Szkocja, wysunięty najbardziej na północ kraj Wielkiej Brytanii cechują się piękną, dziką przyrodą i surowym klimatem. Słynie też tajemniczego Loch Less i rzekomo kryjącego się w jego głębinach potwora, pieszczotliwie nazywanego Nessie.
Warto jednak wiedzieć, że z kraju tego pochodzi wiele wspaniałych ras psów.
Szkockie rasy psów
Hodowla psów w Szkocji była związana głównie z myślistwem i hodowlą owiec, stąd wśród szkockich ras psów spotkamy sporą grupę terierów i owczarków.
Psy pochodzące ze Szkocji są krzepkie i przystosowane do surowego klimatu. Część z tych często niezależnych czworonogów zyskało ogromną popularność i pełni rolę psów do towarzystwa, m.in golden retriever, border collie czy West Highland White Terrier.
Owczarek szkocki długowłosy
Collie, bo o nim mowa, jest bodaj najbardziej popularnym ze szkockich owczarków – a wszystko za sprawą słynnej książki Lassie, wróć! oraz stworzonej na jej podstawie serii filmów. Historia rasy jest długa. Zaczyna się prawdopodobnie około XVI wieku, kiedy to na obszarach współczesnej Szkocji występowały psy podobne do owczarka szkockiego długowłosego.
Pierwsza oficjalna wystawa, na której pojawiły się collie, odbyła się w 1860 roku. Do Polski owczarek ten przybył dopiero w pierwszej połowie XX wieku.
Owczarki szkockie długowłose to duże, wspaniałe psy pasterskie, stróżujące i (obecnie przede wszystkim) do towarzystwa. Są czworonogami bardzo inteligentnymi i zrównoważonymi. Potrzebują bliskości człowieka – źle znoszą samotność.
Szybko i chętnie się uczą, mają dużą potrzebę stymulacji fizycznej i umysłowej. Choć w stosunku do bliskich są łagodne i uwielbiają spędzać z nimi czas, wobec obcych zachowują dystans.
Maść collie może być śniada, tricolor czarna bądź blue merle (marmurkowa). Umaszczenie śniade merle oraz białe nie jest akceptowane przez FCI. Charakterystyczna dla tej rasy psów długa, bujna sierść wymaga regularnej pielęgnacji.
Najsłynniejszym psem tej rasy była bohaterka książki "Lassie, wróć!" - więcej o niej przeczytasz TUTAJ.
Owczarek szkocki krótkowłosy
Owczarek szkocki krótkowłosy, zwany też po prostu krótkowłosym collie, podobnie jak collie długowłosy jest czworonogiem należącym do grupy psów pasterskich i zaganiających. W odróżnieniu od odmiany długowłosej krótkowłosa jest stosunkowo nowa, bo powstała dopiero w 1873 roku.
Owczarek szkocki krótkowłosy tak naprawdę nie różni się niczym od długowłosego – oczywiście poza długością sierści. Cechuje się takim samym charakterem, umaszczeniem, wzrostem (suki od 51 do 56 cm wysokości w kłębie, psy od 56 do 61 cm) i wagą (suki od 18 do 25 kg, psy od 20,5 do 29, 5 kg). Krótkowłosy collie raczej nie jest znany poza granicami Szkocji.
Owczarek szetlandzki
Owczarek szetlandzki to niewielki pies – suki osiągają wysokość 38,5 cm w kłębie, zaś psy do 39,5 cm. Waga tego czworonoga waha się w granicach 5 do 10 kg.
Jak najlepiej opisać owczarka szetlandzkiego? Jako „miniaturowego collie długowłosego”, bowiem jest do niego łudząco podobny. I właśnie takie porównania stosowano, co jednak spotkało się z dużym sprzeciwem ze strony miłośników collie długowłosych, bowiem jest to w istocie zupełnie odmienna rasa psa.
Owczarek szetlandzki to również pies pasterski i zaganiający. Do Szkocji trafił najprawdopodobniej z Wysp Szetlandzkich (należących do drugiej połowy XV wieku do Norwegii). Na ostateczny wygląd sheltie miało wpływ krzyżowanie z takimi rasami jak m.in. pomeranian (szpic miniaturowy) i cavalier king charles spaniel.
Sheltie bardzo przywiązuje się do właściciela, jest nieufny wobec obcych. To pies energiczny, potrzebujący codziennej dawki ruchu i zabaw umysłowych. Jest inteligentny, ceni sobie współpracę z człowiekiem i śmiało można zdecydować się na uprawianie z nim różnego rodzaju sportów kynologicznych.
