Psy gończe to wyjątkowa grupa ras psów myśliwskich. Zostały one stworzone po to, aby towarzyszyć myśliwym podczas polowań. Ich głównym zadaniem jest tropienie i pogoń za zwierzyną.
Czym charakteryzują się psy gończe?
Cechą charakterystyczną wszystkich poniżej wymienionych psów gończych jest doskonały węch i… długie, zwisające uszy. Co jeszcze warto wiedzieć o tych niezwykłych czworonogach?
- Doskonały węch. Jedną z najbardziej charakterystycznych cech psów gończych jest ich wyjątkowy węch. Psy gończe są zdolne do wyczuwania zapachów na dużą odległość i śledzenia zwierzyny przez długi czas. Ich nosy są niezwykle czułe, co pozwala im na skuteczne tropienie nawet w trudnych warunkach.
- Wytrzymałość i zwinność. Psy gończe są zdolne do pokonywania długich dystansów bez zmęczenia, co czyni je idealnymi psami do polowań, zwłaszcza na zwierzynę płową, zające czy lisy. Ich budowa ciała jest przystosowana do biegu i pracy w trudnym terenie.
- Instynkt łowiecki. Psy gończe mają silny instynkt łowiecki, który przejawia się w ich chęci do ścigania i tropienia zwierzyny. Są to czworonogi, które nie tylko reagują na komendy, ale także wykazują dużą niezależność i samodzielność w pracy.
- Głos. Psy gończe często mają charakterystyczny, donośny głos, który wykorzystywany jest podczas polowań do sygnalizowania myśliwemu obecności zwierzyny, a także komunikacji z innymi psami podczas pracy.
- Lojalność i przywiązanie. Pomimo swojej niezależności podczas pracy, czworonogi te są bardzo lojalne i przywiązane do swoich właścicieli. Są to psy, które dobrze odnajdują się w roli towarzysza rodziny, choć wymagają odpowiedniego treningu i stymulacji fizycznej oraz psychicznej.
Do jakiej grupy FCI należą psy gończe?
Psy gończe należą do Grupy 6 FCI (Fédération Cynologique Internationale), która obejmuje "Psy gończe i rasy pokrewne". Grupa ta jest podzielona na kilka sekcji, które obejmują różne typy psów gończych, w tym:
Sekcja 1: Psy gończe
- Sekcja 1.1: Psy gończe duże, np. poitevin, bloodhound, otterhound
- Sekcja 1.2: Psy gończe średnie. np. barak, gończy hiszpański, beagle harrier
Sekcja 1.3: Psy gończe małe, np. basset, beagle, drever
Sekcja 2: Posokowce
Posokowce są psami specjalizującymi się w tropieniu rannej zwierzyny. Ich zadaniem jest odnalezienie i wskazanie myśliwemu zwierzęcia po strzale. Do tej grupy należą:
Sekcja 3: Rasy pokrewne
Ta sekcja obejmuje rasy, które są blisko spokrewnione z psami gończymi, ale mają nieco odmienne funkcje, takie jak tropienie na krótkich dystansach lub w trudnych warunkach. Do tej grupy należą:
Najpopularniejsze rasy psów gończych
Psy gończe dawniej były niezwykle cenione w naszym kraju ze względu na polską tradycję myśliwską. Polowanie z prawdziwego zdarzenia bez dobrego gończego było wręcz nie do pomyślenia! Jednak nie tylko Polska ma „swoje” psy gończe.
Wspaniałe czworonogi pochodzą także z wielu innych krajów, jak m.in. bloodhound, którego ojczyzną jest Belgia, foxhound (USA), porcelaine (Francja) czy dunker (Norwegia).
Bloodhound
Bloodhound, zwany też psem św. Huberta, jest czworonogiem o niebywałych zdolnościach. To bardzo stara rasa, której początki datuje się na VIII wiek. Powstała ona w Ardenach, w górskich klasztorach, gdzie mnisi dbali o to, by psy nie były krzyżowane z innymi czworonogami. Bloodhound ma doskonały węch, dlatego od samego początku wykorzystywany był do tropienia.
To właśnie do psów tej rasy należą rekordy, zarówno jeśli chodzi o najstarszy i najdłuższy trop. Pies św. Huberta, kiedy dotarł do Polski w czasach średniowiecza, dał początek naszym rodzimym rasom – ogarowi polskiemu i gończemu polskiemu.
A jak sytuacja wygląda dzisiaj? Bloodhound to potężny pies, który może ważyć nawet 50 kg i mierzyć w kłębie ponad 70 cm! Ze względu na swoje rozmiary nie jest szczególnie popularnym „psem miejskim”.
W wielu miejscach na świecie wykorzystywany jest natomiast jako pies tropiący, policyjny i ratunkowy. To łagodny olbrzym, który jest niezwykle przyjaźnie nastawiony zarówno do ludzi i zwierząt. Choć w pracy jest zacięty i niezależny, bardzo przywiązuje się do swojego przewodnika.
Duży gończy gaskoński
Duży gończy gaskoński jest czworonogiem pochodzącym z Francji. To stara rasa, która dała początek wielu innym, m.in. ariegeois czy coonhound. Od samego początku był przeznaczony do polowania na dużą zwierzynę, m.in. na wilki.
Opisywany jest jako pies wyjątkowo odważny i wytrwały, o wybitnym węchu. Zarzucano mu natomiast, że jest nieco… powolny. Końcem XVIII wieku, z powodu rewolucji francuskiej, rasie groziło wyginięcie, na szczęście jednak została odtworzona z psów, które przetrwały zawieruchę.
