia, dyszenia, wzdychania, wycia, pisków i skomlenia, jednak najczęstszym dźwiękiem wydawanym przez psy jest różnego rodzaju szczekanie.
Szczekanie może być:
• informacją – udomowienie psa wynikało m.in. z umiejętności ostrzegania przez zwierzę właścicieli gospodarstwa o zbliżającym się zagrożeniu. Szczekaniem pies informował o pojawieniu się w pobliżu obcych ludzi bądź innych zwierząt było ono wówczas postrzegane jako jeden z głównych atutów zwierzęcia. Czasy się zmieniły i dziś psy są przede wszystkim zwierzętamido towarzystwa , jednak zakorzeniona w nich potrzeba głośnego informowania o wszelkich zmianach w otoczeniu przetrwała. Szczekanie psa będące informacją nie niesie ze sobą żadnego ładunku emocjonalnego i nic nie mówi nam o zamiarach zwierzęcia;
• ostrzeżeniem – które stanowi konkretną informację na temat gotowości psa do podjęcia ataku, temu rodzajowi szczekania towarzyszy odpowiednia postawa ciała (mięśnie są silnie napięte, pies zazwyczaj jest pochylony do przodu, ma szeroko rozstawione łapy, dodatkowo prezentuje kły i tzw. „twardy wzrok”, sierść na grzbiecie jest zjeżona);
• reakcją na pobudzenie, np. wyrazem radości – psy odczuwają cały wachlarz przeróżnych emocji, a większość z nich wyrażają za pomocą szczekania.. Dla niedoświadczonego opiekuna rozróżnienie emocji czworonoga na podstawie sposobu szczekania może być dość trudne, jednak dla innych psów znaczenie poszczególnych dźwięków jest zwykle zrozumiałe;
• groźbą – pies może użyć szczekania, gdy chce odstraszyć inne zwierzęta lub ludzi, bo np. broni zdobyczy (którą może być zarówno smakołyk, jak i zabawka albo wygodny fotel), jest to tzw. obrona zasobów;
• wyrazem frustracji – ten rodzaj szczekania pojawia się bardzo często, gdy pies na wiele godzin zostaje zamknięty sam w domu. W wyniku nudy i osamotnienia zaczynaujadać , próbując przywołać kogoś do siebie.
Jak widać, zagadnienie dotyczące szczekania jest bardzo złożone. W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że szczekanie psa jest dla czworonoga tym, czym dla człowieka mówienie
Czy istnieją psy, które nie szczekają lub szczekają mało?
Pies, który nie szczeka nie istnieje. Jednak oczywiście niektóre rasy psów są bardziej szczekliwe od innych – wynika to z genotypu rasy. I tak np. psy myśliwskie (m.in. teriery, sznaucery, jamniki) zawsze będą wykazywać większą skłonność do szczekania niż inne rasy psów, ponieważ szczekanie jest dla nich cechą dziedziczną: rasy te przeznaczone były do tropienia zwierzyny, a szczekaniem naprowadzały myśliwych na zestrzeloną zdobycz. Psami, które dużo szczekają, są także psy stróżujące.
Psy, które szczekają mało to między innymi buldog angielski, boston terier, bloodhound, rottweiler, husky syberyjski i alaskane malamute. Psem, który nie szczeka (wydaje inne dźwięki, ze względu na specyficzną budowę krtani) jest basenji.
Zanim więc wybierzemy czworonożnego towarzysza dla siebie, warto zdobyć jak najwięcej rzetelnych informacji o danej rasie, także w kontekście jej „krzykliwości”.
Dlaczego pies szczeka na ludzi?
Shutterstock
Udzielenie jednoznacznej, trafnej odpowiedzi na to pytanie jest niemal niemożliwe. Takie zachowanie zwierzęcia może wynikac po prostu z chęci poinformowania opiekuna o pojawieniu się innych osób. Może być także wyrazem lęku, jeśli z daną osobą pies ma złe doświadczenia, lub radości, gdy dana osoba kojarzy się psu z przyjemnością.