West highland white terrier
West highland white terier jest rasą bardzo popularną w Polsce. Ten krótkonożny terier o śnieżnobiałym umaszczeniu pochodzi od innych szkockich czworonogów – cairn terriera i teriera szkockiego. Pierwotnie rasę wykorzystywano do polowania na szkodniki, lisy oraz wydry. Choć pierwsze wzmianki na temat rasy west highland white terrier pochodzą już z XVII wieku, na oficjalnej wystawie pojawiła się dopiero w 1907 roku w Birmingham.
Pomimo tego, że westie uchodzi przede wszystkim za psa rodzinnego i do towarzystwa, tak naprawdę jest wyjątkowo energicznym, odważnym i niestrudzonym czworonogiem. Świetnie odnajdzie się w rodzinie aktywnej, sprawdzi się w rozmaitych sportach kynologicznych, jak np. agility.
Rasa ta jest raczej długowieczna, bo dożywa średnio 12-15 lat, ale jest podatna na różnego rodzaju schorzenia, jak m.in. choroby oczu i alergie skórne. Ponadto west jest łakomczuchem i szybko może przybrać na wadze, jeśli nie zastanie mu zapewniona zbilansowana dieta.
Terier szkocki
Skoro już jesteśmy przy terierach, nie można nie wspomnieć o takiej rasie jak terier szkocki. Podobnie jak westie jest terierem krótkonożnym, w typie jamnikowatym – zresztą rasy te są ze sobą blisko spokrewnione. Terier szkocki, nazywany też aberdeen terierem, jest starą rasą, ale jej początki nie są dobrze udokumentowane.
Pierwsza wystawa, na której wystąpił terier ten, odbyła się w 1859 roku. Oficjalny wzorzec rasy pojawił się niedługo później, w roku 1882.
Terier szkocki to pies uparty, odważny i energiczny. Ze względu na to, że należy do psów myśliwskich, cechuje się silnym instynktem łowieckim, który może przejawiać się m.in. w pogoni za kotami czy gryzoniami. Przywiązuje się do swojego opiekuna i jest mu niezwykle oddany, natomiast wobec obcych zachowuje dystans.
Inne pochodzące ze Szkocji teriery to:
Seter szkocki
Seter szkocki, nazywany też gordonem, należy do grupy wyżłów w typie setera. Pierwsze wzmianki o charakterystycznych czarno-rudych psach pojawiły się już w XVII wieku. Faktyczne początki hodowli datuje się jednak na pierwszą połowę XIX wieku.
Obecnie jedyne dopuszczalne umaszczenie gordona to czarna sierść z brązowymi (kasztanowymi) podpalaniami. Dawniej występowały również białe znaczenia, współcześnie niedopuszczalne – poza niewielkim znaczeniem na piersi.
Gordon jest psem bardzo przyjaznym, cierpliwym i ufnym. Choć początkowo może zachowywać dystans wobec obcych, szybko się do nich przekonuje. Seter szkocki to świetny myśliwy, bardzo odważny i wytrwały w pracy. Niewiele szczeka, w domu jest czworonogiem bardzo spokojnym i zrównoważonym. Współpraca z rasą tą jest przyjemnością, ponieważ seter szkocki jest psem inteligentnym, chętnym do nauki.
Wymaga on jednak doświadczonego przewodnika, który doskonale zna potrzeby rasy. Ważne jest też zapewnienie odpowiedniej dawki stymulacji fizycznej i umysłowej każdego dnia.
Chart szkocki i inne szkockie rasy psów
Wyżej wymienione to oczywiście nie wszystkie rasy pochodzące ze szkockiej ziemi. Nadal mało popularne, ale zyskujące coraz większe zainteresowanie w Polsce rasy to także:
- chart szkocki,
- skye terrier
- oraz cairn terrier.
Bardzo charakterystyczny chart szkocki, o szorstkiej, szaro-błękitnej sierści, jest wielkim psem, który osiąga nawet do 76 cm wysokości w kłębie. Należy on do psów raczej cichych, rzadko szczekających. Jest bardzo spokojny i łagodny.
Z kolei skye i cairn teriery to psy niewielkie, zachowujące dystans wobec obcych, żywiołowe i oddane opiekunom.
Przeczytaj również: