Dlaczego jedne psy mają uszy mniejsze a inne większe? Z jakiego powodu jedne czworonogi cechują się uszami krótkimi i stojącymi, podczas gdy inne, jak np. basset hound, mają uszy tak długie, że mogą je sobie niechcący przydeptać podczas chodzenia?
Wiszące uszy u psa – geneza
Badacze przyjmują, że pewne cechy wyglądu zewnętrznego, jak właśnie m.in. oklapnięte uszy, zakręcone ogony czy białe plamy, mogą być wynikiem długotrwałego procesu udomowienia.
Najlepiej widać to na przykładzie wieloletniego eksperymentu prowadzonego przez rosyjskiego genetyka. Dmitry Belyayev, bo o nim mowa, chciał sprawdzić, jak przebiegało udomowienie psa. Założył, że doszło do niego w wyniku selekcji – wyłącznie najłagodniejsze osobniki, o krótkim dystansie ucieczki i wysokim progu reakcji, mogły pozostać w najbliższym otoczeniu człowieka.
Belyayev krzyżował ze sobą najbardziej łagodne lisy srebrne, aby sprawdzić, jak szybko (i czy w ogóle) uda mu się je oswoić w wystarczającym stopniu, by nie bały się człowieka i chętnie podejmowały z nim kontakt. Każde pokolenie lisów było łagodniejsze, ale zmianie uległ nie tylko ich charakter – badacze zaobserwowali również widoczne zmiany w wyglądzie, jak m.in. wspomniane wyżej zakręcone ogony itd.
To wprost dowodzi, że zmiana zachowania zwierzęcia, na drodze udomowienia, pociąga za sobą również charakterystyczne zmiany w wyglądzie.
Psy myśliwskie z długimi uszami – przegląd ras
Większość ras o zwisających, dużych uszach to psy myśliwskie. Długouche psy to wspaniałe czworonogi, które warto poznać bliżej. Oto kilka interesujących ras:
Basset hound
Rasa zaliczana do psów gończych i posokowców. Ma przepiękne, długie uszy, które są nisko osadzone (poniżej poziomu uszu). Są one bardzo masywne i wiotkie, zawijają się do wewnątrz. Basset jest doskonałym psem myśliwskim o niezwykłym uporze i wytrwałości podczas pracy. Cechuje go bardzo rozwinięty zmysł węchu.
Ponadto to cudowny przyjaciel rodziny, który bardzo przywiązuje się do swoich najbliższych. Rasa znalazła swoje stałe miejsce w kulturze – słynny pies Droopy to właśnie basset.
Bloodhound
Podobnie jak powyżej, również należy do psów gończych i posokowców. Bloodhound zwany jest inaczej psem św. Huberta. Wywodzi się z Belgii. Cechuje się krótkim włosem, który na długich, zwisających uszach jest bardzo delikatny oraz miękki w dotyku.
Pies ten ma bardzo silny instynkt łowiecki, a z drugiej strony jest czworonogiem niezwykle spokojnym i zrównoważonym. Coraz częściej występuje w roli psa do towarzystwa. Najbardziej znanym przedstawicielem rasy jest… pies Pluto.
Jamnik
Wywodzący się z Niemiec świetny pies myśliwski, pierwotnie wykorzystywany do polowania na borsuki. Jamnik występuje w trzech odmianach: standardowej, miniaturowej i króliczej. W każdej z nich z kolei występuje odmiana długowłosa, krótkowłosa oraz szorstkowłosa.
To niezwykle wesoły, energiczny czworonóg, który bardzo przywiązuje się do opiekuna i wymaga od niego sporego zainteresowania.
Cocker spaniel angielski
Swego czasu ta rasa psów z długimi, dużymi uszami była bardzo popularna w Polsce. Należy do grupy psów aportujących, płochaczy i psów wodnych.
Uszy cocker spaniela angielskiego są nisko osadzone, długie i mocno porośnięte gęstym, jedwabistym w dotyku włosem. Z tego powodu miewa problemy z uszami. Jest psem bardzo towarzyskim i energicznym, potrzebuje dużo ruchu i uwagi opiekuna.
Seter szkocki
Inaczej gordon. Ma charakterystyczne umaszczenie – czarne, bardzo lśniące, podpalania nad oczami, na podgardlu, kufie, na przednich i tylnych kończynach. Rdzawy nalot jest niedozwolony. Dopuszczalne jest natomiast niewielkie białe znaczenie na piersi.
Gordon należy do grupy wyżłów. Jest doskonałym myśliwym (przystosowanym do polowania na ptactwo), a jednocześnie bardzo wrażliwym i przyjaznym czworonogiem rodzinnym. W Polsce rasa nie jest jeszcze bardzo popularna.
Wyżeł niemiecki krótkowłosy
Jest bardzo cenionym psem myśliwskim nie tylko w Niemczech. W Polsce również często można go spotkać u boku myśliwych. Jego uszy się są tak imponująco wielkie jak np. u wyżej wspomnianego basseta czy psa św. Huberta, ale również są długie i opadające.
Wyżły niemieckie krótkowłose najczęściej występują w umaszczeniu brązowym z dereszowatymi znaczeniami lub plamami, w umaszczeniu ciemny lub jasny deresz, natomiast zdecydowanie rzadziej w kolorze czarnym.
Cavalier king charles spaniel
Rasa, która dla odmiany, nie ma myśliwskiego rodowodu. Spaniel ten był szczególnie ceniony w Anglii jako pies do towarzystwa. Obecnie również występuje w roli psa do towarzystwa i rodzinnego. To niezwykle przyjazny, wesoły czworonóg, który uwielbia spędzać czas aktywnie z najbliższymi. Miewa problemy zdrowotne z uszami i oczami, dlatego regularnie należy badać ich stan.
Wyżej wymienione to oczywiście nie wszystkie rasy psów z długimi, wiszącymi uszami. Wśród innych ras należy wymienić jeszcze takie rasy jak m.in.:
- berneński pies pasterski,
- seter irlandzki,
- springer spaniel angielski,
- chart afgański,
- wyżeł duński,
- wyżeł weimarski (długowłosy i krótkowłosy),
- pointer,
- flat coated retriever,
- saluki,
- ogar polski,
- gończy polski,
- beagle,
- posokowiec bawarski.
Pies z długimi uszami – typowe problemy i pielęgnacja
Większość uszu wiszących to uszy nisko osadzone. Uszy wiszące mogą mieć różny rozmiar i kształt, ale wszystkie je cechuje to, że małżowina uszna zwisa od nasady. Zazwyczaj długie uszy przylegają do policzków, mogą też układać się w fałdy, jak np. w przypadku psów rasy bloodhound. Każdy opiekun czworonoga o długich, zwisających uszach powinien wiedzieć, jak o nie dbać. Nie jest to czynność trudna ani czasochłonna, ale wymaga regularności.
W pierwszej kolejności należy nauczyć się prawidłowo oceniać stan ucha. Zdrowe psie ucho to ucho bez żadnych śladów podrażnienia i zaczerwienienia. Skóra musi być elastyczna i delikatnie zaróżowiona. Ilość woskowiny powinna być niewielka, a ona sama cechować się miodowym kolorem i neutralnym zapachem.
Obecnie istnieje na rynku sporo specjalnych preparatów przeznaczonych do czyszczenia psich uszu. Jeżeli jednak uszy są zdrowe i nie obserwujemy żadnych niepokojących objawów, nie powinniśmy ingerować.
Problemy wynikają głównie ze specyficznej budowy ucha. Z racji tego, że zwisa i przylega ono do policzków, wentylacja kanału słuchowego bywa niewystarczająca.
Poza tym musimy pamiętać o tym, że psy o długich uszach mogą przynieść ze spaceru różne „pamiątki”, jak wplątujące się we włosy na uszach (zarówno po jego zewnętrznej i wewnętrznej stronie) trawy, patyczki i inne zanieczyszczenia.
Po powrocie do domu koniecznie musimy dokładnie obejrzeć uszy, by pozbyć się wszelkich ewentualnych ciał obcych. Jeżeli bowiem nie zostaną usunięte, mogą przemieścić się dalej, w głąb kanału słuchowego i spowodować stan zapalny oraz urazy mechaniczne. Jeśli zaobserwujemy jakiekolwiek niepokojące objawy (jak np. zaczerwienienie, nieprzyjemny zapach z ucha etc.), powinniśmy czym prędzej udać się do lekarza weterynarii.