Duży gończy gaskoński nie jest rasą popularną w Polsce. Szkoda, bo to naprawdę wspaniały czworonóg! Cechuje się wyjątkową łagodnością i cierpliwością w stosunku do swoich bliskich. Ma natomiast silny instynkt myśliwski. Wymaga przewodnika doświadczonego, konsekwentnego i przede wszystkim aktywnego, bowiem potrzebuje dużo ruchu i rozmaitych ćwiczeń.
Gończy polski
Na naszej liście psów gończych oczywiście nie mogło zabraknąć przedstawicieli polskich ras.
Gończy polski jest najczęściej widywany na południowych terenach kraju – przede wszystkim na obszarze górskim, w Pieninach, Bieszczadach, Beskidach, a także na Podhalu. Rasa wykorzystywana jest przez myśliwych m.in. w polowaniu na jelenie, dziki, rzadziej na lisy i zające.
To bardzo inteligentny, zrównoważony pies, który – podobnie jak inne gończe – może pochwalić się doskonałym węchem. Najlepiej będzie czuł się w rodzinie z tradycjami myśliwskimi, gdzie będzie mógł pracować zgodnie ze swoim pierwotnym przeznaczeniem.
Odnajdzie się jednak także u boku po prostu aktywnego przewodnika, który będzie mógł poświęcić mu dużo czasu i będzie np. startował z nim w konkursach tropowców. Zdecydowanie zaś nie nadaje się na pupila osób starszych, domatorów i zapracowanych.
Ogar polski
Kolejna „perła” wśród psów gończych to ogar polski. Jest to rasa nieco większa i dużo starsza od gończego polskiego, bo znany i wykorzystywany do polowań był już w czasach średniowiecza. Wzmianki na jego temat znaleźć można w wielu polskich dziełach, jak np. w Żywocie człowieka poczciwego Mikołaja Reja i w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza.
Jako że rasa ta od początku wychowywana była do pracy w sforze, ogar polski jest psem wyjątkowo przyjaźnie nastawionym do innych czworonogów i bardzo lubi ich towarzystwo. Jego stosunek do innych zwierząt także jest dość przyjazny, ponieważ ogar nigdy nie był szkolony do zabijania, a jedynie do tropienia i zaganiania.
W domu zachowuje się spokojnie, wręcz leniwie. Potrzebuje natomiast dużo codziennego ruchu na zewnątrz. Nie powinny to być jednak szalone zabawy, a raczej długie, spokojne spacery.
Beagle
Beagle to ostatnimi czasy rasa bardzo popularna w Polsce. Pochodzi z Wielkiej Brytanii i powstała w XIV wieku. To wspaniały pies myśliwski o doskonałym węchu. O ile do psów jest nastawiony dość przyjaźnie (także od początku żył i pracował w sforze), o tyle w stosunku do innych zwierząt może przejawiać instynkt łowiecki.
Beagle są psami hałaśliwymi, wydającymi bardzo charakterystyczne dźwięki (podobne do jodłowania). Choć wyglądają niepozornie, potrzebują sporo ruchu każdego dnia. Są też bardzo łakome i mają skłonności do tycia.
Tym bardziej więc należy zadbać o codzienną dawkę ruchu i inne ciekawe aktywności, by pies się nie nudził – w przeciwnym razie może zacząć sprawiać problemy wychowawcze. Jako że beagle to rasa, która źle znosi samotność i uwielbia pieszczoty, jej przedstawiciel będzie czuł się dobrze u boku człowieka aktywnego, który może poświęcić mu dużo czasu i uwagi.
Basset hound
Jeszcze bardziej niepozorny niż beagle jest basset hound. Pochodzi on z Wielkiej Brytanii, a jego początki sięgają XVI wieku. To pies o bardzo charakterystycznym wyglądzie. I dzięki niemu właśnie stał się m.in. bohaterem kreskówek. Słynny Droopy to przedstawiciel tejże rasy.
Pomimo tego, że jest to pies niewielki, o wyjątkowo krótkich łapkach, podczas polowania jest bardzo szybki i zwinny. Od zawsze ceniony był również za niebywałą wytrwałość podczas pracy. To wspaniały tropowiec i pies gończy.
W domu zachowuje się spokojnie, niemal flegmatycznie, niczym pies kanapowy. Uwielbia bliski kontakt z opiekunem. Źle znosi samotność, dlatego gdy długo pozostaje sam, może przejawiać zachowania niepożądane – przede wszystkim może zachowywać się bardzo głośno. Jako że lubi dobrze zjeść i ma skłonności do tycia, należy zwracać szczególną uwagę na jego dietę i zapewnić mu codzienną porcję umiarkowanej aktywności.
Psy gończe - podsumowanie
Psy gończe to cudowne czworonogi. Wytrwałe i zwinne w pracy, a jednocześnie stosunkowo spokojne w warunkach domowych. Aby jednak nie sprawiały problemów wychowawczych i przede wszystkim dobrze się czuły, każdego dnia muszą zaspokajać swoje potrzeby ruchowe.
Ponadto, jako że mają świetny węch i dlatego wykorzystywane są przez myśliwych przede wszystkim do tropienia, należy zapewnić im możliwość rozmaitych zabaw węchowych. Świetnie sprawdzą się w różnego rodzaju konkursach tropowców. Każdy gończy wymaga aktywnego przewodnika, który poświęci swojemu pupilowi dużo czasu i uwagi!