Aby zrozumieć, dlaczego pies szczeka w danej sytuacji, niezbędny jest szeroko zakrojony kontekst sytuacyjny. Jeśli pies szczeka na wchodzących do domu gości albo gdy szczekanie jest reakcją na każdy ruch na korytarzu, może się okazać, że sami niechcący wzmocniliśmy takie zachowanie u psa. Jak to możliwe? Często próbujemy uspokoić i uciszyć psa, głaszcząc go. Niestety, wiele osób nie wie, że pies nie potrafi odczytywać kontekstu sytuacji.
Jak oduczyć psa szczekania?
Osoby, którym przeszkadza szczekanie, powinny rozważyć sens i zasadność posiadania psa. Czasem jednak głośne zachowanie czworonoga przeszkadza nie właścicielom, a np. sąsiadom z bloku. Jak oduczyć psa szczekania?. Przede wszystkim należy zastanowić się, w jakich sytuacjach pies szczeka i jak na to reagujemy. Określenie bodźców wywołujących szczekanie psa będzie dla nas informacją, jakie sytuacje i zachowania należy, o ile to możliwe, ograniczać. Ale uwaga: nie można oduczyć psa szczekania, można jedynie zapobiegać niektórym sytuacjom lub złagodzić ich wpływ na nastrój czworonoga.
Zapewnij psu zajęcie na czas twojej nieobecności w domu
Jeśli pies szczeka gdy zostaje sam w domu, najprawdopodobniej przyczyną jest nuda i osamotnienie. Zadbajmy więc o to, by nasz czworonożny przyjaciel miał co robić podczas naszej nieobecności, nieocenione będą wszelkiego rodzaju nowe, zajmujące zabawki: kule smakule, gryzaki, maty węchowe.
Urozmaicaj jego codzienność
Pies może się nudzić także wtedy, gdy jesteśmy razem z nim w domu. Codziennie te same trasy spacerowe, te same zabawy o określonych godzinach, monotonna dieta – wszystko to może wywołać u psa frustrację i w efekcie spowodować, że pies szczeka więcej. Aby nieco zmniejszyć częstotliwość szczekania u znudzonego psa, warto urozmaicić jego codzienność. Wprowadźmy nowe, interesujące zabawy, pozwólmy psu wybiegać się w nowym miejscu i zadbajmy o to, by miał możliwość kontaktu z innymi psami.
Shutterstock
Nagradzaj psa za spokojne zachowanie
Częstym problemem jest szczekanie psa na odwiedzających nas gości. Walka z tego rodzaju szczekaniem powinna rozpocząć się od pierwszych dni obecności psa w domu. Należy nagradzać psa za spokojne zachowanie oraz unikać kontaktu z nim, gdy szczeka (przy czym za kontakt uznaje się tutaj zarówno dotyk, jak i mówienie do zwierzęcia).
Ucz posłuszeństwa
Dobrym pomysłem będą zajęcia z zakresu posłuszeństwa, nie zaszkodzi również wprowadzenie ćwiczeń, dzięki którym pies nauczy się kontrolować swoje emocje – ale muszą one być przeprowadzane w prawidłowy sposób. Ćwiczenia z zakresu posłuszeństwa można przeprowadzić samodzielnie lub zasięgnąć porady wykwalifikowanego instruktora szkolenia psów.
Niezwykle rzadko szczekanie stanowi problem stricte behawioralny (o ile w ogóle), dlatego konsultacja z behawiorystą jest raczej zbędna.
Pamiętajmy, że jeśli chcemy z jakiegoś powodu ograniczyć szczekanie psa, to decyzja ta wynika z potrzeb człowieka (naszych bądź innych osób), nie zwierzęcia. Bardzo ważne jest, by zwiększanie komfortu ludzi nie wiązało się ze zmniejszeniem komfortu psa. Jeśli pozwolimy na to, by pies tłumił w sobie emocje i wyzbył się naturalnych dla siebie zachowań, mogą pojawić się o wiele większe problemy niż ten, że pies szczeka bez powodu.
