Do udaru cieplnego dochodzi w wyniku nadmiernego przegrzania organizmu. Wysoka temperatura otoczenia (co gorsza w połączeniu z dużą wilgotnością powietrza), nieodpowiednie nawodnienie lub jego brak, niemożność schłodzenia a do tego jeszcze np. intensywna aktywność fizyczna to szybki i prosty przepis na bezpośrednio zagrażający życiu psa udar cieplny.
Dodatkowo musisz pamiętać o tym, że istnieją szczególne grupy czworonogów, które są wyjątkowo narażone.
Udar cieplny u psa – objawy
Istnieje szereg objawów, które mogą wskazywać na rozwój udaru cieplnego. Niezmiernie istotna jest regularna, wnikliwa obserwacja zachowania psa w czasie upałów, gdyż dzięki niej możesz stosunkowo szybko wychwycić pierwsze symptomy i tym samym uniknąć najgorszego.
Objawami udaru są m.in.:
- podniesiona temperatura ciała psa (powyżej 41 st. C),
- silne zmęczenie (a w niektórych przypadkach odwrotnie – pobudzenie),
- intensywne dyszenie,
- przyspieszona akcja serca,
- ślinotok,
- płytki oddech (często nieregularny).
Do tego mogą dołączyć wymioty, biegunka, drgawki, dreszcze, nieskoordynowane ruchy, a także utrata świadomości i przytomności. Co ważne i co łatwo sprawdzić, błony śluzowe jamy ustnej stają się suche i przybierają ciemniejszą barwę.
Udar cieplny u psa – leczenie
W przypadku podejrzenia udaru oceń stan psa. Jeśli jest ciężki, natychmiast udaj się z nim do lekarza weterynarii lub wezwij go do siebie – w zależności od tego, które rozwiązanie będzie szybsze, bo liczy się każda minuta.
- Przed przybyciem lekarza przenieś psa w chłodne, zacienione i przewiewne miejsce.
- Gdy jest przytomny i kontaktowy, podaj mu świeżą, chłodną (nie zimną!) wodę do picia.
- Możesz też schładzać psa, ale nie poprzez intensywne polewanie zimną wodą (wówczas może doznać szoku termicznego), a poprzez np. okłady z mokrego ręcznika na łapy i kark.
Jeżeli procedury te okażą się niewystarczające i czworonóg trafi pod opiekę lekarza, ten przeprowadzi stosowne badania i wdroży dalsze leczenie polegające m.in. na podawaniu tlenu, dożylnie płynów oraz określonych leków.
O jakie psy należy szczególnie zadbać?
Wyjątkowa troska należy się oczywiście każdemu psu i w każdej sytuacji. Niemniej podczas upałów – tak samo jak w przypadku ludzi – szczególnie narażone na udar cieplny są:
- psy bardzo młode, które jeszcze nie wykształciły w pełni zdolności termoregulacji,
- psy w podeszłym wieku, u których mechanizm ten zaczyna szwankować,
- w wyjątkowym niebezpieczeństwie znajdują się psy schorowane (zwłaszcza borykające się ze schorzeniami układu krążenia),
- psy otyłe,
- i czworonogi należące do ras brachycefalicznych.
Warto w tym miejscu dodać, że poza klasycznym udarem cieplnym występuje także udar cieplny wysiłkowy. Na jego wystąpienie narażone są przede wszystkim psy pracujące, uprawiające intensywną aktywność fizyczną.
Jak zapobiegać przegrzaniu psa? Pamiętaj o tych zasadach!
Istnieje naprawdę wiele sposobów na to, aby zapewnić psu komfort termiczny i zminimalizować tym samym ryzyko wystąpienia udaru cieplnego. Oto kilka najważniejszych.
Dostęp do wody
Zadbaj o to, aby pies miał stały dostęp do świeżej, chłodnej wody. W upalne dni często monitoruj poziom wody w misce i regularnie ją wymieniaj, bo szybko się nagrzewa.
Schronienie w zacienionym miejscu
Zapewnij psu swobodny dostęp do bezpiecznego schronienia w zacienionym, przewiewnym miejscu. Niektóre psy bardzo lubią wygrzewać się na słońcu i robią to na tyle długo, że może to być niebezpieczne. Jeśli i Twój pupil należy do tej grupy, zachęcaj go do regularnego odpoczynku w cieniu.
Basen dla psa i mata chłodząca
Zafunduj psu basen i matę chłodzącą. Obecnie ceny zarówno psich basenów i mat są przystępne. Jeśli chcesz zainwestować w taki produkt, dopilnuj tego, aby cechował się dobrą jakością i odpowiednią wytrzymałością. Rozmiar musisz dobrać do wielkości swojego czworonoga. Maty chłodzące zawierają specjalny wkład żelowy, który uaktywnia się i zaczyna chłodzić pod wpływem ciężaru psa.
Nie wymagają chłodzenia – wystarczy je odstawić na chwilę, aby ponownie nabrały właściwości. Basen możesz wykonać samodzielnie lub możesz wykorzystać np. starą plastikową piaskownicę, dużą miskę bądź wanienkę dla dziecka (dwie ostatnie opcje sprawdzą się oczywiście w przypadku mniejszych ras). Jeśli Twój pies nie przepada za wodą, nie zmuszaj go do wejścia do niej. Z tego artykułu dowiesz się, jak oswoić psa z wodą.
Ogranicz aktywność fizyczną
Nawet jeśli masz psa o zacięciu sportowym, którego nie potrafi powstrzymać choćby największy upał – Ty go powstrzymaj! Wysoka temperatura i nadmierny wysiłek to kiepskie połączenie, które szybko przyczyni się do komplikacji zdrowotnych. Jeżeli lubicie wspólne treningi, ćwiczcie wcześnie rano lub wieczorem, gdy upał już nie doskwiera. Pamiętaj o zabraniu wody dla psa, obserwacji jego zachowania i odpoczynku.
Dostosuj miejsce i porę spacerów
Pies, który nie jest sportowcem, też musi wyjść na zewnątrz nie tylko w celu wypróżnienia, ale eksploracji otoczenia, zabawy i mniej czy bardziej aktywnego odpoczynku. Podobnie jak w powyższym punkcie, wybierz czas na spacer, gdy temperatura jest najmniej dokuczliwa.
Istotne jest również miejsce. Spacerowanie po gorącej, asfaltowej drodze czy chodniku jest nie tylko nieprzyjemne, ale i niebezpieczne dla psich łap. Łatwo wówczas o ich bolesne poparzenia. Jeśli tylko masz możliwość, zabierz psa na wycieczkę do parku, lasu, nad jezioro lub w inne miejsce, które oferuje odrobinę cienia i podłoże, które nie nagrzewa się do czerwoności.
Zostaw psa w domu, gdy uznasz, że to dla niego bezpieczniejsze.
Musisz właściwie ocenić każdą sytuację. Jeżeli masz ochotę na długą wędrówkę z psem po górach, dzień na plaży bądź inne aktywności, którym pies może nie sprostać – zwłaszcza gdy znajduje się w grupie ryzyka (starość, choroba, brachycefalia itp.) – zostaw go w domu.
Gdy tylko to możliwe, najlepiej pod opieką odpowiedzialnej osoby, która zadba o niego w czasie upału. Jeśli przebywasz z psem na urlopie i nie ma on problemu z samodzielnym pozostawaniem w pomieszczeniu, również zostaw go w miejscu noclegowym. Pamiętaj jednak o tym, że nie powinien on być sam przez wiele godzin!
Nigdy nie zostawiaj psa w samochodzie
Choć mówi się o tym naprawdę sporo, każdego roku można usłyszeć historie o tym, jak przypadkowi przechodnie ratują psy z nagrzanych samochodów. Niestety nie każda taka historia kończy się dobrze. Samochód pozostawiony na słońcu nagrzewa się bardzo szybko i równie szybko staje się śmiertelną pułapką.
Nie używaj metalowych akcesoriów dla psa.
Jeżeli z jakiegoś powodu Twój pies musi nosić kaganiec, wersję metalową zastąp np. kagańcem wykonanym ze specjalnego, bardzo lekkiego tworzywa, które się nie nagrzewa. Nawet najmniejszy metalowy element może nagrzać się w czasie upału tak bardzo, że spowoduje oparzenia.
Nie baw się w domorosłego psiego fryzjera
Wielu osobom wydaje się, że krótkie ostrzyżenie psa lub – co gorsza! – ogolenie sierści w okresie letnim przyniesie psu ulgę. W końcu my też dostosowujemy swój ubiór do pory roku. Zimą zakładamy grube kurtki, a latem cienkie, przewiewne ubrania – nie do pomyślenia jest sytuacja odwrotna.
Zmiany psiego „ubioru” nie są aż tak widoczne w poszczególnych porach roku, ale natura naprawdę dobrze zadbała o to, aby sierść właściwie chroniła organizm przed zewnętrznymi warunkami (a przynajmniej jest tak w przypadku większości ras). Wśród licznych funkcji sierści występuje także termoregulacja. W związku z tym zimą sierść chroni psa przed wychłodzeniem (oczywiście tylko do pewnego stopnia, pomijamy tu warunki ekstremalne!), natomiast latem zapobiega poparzeniom słonecznym.
Obserwuj!
Punkt ostatni, ale najważniejszy, bo to od niego wszystko zależy. Nikt nie zna Twojego psa lepiej od Ciebie. Wiesz, jak reaguje w określonych sytuacjach, jak zachowuje się na co dzień. Obserwuj i natychmiast reaguj, jeśli zauważysz jakiekolwiek niepokojące objawy.
Przeczytaj również: